Крвава гулапка

Од Википедија — слободната енциклопедија
Крвава гулапка
Научна класификација [ у ]
Царство: Габи
Оддел: Столпчести габи
Класа: Агарикомицети
Ред: Гулапковидни
Семејство: Гулапки
Род: Гулапка
Вид: Крвава гулапка
Научен назив
Russula sanguinaria
(Schumach.) Rauschert. (1989)
Синоними
Крвава гулапка
Научна класификацијаedit
Царство: Fungi
Колено: Basidiomycota
Класа: Agaricomycetes
Ред: Russulales
Семејство: Russulaceae
Род: Russula
Вид:
R. sanguinaria
Биномен назив
Russula sanguinaria

Синоними

 [уреди | уреди извор]

Крвава гулапка
жабри на химениум
шапката е конвексна или вдлабната
химениумот
дршката е гола
отпечаток од спори е крем боја
јадливост: нејадлива

Крвава гулапка (латински Russula sanguinaria), позната и како крвава кршлива печурка, е впечатливо обоена габа од родот Гулапка.Таа е светло-крвавоцрвена, не се јаде и расте во симбиоза со четинари. Претходно била нашироко позната под името Russula sanguinea.

Таксономија[уреди | уреди извор]

Крвава гулапка во Германија, Шелклинген, Хаузен

Крвава гулапка за прв пат била опишана како Agaricus sanguinarius од Хајнрих Кристијан Фридрих Шумахер во 1803 година, и повторно опишана под нејзиното сегашно биномно име од микологот Стефан Раушерт во 1989 година. Agaricus sanguinea била опишана и од Булијард и преименувана во Russula sanguinea од Елиас Магнус Фрис.

И специфичните епитети sanguinaria и sanguinea се изведени од латинскиот збор sanguis („крв“), референца за бојата на печурката.[1] Според Дејвид Арора во 1986 година, не е јасно дали овој европски вид е ист како американскиот вид Russula rosacea.[2] Според теренскиот водич од 2012 година, тие се исти.[3]

Опис[уреди | уреди извор]

Цврстата шапка расте до 10 см во пречник. Отпрвин е конвексна, но подоцна се израмнува, а понекогаш станува во облик на чинија кога ќе созрее. На почетокот има светло-крвоцрвена или розова боја, малку бледнее со возраста и често има побледи области. Кожата на шапката се лупи само на рабовите.

Ливчињата се прилично густи, тесни прираснати или благо се спуштаат низ дршката, бели или малку жолтеникаво нафрлани.

Дршката е цврста валчеста, прилично набрчкана отпрвин полна, потоа преградесто шуплива повремено бела, но почесто зацрвенета како бојата на шапката.Нараснува висока од 3-7 см. и дебела од 0,5 до 2,5 см.

Месото е тврдо, подоцна кревко, бледо, има склоност да пожолтува, мирисот е овошен благ, вкусот многу лут или горчлив на јазикот.

Спорите се тркалезни, шилесто брадавичести, 7,5 -10 x 6,5-8,5 микрометри. Отпечатокот од спорите е исто така крем до бледо окер.

Хемиски реакции, месото со железен сулфат станува црвено како месо, со фенол станува кафеаво, со феноланилин и месото и ливчињата стануваат отпрвин винско црвени, потоа виолетови и најнакрај пурпурноцрни, додека со алфанафтол месото посинува.

Слични видови[уреди | уреди извор]

  • Russula helodes е макроскопски идентичен, но има тенденција да го фаворизира Sphagnum мов во четинарни шуми и е многу поредок.
  • Бесна гулапка (Schaeff.) Pers. расте во истото живеалиште и има светло црвена шапка. Многу е ронлива и кревка.

Повеќето од другите вообичаени светло-црвени видови Гулапка растат со листопадни дрвја.

Распространетост и живеалиште[уреди | уреди извор]

Крвава гулапка се појавува во лето и есен, по четинарни шуми, често со бор, на песочни почви.[4]

Јадливост[уреди | уреди извор]

Оваа печурка не може да се јаде,[5] има „пиперкаст“ вкус, а понекогаш е и прилично горчлив. Многу Гулапка со сличен вкус се отровни кога се јадат сирови. Симптомите се главно гастроинтестинални по природа, дијареа, повраќање и колични стомачни грчеви. Активниот агенс не е идентификуван, но се смета дека се состои од сесквитерпени, кои се изолирани од Russula sardonia,[6] и сродниот род Lactarius.[7]

Галерија

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Nilson S & Persson O (1977). Fungi of Northern Europe 2: Gill-Fungi. Penguin. стр. 118. ISBN 0-14-063006-6.
  2. Arora, David (1986). Mushrooms demystified: a comprehensive guide to the fleshy fungi (2. изд.). Berkeley: Ten Speed Press. стр. 653. ISBN 0-89815-169-4.
  3. Davis, R. Michael; Sommer, Robert; Menge, John A. (2012). Field Guide to Mushrooms of Western North America. Berkeley: University of California Press. стр. 115–116. ISBN 978-0-520-95360-4. OCLC 797915861.
  4. Thomas Laessoe (1998). Mushrooms (flexi bound). Dorling Kindersley. ISBN 0-7513-1070-0.
  5. Phillips, Roger (2010). Mushrooms and Other Fungi of North America. Buffalo, NY: Firefly Books. стр. 152. ISBN 978-1-55407-651-2.
  6. Andina D. et al. (1980). "Sesquiterpenes from Russula sardonia." Phytochemistry 19: 93–97
  7. Benjamin, Denis R. (1995). Mushrooms: Poisons and Panaceas — a Handbook for Naturalists, Mycologists and Physicians. New York: WH Freeman and Company. стр. 369. ISBN 0-7167-2600-9.