Прејди на содржината

Белнефтехим

Од Википедија — слободната енциклопедија
Белнефтехим
ВидКонцерн, друштво за управување
ДејностПетрохемиска
Основано1997
СедиштеМинск, Белорусија
Клучни личности
Андреј Рибаку (Андреј Рибаков)(извршен директор)
Доход$12,7 милијарди (2018)[1]
Нето-доход
3.095.000.000.000 (2008) Уреди на Википодатоците
Мреж. местоbelneftekhim.by
Локација на големите компании Белнефтехим
Бензинска пумпа Белоруснефт во Минск. Забележете две логоа - Белнефтехим и Белоруснефт (септември 2021 година)

Белнефтехим (цело име: белоруска државна грижа за нафтата и хемијата; руски: Белнефтехим, Белорусский государственный концерн по нефти и химии; белоруски: Белнафтахім — Беларускі дзяржаўны канцэрн па нафце і хіміі) е здружение на петрохемиски компании во Белорусија, подредено на Советот на министри. Управува со овие компании и регулира неколку аспекти на петрохемискиот сектор, вклучувајќи го и одредувањето на малопродажните цени на бензинот.

Белнефтехим бил создаден во април 1997 година.[2]

Според повелбата издадена од Советот на министри, на Белнефтехим му биле дадени овластувања да управува со петрохемиските компании од концернот, да го координира и да помага во нивниот развој, да поставува малопродажни цени (вклучувајќи бензин), да дава дозвола за изградба на бензински пумпи и уште неколку други права.[3] Белнефтехим издава и лиценци за вршење увозни и извозни операции со нафтени деривати.[4]

Во 2019 година, 70% од петрохемиското производство (нафтени производи и хемиско производство) било извезено, вкупниот извоз на компаниите Белнефтехим изнесувал 8 милијарди американски долари.[5][6]

Од јануари до ноември 2020 година, вкупниот извоз изнесувал 4,2 милијарди американски долари. Компаниите произвеле 1,56 милиони тони сурова нафта и преработиле 14,7 милиони тони сурова нафта.[7][8]

Подружниците на Белнефтехим управуваат со 571 од 865 бензински пумпи во Белорусија (65%).[9] Поради големиот удел на пазарот и правото на одредување на цените на горивото, Белнефтехим понекогаш се смета за монопол на малопродажниот пазар на гориво.[10][11][12][13] Во јануари - март 2021 година, Белнефтехим ги зголемил цените на горивото 8 пати (+ 4,3% вкупно), наведувајќи ги растечките цени на нафтата како причина.[14] Објавените оправдувања на Белнефтехим за поскапувањата на горивото се критикувани повремено.[15][13]

Компаниите „Белнефтехим“ го контролираат производството и локалната дистрибуција на нафтените деривати и хемикалии, додека нивниот извоз главно се потпира на компании во сопственост на бизнисмени кои се блиски до Александар Лукашенко (олигарх). Во 2000-тите и почетокот на 2010-тите, Јури Чиж (компании Трејпленерго/Трипл-Енерго, Неонафта, Белнефтегаз) и Анатолиј Тернавски (Унивест-М) поседувале големи компании вклучени во увозот на сурова нафта од Русија и извозот на готови производи во ЕУ и Украина.[16] Во 2012 година, откако ЕУ вовел санкции за Чиж и Тернавски за спонзорирање на режимот на Лукашенко, компанија Интерсервис (Интерсервис) во сопственост на соработникот на Чиж, Микалај Варабеи, заменила некои од санкционираните компании.[16] Друг соработник на Чиж, Алијаксеј Алексин, добил сопственост на многу имоти на Чиж, преименувајки го во Енерго-Оил и продолжи со странските операции.[17] Во исто време, државната Белоруска Нафтена Компанија или БНК (руски: Белорусская Нефтяная Компания, БНК) контролирана од Белнефтехим, исто така, извезувала нафтени деривати во ЕУ, ОК и Украина. Во 2021 година, Канцеларијата за имплементација на финансиски санкции на британското Министерство за финансии изјавила: „Постојат разумни основи да се сомневаме дека компанијата БНК (УК) Ltd е контролирана директно или индиректно од претседателот на Белорусија, Александар Лукашенко“.[18] Во 2020 година, Нова Нафтена Компанија или ННК(руски: Новая Нефтяная Компания, ННК, 75% наводно се во сопственост на Интерсервис на Варабеи[19]) започнал со работа во Белорусија со одобрение на Белнефтехим,[4] и во август 2021 година била наведена меѓу првите 10 компании кои плаќаат најмногу даноци во буџетот на Минск.[20]

Меѓународни санкции

[уреди | уреди извор]

Белнефтехим е предмет на санкции на Соединетите држави по брановите на политичките репресии и злоупотреба на човековите права од страна на режимот на Александар Лукашенко во Белорусија.

