Преглед на кодот на Конрад Аденауер

{{Infobox officeholder
|name         = Конрад Аденауер
|office       = [[Канцелар на Германија]]<small><br>[[Западна Германија]]</small>
|image        = Bundesarchiv B 145 Bild-F078072-0004, Konrad Adenauer.jpg
|caption      = Конрад Аденауер во 1952 
|predecessor  = нема
|president    = {{ubl|[[Теодор Хојс]]|[[Хајнрих Љубке]]}}
|successor    = [[Лудвиг Ерхард]]
|signature    = Konrad Adenauer signature transparent.png
|office2      = Претседател на [[Христијанска Демократска Унија]]
|predecessor2 = нема
|party        = {{ubl
|[[Centre Party (Germany)|Centre Party]] (1906–1933)
|[[Христијанска Демократска Унија]] (1945–1967)}}
|1blankname   = {{nowrap|Потпретседател}}
|1namedata    = {{ubl|[[Франс Блучер]]|[[Лудвиг Ерхард ]]}}
|office1      = [[Министер за надворешни работи на Германија|Министер за надворешни работи]]<small><br>[[Западна Германија]]</small>
|predecessor1 = [[Lutz Graf Schwerin von Krosigk|Lutz von Krosigk]] (1945)
|successor1   = [[Хајнрих фон Брентано]]
|successor2   = [[Лудвиг Ерхард]]
|birth_name   = Конрад Херман Јозеф Аденауер
|birth_date   = {{birth date|1876|1|5||df=y}}
|birth_place  = [[Келн]], [[Германско Царство]]
|death_date   = {{death date and age|1967|4|19|1876|1|5|df=y}}
|death_place  = [[Бад Хонеф]], [[Западна Германија]] {{small|(денес [[Германија]])}}
|spouse       = {{ubl|Ема Бејер (1904–1916)|Августа Цинсер (1919–1948)}}
|children     = Конард<br>Макс<br>Марија<br>Фердинанд<br>Пол<br>Шарлота<br>Елизабет<br>Георг
|alma_mater   = {{ubl
|[[Универзитет Фрајбург]]
|[[Универзитет Лудвиг Максимилијан (Минхе)|Универзитет на Минхен]]
|[[Универзитет Бон]]}}
|term_start   = 15 септември 1949
|term_end     = 11 октомври 1963{{r|KAS_111063}}
|term_start1  = 15 март 1951
|term_end1    = 6 јуни 1955
|term_start2  = 21 октомври 1950
|term_end2    = 23 март 1966
|office3      = [[Градоначалник на Келн]]
|term_start3  = 4 мај 1945
|term_end3    = 6 октомври 1945
|predecessor3 = Вили Сут 
|successor3   = Вили Сут 
|term_start4  = 13 октомври 1917
|term_end4    = 13 март 1933
|predecessor4 = Макс Валраф 
|successor4   = [[Гунтер Рисен]]
|office5      = [[Претседател на Прускиот совет]]
|term_start5  = октомври 1921
|term_end5    = 26 април 1933
|predecessor5 = нема
|successor5   = [[Роберт Леј]]
|religion     = [[Римокатоличка црква]]
}}
'''Конрад Херман Јозеф Аденауер''' (роден на {{роден на|5|јануари|1876}} во {{роден во|Келн}} – починал на {{починал на|19|април|1967}} во {{починал во|Бад Хонеф}}<ref name=oryx>{{Наведена книга|title=Government Leaders, Military Rulers, and Political Activists|year=2001|publisher=Oryx Press|location=Westport, CT|page=4|url=https://www.questia.com/read/106890738/government-leaders-military-rulers-and-political|editor=David W. Del Testa|chapter=Adenauer, Konrad|access-date=2017-10-06|archive-date=2020-03-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20200313231545/https://www.questia.com/read/106890738/government-leaders-military-rulers-and-political|url-status=dead}}{{Subscription required|via=Questia}}</ref>) — [[Германија|германски]] државник. Иако неговата политичка кариера траела 60 години, тој е најзабележителен по неговата улога како [[Канцелар на Германија|првиот канцелар]] на [[Западна Германија]] од [[1949]]-[[1963]] и претседател на [[Христијанска Демократска Унија|Христијанската Демократска Унија]] (''CDU'') од [[1950]] до [[1966]] година. Тој е најстариот Канцелар кој некогаш и служел на Германија, почнувајќи ја својата служба на 73 годишна возраст и напуштајќи ја на 83 години. Само [[Хелмут Кол]] ја извршувал подолго функцијата Канцелар на Сојузна Република Германија (1982-1998) или 16 години, додека [[Ото фон Бизмарк]] ја извршувал подолг период функцијата Канцелар, но како Канцелар на Обединета Германија (1871-1890 во Вториот Рајх или Германското Царство под Прусија, која траело од [[1871]] до [[1918]]).

