Прејди на содржината

Климатските промени во Етиопија

Непроверена
Од Википедија — слободната енциклопедија

 

Климатските промени во Етиопија ги погодувале луѓето во Етиопија поради зголеменувањето на поплавите, топлотните бранови и заразните болести.[1] Во басенот Аваш во централна Етиопија поплавите и сушите се вообичаени. Земјоделството во сливот е главно дождливо (без системи за наводнување). Ова се однесувало на околу 98 проценти од вкупното земјоделско земјиште заклучно со 2012 година. Така,промените во моделите на врнежи поради климатските промени ќе ги намалат економските активности во сливот.[2] Шоковите од врнежите имале директно влијание врз земјоделството.Намалувањето на врнежите во басенот Аваш можело да доведе до пад од 5 проценти на вкупниот Б.Д.П на сливот. Земјоделскиот Б.Д.П може да се намали дури и за 10 проценти.[2]

Влијание врз животната средина

[уреди | уреди извор]

Температурни и временски промени

[уреди | уреди извор]

Помеѓу 1960 и 2006 година,просечната годишна температура се зголемила за 1,3°C. Во просек, стапката би била 0,28°C во температурата по деценија.[3][4]Студијата од 2008 година предвидела дополнително затоплување од 0,7°C и 2,3°C до 2020-тите и 1,4°C до 2050-тите.[5]

Врнежи, суши и поплави

[уреди | уреди извор]
Режимите на врнежи се разликуваат низ Етиопија. Лева слика: Годишни просечни врнежи во mm/ден со интерквартилен опсег (25-ти-75-ти) на месечните врнежи во mm/ден означен со црни контури (1981-2020).[6] Десна слика: Три зони на врнежи во Етиопија со различни сезонски обрасци на врнежи. Зелената зона има две одделни сезони на дождови, а црвената зона има еден врв на врнежи од јуни до септември.

Етиопија има две главни влажни сезони годишно. Врне во пролет и лето. Овие сезонски обрасци на врнежи варираат многу низ земјата.[7][8] Западна Етиопија имала сезонски врнежи од дождови кои се слични на Сахел. Имало врнежи од февруари до ноември (кои се намалуваат на север), а има максимални врнежи од јуни до септември. Јужна Етиопија има шема на врнежи слична на онаа во Источна Африка. Секоја година имала две различни влажни сезони, од февруари до мај и од октомври до ноември.[9][8] Централна и источна Етиопија имала помал врв на врнежи од март до мај и втор повисок врв од јуни до септември.[8]

Стадо добиток во коритото на реката Афар
Гилгел Абај за време на поплава

Во 2022 година, Етиопија имала една од најтешките суши предизвикани од Ла Ниња во последните 40 години. Се појавила поради 4 последователни сезони на дождови кои не произведиле доволно дожд.[10]Оваа суша ја зголемила несигурноста во вода за повеќе од 8 милиони сточари и агро-пасторали во сомалиските, Оромија, SNNP и Југозападните региони. На околу 7,2 милиони луѓе им била потребна помош во храна, а на 4,4 милиони луѓе им била потребна помош за пристап до вода. Цените на храната се многу зголемиле поради сушните услови. Многу луѓе во засегнатата област имале недостиг на храна поради ситуацијата со несигурност на вода.[10]

Точното припишување на климатските промени на појавата на суши и поплави во Етиопија е тешко. Една студија од 2022 година изјавила за Етиопија: „Додека регионалните модели предвидуваат зголемување на врнежите, анализите со повисока резолуција за Етиопија сугерираат просторни варијации во кои има и зголемувања и намалувања на вкупните просеци на врнежи.

Значајните суши доведувале до сушење на водните ресурси и на крајот до недостиг на вода. Последователните исходи вклучувале лоша хигиена и може да доведат до феко-орален пренос на болеста.[1]

Во 2016 година, смртоносни поплави ја погодија Етиопија, оставајќи најмалку двеста луѓе загинати и над двеста илјади луѓе без покрив над главата,бидејќи сезонските дождови дојдоле рано во земјата.[11] Причините за поплавите може да бидат уништувањето на шумите, присуството на реки како што се Баро, Акобо, Гило и Алверо, во ниска хомогена топографија и климатските промени.[1]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Simane, B.; Beyene, H.; Deressa, W.; Kumie, A.; Berhane, K.; Samet, J. (23 June 2022). „Review of Climate Change and Health in Ethiopia“. The Ethiopian Journal of Health Development = Ya'ityopya Tena Lemat Mashet. 30 (1 Spec Iss): 28–41. PMC 5578710. PMID 28867919. Грешка во наводот: Неважечка ознака <ref>; називот „:1“ е зададен повеќепати со различна содржина.
  2. ↑ 2,0 2,1 Borgomeo, Edoardo; Vadheim, Bryan; Woldeyes, Firew B.; Alamirew, Tena; Tamru, Seneshaw; Charles, Katrina J.; Kebede, Seifu; Walker, Oliver (2018). „The Distributional and Multi-Sectoral Impacts of Rainfall Shocks: Evidence From Computable General Equilibrium Modelling for the Awash Basin, Ethiopia“. Ecological Economics (англиски). 146: 621–632. doi:10.1016/j.ecolecon.2017.11.038.
  3. ↑ Conway D, Schipper ELF. Adaptation to climate change in Africa: Challenges and opportunities identified from Ethiopia. Global Environmental Change. 21. 2011. стр. 227–37.
  4. ↑ Climate-Resilient Green Economy (CRGE); CRGE. Green economy strategy of Ethiopia, editor. Ethiopia's Climate-Resilient Green Economy Addis Ababa, Ethiopia. Federal Democratic Republic of Ethiopia (PDF). 2011. стр. 188.
  5. ↑ World Bank. A Country Study on the Economic Impacts of Climate Change, Environment and Natural Resource Management, Sustainable Development Department, Africa Region, Development Prospects Group. 2008 Report No. 46946-ET (PDF).
  6. ↑ „CHIRPS: Rainfall Estimates from Rain Gauge and Satellite Observations | Climate Hazards Center - UC Santa Barbara“. www.chc.ucsb.edu. Посетено на 2022-09-14.
  7. ↑ Taye, Meron Teferi; Dyer, Ellen; Charles, Katrina J.; Hirons, Linda C. (2021). „Potential predictability of the Ethiopian summer rains: Understanding local variations and their implications for water management decisions“. Science of the Total Environment. 755 (Pt 1): 142604. Bibcode:2021ScTEn.755n2604T. doi:10.1016/j.scitotenv.2020.142604. PMID 33092844 Проверете ја вредноста |pmid= (help).
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Abebe, Dawit (2010). „Future climate of Ethiopia from PRECIS Regional Climate Model Experimental Design“ (PDF). Met Office UK. Посетено на 21 August 2022.
  9. ↑ Dyer, Ellen; Washington, Richard; Teferi Taye, Meron (May 2020). „Evaluating the CMIP5 ensemble in Ethiopia: Creating a reduced ensemble for rainfall and temperature in Northwest Ethiopia and the Awash basin“. International Journal of Climatology. 40 (6): 2964–2985. Bibcode:2020IJCli..40.2964D. doi:10.1002/joc.6377.
  10. ↑ 10,0 10,1 „Ethiopia: Drought Update No. 4, June 2022 - Ethiopia | ReliefWeb“. reliefweb.int (англиски). 3 June 2022. Посетено на 2022-07-06.
  11. ↑ „Ethiopia: 28 People Killed in Floods in Remote Regions“. VOA. 5 April 2016. Посетено на 14 June 2016.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Климатските_промени_во_Етиопија“