Во 2007 г. американското Министерство за финансии вовело санкции против Белнефтехим и неговите поврзани компании поради тоа што конгломератот бил „контролиран од угнетувачкиот белоруски претседател Александар Лукашенко“. На 13 ноември 2007 година,[21] Соединетите Држави издале санкции на Белнефтехим поради кршење на човековите права од страна на Александар Лукашенко за време и по белоруските претседателски избори во 2006 година. Санкциите вклучувале замрзнување на имотот и забрана на американските лица да вршат трансакции или да работат со Белнефтехим.[22]

Во 2011 година, по насилното задушување на протестите на опозицијата по фалсификуваните претседателски избори во Белорусија во 2010 година, на американските граѓани им било забрането да водат бизнис со неколку компании од конгломератот Белнефтехим: рафинеријата за нафта Нафтан, производителот на вештачко ѓубриво Гродно Азот, производителот на ѓубриво во Гродно Химволокно и тиберг.[23]

Белнефтехим бил дополнително санкциониран поради склучување неколку договори со Иран. Во 2011 година, компанијата на Белнефтехим Белоруснефт била санкционирана од Стејт департментот на Соединетите Американски Држави поради водење бизнис со Иран.[24] Во 2017 година, три држави на САД го навеле Белнефтехим во нивните списоци на компании кои работат со иранскиот нафтен/природен гас, нуклеарниот и воениот сектор.[25] Белнефтехим е активен и во Еквадор, Индонезија, Русија и Венецуела.[26]

Санкциите против Белнефтехим биле привремено суспендирани во 2015 година.[27][28][29]

Во април 2021 година, сеопфатните санкции против Белнефтехим како запис во Списокот на специјално назначени државјани и блокирани лица биле обновени по бруталните политички репресии врз опозицијата по уште едни фалсификувани претседателски избори кои се одржале во август 2020 година и биле придружени со масовни протести низ Белорусија.[30][31][32] На 9 август 2021 година, САД го додал извршниот директор на Белнефтехим, Андреј Рибаков, на списокот СДН.[33]

Во 2022 година, Канада и Украина, исто така, вовеле санкции за Белнефтехим.[34]

Во август 2023 година, компанијата била ставена на црната листа на Европската унија.[35] Во истиот месец, Швајцарија,[36] Македонија, Црна Гора, Албанија, Украина, Босна и Херцеговина, Исланд, Лихтенштајн и Норвешка[37] се приклучиле на овие санкции.

Прашања за работничките права, политички репресии

[уреди | уреди извор]

Во август 2020 г. групи работници во компаниите Нафтан и Гродно Азот, контролирани од Белнефтехим, учествувале во протестите на национално ниво против Александар Лукашенко по наместените претседателски избори.

Во октомври 2020 година, неколку стотици работници во Гродно Азот, компанија на Белнефтехим, учествувале во штрајкот како дел од националните протести. Раководството на компанијата им се заканила на работниците кои штрајкувале, ги отпуштила и ги заменила со штрајкбрејкери од други компании на Белнефтехим.[38][39][40] Биле уапсени неколку работници кои протестирале.[41]

Во Нафтан, работниците собрале над три илјади потписи и одржале протести барајќи оставка на Александар Лукашенко и нови претседателски избори.[42][43][44] Штрајкот бил прекинат по заканите и заплашувањата на работниците од раководството на компанијата.[45][46]

На 14 август 2020 година, Белнефтехим изјавил дека вработените во 4 компании членки (Нафтан, Гродно Азот, Могилевхимволокно и Химволокно во Гродно) имале посебни состаноци со раководството на кои разговарале за неекономски прашања без да ги запираат фабриките.[47]

Во септември 2021 година биле приведени неколку работници од Гродно Азот. Нивното притворање било поврзано со заканата на Александар Лукашенко дека работниците кои ќе ги откријат начините за заобиколување на санкциите ќе бидат држени во затвор долго време.[48]

Компании

[уреди | уреди извор]

На 28 февруари 2014 година, државниот производител на ѓубрива Белорускали бил исклучен од Белнефтехим.[49]

Од март 2021 година, Белнефтехим се состоел од 20 компании:[50]