== Животопис ==
=== Ран живот ===
Конрад Аденауер е роден како трето дете од петте деца на Јохан Конрад Аденауер (1833-1906) и неговата жена Хелена (1849-1919) во [[Келн]], [[Рајнска Покраина|Рајнска Прусија]]. Негови браќа и сестри биле Август (1879-1952), Јоханес (1873-1937), Лили (1879-1950) и Елизабет, која починала набргу по раѓањето во [[1880]] година. Во [[1894]] година [[матура|матурирал]] и ги започнал студиите по право и политика на универзитетите во [[Универзитет на Фрајбург|Фрајбург]], [[Универзитет на Минхен Лудвиг Максимилијан|Минхен]] и [[Универзитет на Бон|Бон]]. Бил член на неколку [[Римокатоличка црква|римскокатолички]] студентски здруженија како на пр. „''[[Katholischer Studentenverein Arminia Bonn|K.St.V Арминија Бон]]''“ во [[Бон]]. Ги завршил студиите во [[1900]] година<ref name=oryx />. Потоа работел како адвокат во судот во Келн.

=== Почеток на политичката кариера ===

Како [[Римокатоличка црква|побожен римокатолик]], во [[1906]] година и се приклучил на [[Централна Партија|Централната партија]] и истата година бил избран во Советот на градот [[Келн]]. Во [[1909]] година станал заменик градоначалник на Келн. Од [[1917]] до [[1933]] година ја извршувал функцијата на [[Градоначалник на Келн]]{{sfn|Schwarz Vol.1|1995|pp=128-131}}. Тој имал непријатна задача да го води Келн во периодот на [[Обединето Кралство на Велика Британија и Северна Ирска|британската]] окупација по [[Прва светска војна|Првата светска војна]] со [[1926]] година. Успеал да воспостави вистински односи со британските воени авторитети и заговарал со [[Рајнска Република|Рајнскиот сепаратизам]] (Рајна, држава како дел од Германија, но надвор од [[Прусија]]). За време на [[Вајмарска Република|Вајмарската Република]] бил претседател на Прускиот Државен Совет (''Preußischer Staatsrat'') од [[1922]] до [[1933]] година, кој бил претставнички Совет на пруските градови и покраини.

Кога [[Нацистичка Германија|Нацистите]] дошле на власт во [[1933]] година, Централната партија ги изгубила изборите во Келн и Аденауер побегнал во манастирот [[Марија Лах]], бидејќи му се заканувала новата влада откако одбил да се ракува со месниот нацистички началник. Неговиот престој во овој манастир, кој траело една година бил наведен по војната од игуменот на манастирот, кога бил обвинет од [[Хајнрих Бел]] и други за соработка со нацистите.

Кратко бил затворен по [[Ноќ на долгите ножеви|Ноќта на Долгите Ножеви]] во средината на [[1934]] година. Во следните две години често го менувал местото на живеење поради стравот од репресалии против него од страна на нацистите. Во [[1937]] година бил успешен во добивањето некаква компензација за неговата некогаш запленета куќа и успеал да живее во изолација неколку години.

Според [[Алберт Шпир]] во неговата книга ''[[Шпандау: “Тајните дневници”]]'', [[Хитлер]] му се восхитувал на Аденауер. Но и Хитлер и Спир чувствувале дека политичките погледи и принципи на Аденауер му оневозможиле да има улога во [[Нацизам|нацистичкото движење]] или да биде од помош на [[Нацистичка Партија|Нацистичката партија]].

По [[Заверата на 20-ти јули|неуспешниот обид за убиство на Хитлер]] во [[1944]] година, тој бил затворен по вторпат како противник на режимот. [[Гестапо]] не можел да ја докаже неговата поврзаност во заверата и бил пуштен неколку недели подоцна. Набргу по завршувањето на војната [[САД|Американците]] повторно го поставиле за градоначалник на Келн, но британскиот раководител на воената управа во [[Германија]], [[Џералд Темплер]], го отпуштил поради како што кажал, наводна неспособност{{sfn|Schwarz Vol.1|1995|pp=322-323}}.

