Бомбашки напади врз руските станбени објекти

Од Википедија — слободната енциклопедија
Бомбашки напади врз руски станбени објекти
МестоРусија
(Бујнакск-Москва-Волгодонск)
Датум4 септември – 16 септември 1999
ЦелБомбашки напад
Мртви293
Повредениповеќе од 1,000

Бомбашките напади врз руски станбени објекти претставуваат серија од напади кои се случиле во четири станбени згради во руските градови Бујнакск, Москва и Волгодонск во септември 1999 година, при што загинале 293 лица, а биле повредени 651. Експлозиите се случиле во Бујнакск на 4 септември, Москва на 9 септември и 13 септември, и Волгодонск на 16 септември. Неколку други бомби биле подметнати во Москва во тоа време.[1].

Слична бомба била пронајдена и деактивирана во рускиот град Рјазањ на 23 септември 1999 година. На следниот ден директорот на Федералната служба за безбедност Николај Патрушев изјавил дека инцидентот во Рјазањ наводно бил вежба на специјалните служби[2].

Овие напади, заедно со инвазијата на Дагестан која била причинета од страна на Чеченија во август 1999 година предводена од Шамил Басаев и Ибн ал-Катаб, ја предизвикале Руската Федерација да ја започне Втората чеченска војна.

Иако на 2 септември 1999 година, командантот на војската Ибн ал-Катаб најавил дека "муџахедините на Дагестан ќе извршуваат големи одмазди во различни делови од Русија<[3], на 14 септември тој ги негирал експлозиите изјавувајќи дека тие се борат против руската армија, а не против жените и децата во Русија[4].

Официјалната истрага за нападите била завршена од страна на руската Федералната служба за безбедност во 2002 година. Според истрагата и судската одлука што следела, бомбашките напади биле организирани од Ачимез Гочијев, кој се наоѓа во бегство. Освен него, биле обвинети и Абу Омар ал-Саиф заедно со Ибн ал-Катаб, кои подоцна биле убиени. Шест други осомничени биле осудени од страна на руските судови.

Членот нс Државната дума, Јуриј Штекочихин предложил два предлози за парламентарна истрага на настаните, но предлозите му биле одбиени во март 2000 година. Независната комисија која била предводена од страна на Сергеј Ковалев исто така не покажала резултати бидејќи владата одбивала да одговори на дел од неговите прашања.

Јуриј фелштински (живее во САД), Александар Литвиненко (убиен во 2006 година), Борис Березовски (олигарх кој има добиено британски егзил), Дејвид Сатер, Борис Кагарлицки, тврдат дека во 1999 година бомбашките напади биле лажирани од страна на ФСБ со цел да се добие јавна поддршка за нова вистинска војна во Чеченија, и зголемување на рејтингот на тогаш веќе поранешен агент на ФСБ, а подоцна и претседател на Русија, Владимир Путин..[5][6].[7][8][9][10][11] .

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. (руски)Volgodonsk (Rostov region) apartment bombing; criminal investigation of Moscow and Buynaksk apartment bombings, an interview with FSB public relations director Alexander Zdanovich and MVD head of information Oleg Aksyonov by Vladimir Varfolomeyev, Echo of Moscow, 16 September 1999. computer translation
  2. Ответ Генпрокуратуры на депутатский запрос о взрывах в Москве Архивирано на 6 јуни 2002 г.(руски), machine translation.
  3. Ethnic War, Holy War, War O' War: Does the Adjective Matter in Explaining Collective Political Violence?, Edward W. Walker, University of California, Berkeley, 1 February 2006 (from “Chechen Guerrilla Khattab, Veteran of Anti- Struggle,” Agence France Press, 14 September, 1999, distributed on the Chechnya listserv 14 September 14, 1999)
  4. Chechen president advocates joint action with Russia against terrorism, Newsline, RFERL, 15 September 1999
  5. Sakwa 2008, стр. 333–334
  6. Vladimir Putin & Russia's Special Services Архивирано на 2 јули 2017 г. Gordon Bennet, 2002
  7. Sakwa 2005
  8. Al-Khattab: From Afghanistan to Dagestan, Reuven Paz, International Policy Institute for Counter-Terrorism, 20 September 1999
  9. „The UK & Russia - A Troubled Relationship Part I“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2008-09-01. Посетено на 2021-08-19.
  10. Murphy, Paul (2004), The Wolves of Islam: Russia and the Faces of Chechen Terror, Potomac Books Inc., стр. 106, ISBN 978-1574888300
  11. DOCUMENTS AND TESTIMONIES