  • CJSC Belneftestrakh (Белнефтестрах) — осигурување
  • Државно здружение за производство Белоруснефт (Белоруснефть) — производство на нафта; компанијата беше исклучена од Белнефтехим на 16 јули 2021 година.[51] Западните санкции биле предложени како причина за исклучувањето.[52]
  • Државно унитарно претпријатие Белоруснефт — Минскавтозаправка (Белоруснефть-Минскавтозаправка) — бензински пумпи
  • Унитарно претпријатие Белоруска трговска куќа за нафта (Белорусский нефтяной Торговый Дом) — трговија на големо
  • OJSC Белшина (Белшина) — гуми
  • OJSC Gomel chemical plant (Belfert; Гомельский химический завод) — фосфатни ѓубрива, сулфурна киселина, олеум
  • OJSC Гомелтранснефт Дружба (Гомельтранснефть «Дружба) — оператор на белорускиот сегмент на нафтовод Дружба
  • OJSC Grodno scientific, истражувачки и проектен институт за азотна индустрија и производи за органска синтеза
  • OJSC Grodno Azot (Гродно Азот) — азотни ѓубрива
  • OJSC Zavod gornogo voska (Завод горного воска) —фабрика за минерален восок
  • Polimir branch of OJSC Naftan (Завод Полимир) — хемиска фабрика
  • OJSC Krion (Крион) — кислород, аргон, други гасови
  • OJSC Lakokraska (Лакокраска) — бои и лакови
  • OJSC Mogilevkhimvolokno (Могилевхимволокно) — синтетички влакна[53][54][55][56] (државниот удел е 90,45%[57])
  • OJSC Mozyr Oil Refinery (Мозырский нефтеперерабатывающий завод) —рафинерија за нафта
  • OJSC Naftan (Нафтан) — рафинерија за нафта
  • OJSC Polotsk-Steklovolokno (Полоцк-Стекловолокно) — фиберглас
  • OJSC SvetlogorskKhimvolokno (СветлогорскХимволокно) —синтетички влакна
  • Khimvolokno branch of OJSC Grodno Azot — синтетички влакна
  • Novopolotsk branch of OJSC Gomeltransneft Druzhba — оператор на белорускиот сегмент на гасоводот Унеча-Полотск-Вентспилс
  1. Предлошка:Citate web
  2. „Information“. Архивирано од изворникот на 2022-01-23. Посетено на 2024-04-20.
  3. ПОСТАНОВЛЕНИЕ СОВЕТА МИНИСТРОВ РЕСПУБЛИКИ БЕЛАРУСЬ 26 июня 1997 г.
  4. 4,0 4,1 „Новый «секретный» игрок нефтяного рынка“. Архивирано од изворникот на 2021-09-06. Посетено на 2024-04-20.
  5. „Белорусские НПЗ переработали в 2019 г.“. Архивирано од изворникот на 2022-04-30. Посетено на 2024-04-20.
  6. ВРЕМЯ ВОЗМОЖНОСТЕЙ
  7. Экспорт «Белнефтехима» составил 4,2 млрд долларов
  8. „ГЛОБАЛЬНЫЕ ЦЕЛИ БЕЛОРУССКОЙ НЕФТЕХИМИИ“. Архивирано од изворникот на 2021-01-27. Посетено на 2024-04-20.
  9. Топ-10 крупнейших игроков на топливном рынке Беларуси
  10. В Беларуси повышают цены на топливо в пятый раз за год
  11. Почему в Беларуси никогда не будет ассоциации владельцев АЗС[мртва врска]
  12. Приватизация в Беларуси: государство не выпустит политический рычаг из рук[мртва врска]
  13. 13,0 13,1 Высокие цены на белорусский бензин – плата и за Таможенный союз
  14. Белнефтехим с 30 марта повышает цены на АЗС на 1 копейку
  15. „Рост цен на бензин: объяснения «Белнефтехима» не очень убедительны - мнение эксперта“. Архивирано од изворникот на 2022-04-13. Посетено на 2024-04-20.
  16. 16,0 16,1 Kłysiński, Kamil.
  17. How Lukashenka’s bagmen bypass sanctions
  18. Financial Sanctions Notice.
  19. Как нефтебарон Лукашенко скрывается от санкций.
  20. Налоговая назвала топ-10 самых богатых компаний Минска
  21. Additional Designations of Entities Pursuant to Executive Order 13405
  22. Treasury Targets Lukashenko-controlled Petrochemical Conglomerate - U.S. Department of the Treasury, official website, 13 November 2007
  23. US Imposes New Sanctions on Belarus - Voice of America, August 10, 2011
  24. State Department sanctions Belarus firm for doing business with Iran; GOP not satisfied
  25. Belneftekhim
  26. Белорусские нефтяники начинают работу в Индонезии.[мртва врска]
  27. Robin Emmott (2015-10-29). „EU, U.S. temporarily ease some sanctions on Belarus“ (англиски). Reuters. Посетено на 2021-09-21.
  28. US and EU Temporarily Ease Belarus Sanctions - Steptoe, November 4, 2015
  29. How do you sanction a problem like Lukashenka?