=== По Втората светска војна и основањето на '''CDU''' ===

[[Податотека:Bundesarchiv B 145 Bild-F019968-0025, Düsseldorf, CDU-Bundesparteitag, Adenauer.jpg|thumb|left]]
По неговото отпуштање како [[Листа на градоначалници на Келн|градоначалник на Келн]], Аденауер се посветил на создавање нова политичка партија, [[Христијанско Демократска Унија (Германија)|Христијанско Демократската Унија]], за која се надевал дека ќе ги опфати и [[Протестантство|протестантите]] и римокатолиците во една партија. Во јануари [[1946]] година Аденауер иницирал политичка средба на идната '''CDU''' во британската зона во улога на доајен (најстариот присутен маж, ''Alterpräsident'') и неформално бил назначен за нејзин водач.

Аденауер работел неуморно за развивање на контактите и поддршката за '''CDU''' во следните неколку години и со успех што варирал се обидел да ја наметне својата посебна идеологија на партијата. Неговата идеологија била во предност од некои на '''CDU''', кои сакале да ги спојат [[Социјализам|социјализмот]] и [[христијанство]]то. За Аденауер приоритетно бил нагласувањето на достоинството на поединецот и ги зел во обзир погледите кон материјалниот свет на [[Комунизам|комунизмот]] и на [[Нацизам|нацизмот]] кои го повредуваат човековото достоинство<ref>Williams, p. 307</ref>.

Улогата на водач на '''CDU''' во британската зона му донела на Аденауер позиција во [[Парламентарно Собрание во 1948 година|парламентарното Собрание во 1948 година]], поканет од западните [[Сојузници]] да создадат устав за трите западни зони во [[Германија]]. Тој бил претседател на уставната конвенција и прескокнувајќи ја оваа позиција бил избран за претседател на владата кога новиот [[Основен Закон за Сојузна Република Германија|„Основен закон“]] бил донесен во мај [[1949]] година Аденауер ја критикувал католичката хиерархија за недоволно критикување на нацистите, за ова тој бил цитиран во книгата „[[Мечот на Константин]]“ од [[Џон Корнвел]].<ref>CORNWELL,John. Constantine's Sword, p. 515</ref>

=== Канцелар на Западна Германија ===

На [[Федерални избори во Западна Германија, 1949|федералните избори во Западна Германија во 1949 година]], Аденауер станал првиот [[Канцелар на Германија|Канцелар на Сојузна Република Германија]] ([[германски]]: ''Bundeskanzelar'') по [[Втора светска војна|Втората светска војна]] на 73 годишна возраст.<ref name="'70s">{{наведена книга |title= How We Got Here: The '70s|last= Frum|first= David|authorlink= David Frum|coauthors= |year= 2000|publisher= Basic Books|location= New York, New York|isbn= 0465041957|page= 8|pages= |url= }}</ref> На оваа позиција бил од [[1949]] и [[1963]] година, период кој покрива голем дел од почетната фаза на [[Студена војна|Студената војна]]. За време на овој период, повоената дивизија на Германија била зајакната со создавањето на две одделни држави, [[Германија|Сојузна Република Германија]] (''Западна Германија'') и [[Источна Германија|Демократска Република Германија]] (''Источна Германија''). Првите избори за [[Бундестаг|Собранието]] на Западна Германија биле одржани на [[15 август]] [[1949]] година по што се покажало дека Христијанско Демократската Партија е најсилна политичка партија. [[Теодор Хојс]] бил избран за прв Претседател на Републиката, а Аденауер за прв Канцелар на [[16 септември]] [[1949]] година. Тој ја формирал исто така новата „привремена“ престолнина на [[Германија|Сојузна Република Германија]] во [[Бон]], која била само 15 километри оддалечена од неговиот роден град, наместо во [[Франкфурт на Мајна]].

Кога бил задушен бунтот во секторот на [[Советскиот Сојуз]] во Германија во јуни [[1953]] година, Аденауер лесно бил повторно избран по вторпат за Канцелар со најголемо мнозинство за коалицијата на '''CDU/CSU''' можела и без '''FDP''' како партнер во владата. Бруталното задушување на [[Унгарска револуција (1956)|револуцијата во Унгарија]] во [[1956]] година му овозможило да добие трет мандат како Канцелар во [[1957]] година со уште поголемо мнозинство. Но изградувањето на [[Берлински ѕид|Берлинскиот ѕид]] и затворањето на границите со [[Источна Германија]] придонело неговата влада да изгледа слаба. Кога на изборите во [[1961]] година '''CDU/CSU''' морала повторно да коалицира со '''ФДП''' по губењето на мнозинството што го имале, Аденауер морал да вети дека ќе се откаже од функцијата Канцелар пред завршувањето на новиот мандат.

