Атоле

Од Википедија — слободната енциклопедија
Традиционална храна Атоле

Атоле (исто така е познат како атоли и атол де елоте) - традиционален топол пијалак врз база на пченка, од мексиканско потекло. Во атоле може да се додадат различни вкусови како што се ванила, цимет и гуава.[1] Чоколадното атоле е познато и како шампурадо или атоле. Обично ги придружува тамалите и е многу популарен за време на Денот на мртвите (забележан на 2 ноември) и Лас Посадас (сезона на божиќни празници). Се верува дека потекнува од Маите.[2]

Потекло на Маите[уреди | уреди извор]

Многу садови насликани од Маите имаат класична форма на натпис познат како „посветена формула“ или „примарна стандардна низа“ (PSS) и двете главни состојки споменати во делот за содржината на PSS беа какаото и атолот.[3]

Во Мексико[уреди | уреди извор]

Атоле на саемот во Коакалко де Бериозабал, Мексико

Во Мексико, пијалакот обично е составен од маса (брашно од пченка), вода, пилончило (нерафиниран шеќер од трска), цимет, ванила и избрано чоколадо или овошје. Смесата се блендира и се загрева пред сервирање. Атоле се прави со тостирана маса на комал (решетка), а потоа се додава вода која била варена со стапчиња цимет.[1]

Добиените мешавини се разликуваат по текстура, почнувајќи од каша до многу течна конзистентност. Атоле може да се подготви и со ориз, пченица или овесна каша наместо маса. Во северно Мексико, варијација била направена и со користење на пиноле (засладен тост оброк од пченка). Иако атолот бил еден од традиционалните пијалоци на мексиканските празници Денот на мртвите и Лас Посадас, тој вообичаено се користел и за време на појадок и вечера во секое време од годината. Обично се продавал како улична храна.

Во Централна Америка[уреди | уреди извор]

Атол де Елоте во Гватемала

Во Гватемала, Хондурас, Ел Салвадор и Никарагва, атол де елоте (атол од пченка) бил популарен пијалак. Атолот од ананас (атол де пиња) се консумирал и во Ел Салвадор. Салвадорските сорти вклучуваат атол шуко („валкан“ атол, според неговата потемна боја), особено популарен бил во регионот Кабањас.[4] Во Никарагва постоела симболична варијација наречена пинолило.

Гватемала[уреди | уреди извор]

Во Гватемала, Националниот институт за детско здравје и човечки развој обезбеди средства за INCAP за да спроведе рандомизирано испитување во заедницата за тестирање на хипотезата дека подобрениот внес на белковини води до подобри резултати од тестовите за развој на детето.[5] Тие добија високопротеински пијалак наречен Atole. Atole беше направено од мешавина од растителни белковини развиена од INCAP која главно содржи пченка, суво обезмастено млеко, шеќер и арома.[6]

Во Ново Мексико[уреди | уреди извор]

Во многу делови на Мексико и во Соединетите Држави во заедниците со домородни, шпанско и мексикански културни корени, атолот била традиционална храна за лесна храна. Често се јадел како појадок или ужина после вечера во студените денови. Во Ново Мексико, синиот атол од пченка бил ситно мелено пченкарно брашно направено за готвење, кое се консумирал како пијалак во стил на зрнеста каша, кој се служел топол, обично засладен со шеќер и/или разреден со млеко. Обично се служел за појадок како крем од пченица или овесна каша. Се вели дека постарите пиеле атол затоа што тоа им давал енергија и ако мајката доела ѝ давал повеќе млеко.[7] Предците на Пуеблоа почнале да одгледуваат пченка околу 2000 година п.н.е., а направиле ровови за наводнување во 205 година. Подоцна за време на шпанската колонијализација, сината пченка се наводнувала со системите на ацеквиа под влијание на Мавр. Хопите саделе сини семиња од пченка по неколку семиња во една дупка, понекогаш прилично длабока за да стигнат до подземните води.[8] Атолевата каша се нарекува каша од Дине, и вклучува додавање на пепел од смрека. Хопите го нарекуваат ватака. Атолското брашно се користи за правење леб од Хопи пики.[1]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 1,2 Blaser, Janet (2022-01-01). „Atole: beverage of champions“. Mexico News Daily (англиски). Посетено на 2023-03-03.
  2. Davidson, Alan; Jaine, Tom (2014-11-20), Jaine, Tom (уред.), „atole“, The Oxford Companion to Food (англиски), Oxford University Press, doi:10.1093/acref/9780199677337.001.0001/acref-9780199677337-e-0109, ISBN 978-0-19-967733-7, Посетено на 2023-03-03
  3. Beliaev, Dmitri; Davletshin, Albert; Tokovinine, Alexandre (2010), Staller, John; Carrasco, Michael (уред.), „Sweet Cacao and Sour Atole: Mixed Drinks on Classic Maya Ceramic Vases“, Pre-Columbian Foodways: Interdisciplinary Approaches to Food, Culture, and Markets in Ancient Mesoamerica (англиски), New York, NY: Springer: 257–272, doi:10.1007/978-1-4419-0471-3_10#citeas, ISBN 978-1-4419-0471-3, Посетено на 2023-03-03
  4. Fiestas Cabañas Архивирано на 21 март 2008 г., Guanaquín (in Spanish; includes recipe). Retrieved 2008-03-30.
  5. Martorell, Reynaldo (April 1995). „History and Design of the INCAP Longitudinal Study (1969–77) and its Follow-Up (1988–89)“. The Journal of Nutrition. 125 (4): 1027S–1041S – преку Oxford Academic.
  6. Martorell, Reynaldo (24 January 2017). „Improved nutrition in the first 1000 days and adult human capital and health: MARTORELL“. American Journal of Human Biology (англиски). 29 (2): e22952. doi:10.1002/ajhb.22952. PMC 5761352. PMID 28117514 – преку Wiley Online Library.
  7. Mushulá & Atole de Maiz, 25 YEARS AGO ON AMBERGRIS CAYE BY ANGEL NUÑEZ Retrieved 2009-11-23.
  8. Tawase-Garcia, Cassidy A. „Love in a Cup: A Story of Blue Corn and Place“. Edible New Mexico. Посетено на 16 September 2023.