  30. Economic expert explains how U.S. sanctions may affect Belarusian state-owned enterprises - Belsat, 21/04/2021
  31. Issuance of Belarus General License 2H - U.S. Department of the Treasury, official website, 19 April 2021
  32. US reimposes sanctions on Belarus firms after protest clampdown - France 24, 19/04/2021
  33. „Treasury Holds the Belarusian Regime to Account on Anniversary of Fraudulent Election“ (англиски). United States Department of the Treasury. 9 August 2021. Архивирано од изворникот на 9 August 2021. Посетено на 10 August 2021.
  34. „Belarusian State Concern for Oil and Chemistry, Concern Belneftkhim“. National Agency for Prevention of Corruption. Архивирано од изворникот на 2024-03-22. Посетено на 2024-04-20.
  35. „EU imposes personal sanctions on Belarus's BMZ, Belneftekhim“. Interfax. August 3, 2023.
  36. „Ukraine: Switzerland implements new sanctions against Belarus“. Federal Council. 2023-08-30.
  37. „Statement by the High Representative on behalf of the EU on the alignment of certain countries concerning restrictive measures in view of the situation in Belarus and the involvement of Belarus in the Russian aggression against Ukraine“. Council of the European Union. 2023-08-21.
  38. "Рабы, все равно будете на нас работать".
  39. В "Гродно Азоте" подтвердили проблемы с кадрами из-за забастовки [Grodno Azot confirms staffing problems because of strikes] - Interfax, 3 November 2020
  40. Бастующих рабочих «Гродно Азот» заменят персоналом «Нафтана» Архивирано на 30 мај 2022 г. [Striking workers at Grodno Azot will be replaced by staff from Naftan] (in Russian) - Novaya Gazeta, 2 November 2020
  41. СМИ сообщили о задержании бастующих работников «Гродно Азота» [Media reports of detentions of striking workers at Grodno Azot] (in Russian) - RBC, 26 October 2020
  42. На НПЗ "Нафтан" начали собирать подписи для обращения к белорусам [At Naftan, signatures are being collected under an appeal to the Belarusians] (in Russian) - Interfax, 19 August 2020
  43. На «Нафтане» требуют отставки Лукашенко в 10-дневный срок.
  44. „На «Нафтане» более 3,2 тысячи человек подписались за отставку Лукашенко“. Архивирано од изворникот на 2020-12-19. Посетено на 2024-04-20.
  45. «На заводе полно запуганных»: нефтяник из Беларуси рассказал о провале забастовки Архивирано на 28 октомври 2020 г. ["Many are frightened": oil refinery worker from Belarus tells about the failed strike] (in Russian) - Neft.media, 26 August 2020
  46. «Не здаёмся, але закон парушаць ня можам».
  47. „Концерн "Белнефтехим" подтвердил выступления рабочих на "Нафтане" и "Гродно Азот". Архивирано од изворникот на 2021-07-28. Посетено на 2024-04-20.
  48. В Беларуси задерживают рабочих, которые заявляли о забастовках на своих предприятиях – "Вясна"
  49. "Беларуськалий" исключили из концерна "Белнефтехим", но ввели новых смотрящих“. Архивирано од изворникот на 2021-01-28. Посетено на 2024-04-20.
  50. „Концерн «Белнефтехим»“. Архивирано од изворникот на 2021-10-28. Посетено на 2024-04-20.
  51. «Белоруснефть» вывели из подчинения попавшего под санкции «Белнефтехима»
  52. „Бегом от санкций“. Архивирано од изворникот на 2021-08-09. Посетено на 2024-04-20.
  53. „Перечень акционерных обществ с долей госкомимущества в уставном фонде по состоянию на 25 июля 2016 г.“. Архивирано од изворникот на 2021-05-19. Посетено на 2021-05-19.
  54. Строительство комплекса по производству полиэфирной продукции в ОАО "Могилевхимволокно"
  55. Производство биодизеля сворачивается в Беларуси из-за убыточности
  56. „Сводный перечень неиспользуемых объектов находящихся в собственности хозяйственных обществ с долей Республики Беларусь в уставном фонде, подлежащих вовлечению в хозяйственный оборот“. Архивирано од изворникот на 2022-08-31. Посетено на 2021-05-19.
  57. „Emitent.info - Могилевхимволокно ОАО - Основная информация“.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]