Достигнувањата на Аденауер го вклучуваат воспоставувањето на стабилна демократија во поразена Германија, трајно помирување со [[Франција]], генерално политичко преориентирање кон Западот, обновувајќи го ограничениот но далекусежен суверенитет на Западна Германија цврсто интегрирајќи го со појавувањето на Евроатлантската заедница ([[НАТО]] и [[Организација за европска економска соработка|Организацијата за европска економска соработка]]). Аденауер е поврзан со создавањето на успешен [[Пензија|пензиски]] систем, кој им обезбедил непаралелна благосостојба на пензионираните луѓе и кој со неговиот министер за економија и наследник [[Лудвиг Ерхарт]] со западногерманскиот модел на [[Социјална пазарна економија|“социјална пазарна економија”]]  ([[комбинирана економија]] со [[капитализам]], ублажена со елементи на [[Социјална грижа|социјална благосостојба]] и [[католичко социјално учење]]), кој го овозможил успешниот период познат како [[Економско чудо|Wirschaftswunder]] („“''економско чудо''”) и создал потполна благосостојба. На овој начин, Аденауер осигурил потполно слободно и демократско општество кое речиси било непознато за [[Германци]]те и покрај повеќе или помалку безнадежниот обид од [[1919]] до [[1933]] година ([[Вајмарска Република|Вајмарската Република]]) и кој денес не само што е нормален туку и е длабоко интегриран во модерното германско општество. На тој начин ги поставил темелите за повторно Западот да има доверба во Германија. Токму поради поранешната политика на Аденауер, подоцна се овозможило обединување на двете германски држави. Обединета Германија останала дел од [[Европската Унија]] и [[НАТО]].

Сепак, современите критичари го обвинуваат Аденауер за цементирање на Германската дивизија, жртвувајќи го обединувањето и враќањето на териториите изгубени од [[Полска]] и [[Советскиот Сојуз]] поради брзо интегрирање кон Западот. За време на [[Студената војна]] се зазел за повторно вооружување на Западна Германија и задолжителна [[воена обврска]] како одговор на сличен процес во Источна Германија. [[Сталинова порака|Сталиновата порака]] во [[1952]] година понудила обединување на двете германски држави во една, неутрална, разоружана Германија што ќе влијае за повлекување на велесилата од [[Средна Европа]]. Според едно мислење Аденауер се сомневал како и западните Сојузници во искреноста на таа понуда и ги поддржал Сојузниците во нивните внимателни одговори, според другото мислење пак тој направил така бидејќи понудената неутралност и забраната за разоружување му ги растурил плановите да ги припои териториите што подоцна се отцепиле од [[Полска]]. Критичарите на Аденауер, особено на национален план го оптужиле дека ја пропуштил можноста за [[Обединувањето на Германија|обединување на Германија]]. Истомислениците на Аденауер тврделе дека фактите од [[Студената војна]], обединувањето и враќањето на изгубените територии не биле реални цели. И двете пораки на [[Сталин]] го опишувле задржувањето на постоечките „''Потсдамски''“ граници на Германија.

Други ја критикувале неговата доба како културно и политичко конзервативна, која барала целиот социјален и политички состав на Западна Германија да се заснова на поединечните погледи на една личност, која има одредена доза на недоверба во сопствениот народ. Неговата реизборна кампања ја концентрирал на слоганот „''Без експерименти''“.<ref name="'70s"/>

Западногерманското студентско движење во [[1960]] година всушност бил протест против конзервативизмот што го застапувал Аденауер. Друг предмет на критика бил Аденауеровиот чин на помирување со [[Франција]] кој бил во потполн контраст со извесната индиферентност кон комунистичка Полска. Како и сите други поголеми западногермански политички партии на времето, ЦДУ одбила да го признае приспојувањето на поранешните германски територии што и ги дала [[Советскиот Сојуз]] на [[Полска]] и отворено зборувал за враќање на овие територии по зајакнувањето на позицијата што ја имала Западна Германија во [[Европа]].

Гледајќи наназад, во голем дел позитивните проценки за време на неговиот мандат, не само германската јавност која во [[2003]] година на телевизиска анкета го избрала за „''Најголемиот Германец на сите времиња''“, дури и некои денешни левоориентирани интелектуалци, кои го величеле неговото безусловно дело како западен стил на демократија и европска интеграција.

