Андаруни
Андаруни (персиски: اندرونی) во иранската архитектура, е внатрешните простории во која живееле жените.[1] Таквите простории, на арапски се наречени харем.[2]
Приватен простор[уреди | уреди извор]
Во традиционалната персиска станбена архитектура андаруни е дел од куќата во која се сместени приватните конаци. Ова е особено местото каде жените од куќата се слободни да се движат без да бидат видени од странец („на махрам“). Ова е исто така место каде жените можат да општат со своите роднини ( махарим ) без да го следат кодексот на облекување или без да носат хиџаб.[3]
Во случај кога патријархот на куќата имал повеќе од една жена, секоја жена добива свој дел во андаруните како што е случајот со нејзината свекрва или снаа ако живеат со семејството.[1] Единствените мажи што се дозволени во оваа област се оние кои се директно поврзани со господарот на куќата (неговите синови) и самиот господар, кои може да вклучуваат момчиња на возраст под пубертет и гости кои се дозволени под посебни околности.
Дворот (обично во таларот) на куќата обично се наоѓал во андаруните.
Дихотомија[уреди | уреди извор]
Еднаквиот простор андаруни за мажи е наречен бируни.[3] Овие два дела, кои и двата се изградени околу градина,[4] се дел од таканаречената внатрешно-надворешна дихотомија на персиските куќи, што ја означува просторната поделба помеѓу сегментот андаруни и бируни.[5] Првиот е приватен простор, додека вториот го претставува јавните простории бидејќи е исто така место каде што се одржуваат деловни активности и церемонии.[3] Гласниците, кои обично се млади момчиња, се вработени во меѓудејствијата помеѓу двете простории.[3]
Поврзано[уреди | уреди извор]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 Bird, Christiane (2002). Neither East Nor West: One Woman's Journey Through the Islamic Republic of Iran. New York: Washington Square Press. стр. 52. ISBN 0-671-02756-5.
- ↑ Vahdat, Vahid (2017). Occidentalist Perceptions of European Architecture in Nineteenth-Century Persian Travel Diaries: Travels in Farangi Space. Oxon: Taylor & Francis. стр. 83. ISBN 9781472473943.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Arjmand, Reza (13 септември 2016). Public Urban Space, Gender and Segregation: Women-only urban parks in Iran. Oxon: Taylor & Francis. стр. 24. ISBN 9781472473370.
- ↑ Mottahedeh, Roy (2014). The Mantle of the Prophet. Oneworld Publications. ISBN 978-1-78074-738-5.
- ↑ Dabashi, Hamid (2011). The World is My Home: A Hamid Dabashi Reader. New Brunswick: Transaction Publishers. стр. 308. ISBN 978-1-4128-1344-0.
- Farhang-i Vazhe- Haaye- Memari-i Sonnati-i Iran (Речник на термини во традиционалната иранска архитектура). Фалафар, С. 2000 г. Техеран. ISBN 964-350-316-X
Дополнителна книжевност[уреди | уреди извор]
- м-р Џамалзадех. Андарун. Енциклопедија Ираника.
- Набизадех, Сима; Ураз, Туркан Улусу. The Modern Woman Vis-À-Vis The Modern House: The Hallmarks Of Modern Nationhood Through The 1920s-1940s Iran Архивирано на 16 декември 2023 г.. јуни 2017 година. МЕТУ весник на Архитектонски факултет 34(1). DOI: 10.4305/METU. JFA.2017.1.8