Битка кај Домокос

Од Википедија — слободната енциклопедија
Битката кај Домокос
Дел од Грчко-турска војна (1897)
File:Dömeke Harbi Zonaro.jpg
Нападот, слика на османлиските сили во Домокос, од Фаусто Зонаро.
Датум 17 мај 1897
Место Домокос, Грција
Исход отоманска победа
Завојувани страни
Отоманско Царство Грција Кралство Грција
Команданти и водачи
Едхем-паша
Халил Халид-бег
Грција Принц Константин I
Кралство Италија Ричоти Гарибалди
Сила
45,000 Грција 40,000
Кралство Италија 2,000

Битката кај Домокос (турски: Dömeke Savaşı) — битка помеѓу Отоманското Царство и Кралството Грција. Оваа битка била дел од Грчко-турската војна (1897).

Позадина[уреди | уреди извор]

Откако Грција се обидела да го припои островот Крит, отоманската порта објавила војна на Грција. Командантот на отоманската војска во Еласона ( турски: Alasonya) бил Едхем-паша (подоцна ја добил титулата Гази). Тој бил еден од помладите генерали на отоманската армија (тогаш 46) и неговото назначување збунило многумина. [1] Командант на грчката војска бил кнезот Константин. Отоманската војска во Домокос имала 45.000, а грчката 40.000 [2] Грчката страна имала и 2000 италијански нерегуларни војници под команда на Ричоти Гарибалди.

Битка[уреди | уреди извор]

Според еден современ извор по првичните победи, Етем-паша имал дел од своите трупи во Велестино (кој бил театар на битката) и повеќето во Фарсала. Новиот грчки премиер Димитриос Ралис сакал да го прифати посредувањето што големите сили биле подготвени да го преземат. [3] Не успевајќи да постигне компромис, Едхем-паша марширал од Фасла до градот Домокос (Домеке) на 17 мај 1897 година. Домакос бил упориште на грчката војска против напредната османлиска војска.

Отоманското напредување

Османлиите напредувале во неколку групи во раните утрински часови на 17-ти. Дивизијата на Хајри-паша од десната страна, упатена кон Циоба; Дивизијата на Нешет-паша лево, на главниот пат за Домокос; Хамди-паша во центарот; Дивизијата на Махмуд-паша лево, со намера да го погоди десното крило на грчките сили, и дивизијата на Хајдар-паша по онаа на Хамди-паша. [4]

Првите истрели биле испукани околу 10 часот лево од грчките линии, кога силите на Хајри-паша наишле на мала грчка коњаница во селото Циоба. Хајри-паша ја преценил грчката сила и напредувал претпазливо; на неговите војници им требало еден час да го заземат селото. Војниците на Нешет исто така биле одложени, бидејќи имале наредба да не напредуваат напред кон трупите на Хајри. [5] Хамди се сретнал и со грчките војници околу 10 часот.

Турското лево крило под Хамди и Мемдух напредувало бавно, попречено од тешкото тло и отпорот што го пружале грчките трупи под команда на полковникот Мастрапас. Грчката четврта дивизија ги држела редовните Албанци на Хамди извесно време пред Хамди да продолжи со артилерија. Силите на Мемдух се соочиле со слични тешкотии против Еузоноите кои се бранеле од неговото напредување.

До 15 часот Грците се повлекле од рамнините пред Домлокос, а артилеријата на Нешет започнала да ги гранатира грчките линии. Турската пешадија од дивизиите на Нешет и Хајри притискала напред под грчкото артилериско оружје, достигнувајќи позиции на 400-600 јарди од грчките ровови. На зајдисонце артилерискиот оган згаснал, а грчките позиции изгледале недопрени.

Во 23 часот Етем-паша добил дојава од Хамди. Хамди и Мемдух биле на позиција од десната страна на Грција, подготвени да го нападнат десниот или десниот заден дел на грчките позиции. Етем му дал наредба Хамди да ги нападне грчките позиции веднаш следниот ден, додека Мемдух замавнал за да ја прекине грчката линија на повлекување преку преминот Фурка. Принцот Константин ја сфатил опасноста што ја претставувале турските сили од нивната десна страна и се повлекол во текот на ноќта, оставајќи ги нивните огнови запалени за Турците да не го забележат повлекувањето.

Последици[уреди | уреди извор]

Етем ја презел иницијативата и напредувал до Термопили околу 40 километри јужно. Иако преминот бил силно бранен од грчката војска, тој бил заземен. Но, османлискиот голем везир Халил Рифат-паша планирал да ја заземе Атина (за да се користи како средство за пазарење во идните преговори). Сепак, големите сили на Европа ја принудиле османлиската влада на примирје. Два дена по битката и двете страни го прекинале огнот. Иако османлиската војска победила, Портата ја изгубила контролата над Крит.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Islam Encyclopadie ((на турски))
  2. Ottoman history on line (на турски)
  3. Turkish army in Thessaly by Clive Bigham
  4. von Strantz, Karl Julius W. Viktor (1900). Modern Warfare: As Illustrated by the Greco-Turkish War. S. Sonninschein and Company. стр. 186–203. Посетено на 16 March 2016.
  5. Welsh, Charles, уред. (1905). Famous Battles of the Nineteenth Century: 1875-1900. A. Wessels Company. стр. 251–262. Посетено на 16 March 2016.