=== Дополнителни акции како Канцелар ===

[[Податотека:Bundesarchiv B 145 Bild-107546, Köln-Bonn, Adenauer, Mutter eines Kriegsgefangenen.jpg|thumb|Аденауер со мајката на германски [[воен заробеник]] донесен дома во 1955 од [[Советскиот Сојуз]], поради Аденауеровата посета на Москва.]]
* Во септември [[1955]] година одржува историски говор во [[Будестаг]]от во кој тој ја признава должноста на германската влада да му надомести на [[Израел]] како главен претставник на [[Евреј|Евреите]] за [[Холокауст]]от. Ова започнал процес кој доведе до тоа Бундестагот да одобри [[Договор за одштета помеѓу Израел и Германија|договор помеѓу Израел и Германија]] во 1953 година давајќи ги во кратки црти оштетите кои Германија би ги платила на Израел.
* Помогнал во безбедно ослободување на последните германски затвореници од војната во 1955 година, декада по завршувањето на војната.
* Отворил дипломатски односи со [[Советски Сојуз|СССР]] и останатите народи на [[Источен Блок|Источниот блок]], но одби да ја признае Источна Германија.
* Постигнал договор со [[САД]] во [[1957]] година што и овозможило на [[Германија|Западна Германија]] да добие оружје способно за пренесување на јадрени глави. Освен тоа, Аденауер ја продолжи јадрената соработка со други земји со цел Германија да стане способна да произведува свое сопствено јадрено оружје, кое сепак никогаш нема да биде дозволено од поранешните сојузници на кој било германски наследник на државата сè до денес ( 2009 ). 
* Ја надгледувал интеграцијата на [[Сар]] во [[Германија|Западна Германија]] во 1957 година
* Накратко размислувал да се кандидира за [[Претседател на Германија|претседател]] во 1959 година Сепак наместо тоа избра кандидат ([[Хајнрих Либке]]) за кој верувал дека нема да му пречи во неговите работи како Канцелар на Западна Германија.

За целиот негов труд како водач на Западна Германија, Аденауер бил именуван како ''Човек на годината'' во [[1953]] година од [[магазин]]от [[Тајмс Магазин|Тајмс]]. Во [[1954]] година ја добил [[Награда Шарлемањ|Karlspreis]] (англиски: Charlemagne Award), награда што ја доделува германскиот град [[Ахен]] на луѓето кои придонеле за развој на европската идеја, европската соработка и европскиот мир.

Во последните години од неговиот мандат, Аденауер имал навика по ручекот да дремне и кога патуваше надвор од земјата и одел на јавни церемонии, тој понекогаш барал да има кревет во соба која е близу до таму каде што би требало да одржува говор, за да може накратко да се одмори пред да се појави.<ref name="John Gunther">[[John Gunther]]: Inside Europe Today, Harper and Brothers, New York, 1961; Library of Congress catalog card number: 61-9706</ref>

Аденауер се релаксирал и наоѓал големо задоволство во ителијанската игра [[боче]] и голем дел од неговата постполитичка кариера ја поминал играјќи ја оваа игра. Негово омилено место каде што ја играл оваа игра било во [[Каденабија]], Италија, во изнајмена вила што има поглед на езерото Комо, која потоа стекна статус на конференциски центар од фондацијата Конрад Аденауер ( Konrad Adenauer Stiftung ), германска политичка фондација основана од државата.

Кога во [[1967]] година, по неговата смрт на 91 годишна возраст, Германците биле прашани на што најмногу му се восхитуваа на Аденауер, мнозинството одговорило на тоа што тој ги вратил дома последните германски затвореници од војната од [[Советскиот Сојуз|СССР]], враќањето познато како “Враќање на 10 000”.

== Обид за атентат ==

На [[27 март]] [[1952]] година експлодирал пакет адресиран до Канцеларот Аденауер во Командата на [[минхен]]ската полиција, убивајќи еден баварски полицаец. Две момчиња кои биле платени да го испратат овој пакет преку пошта и го привлекле вниманието на полицијата. Истрагите довеле до луѓе тесно поврзани со партијата на [[Херут]] и поранешната вооружена организација [[Иргун]]. Западногерманската влада сите докази ги држела под печат со цел да се заштити од [[Антисемитизам|антисемитски]] реакции од народот. На петтемина осомничени Израелци идентификувани од француски и германски истражувачи им било дозволено да се вратат во [[Израел]].

Еден од учесниците, [[Елезиер Судит]], подоцна открил дека наводниот мозок кој стои позади овој обид за убиство бил [[Менахем Бегин]] кој подоцна станал премиер на [[Израел]].<ref>[http://www.spiegel.de/panorama/0,1518,421441,00.html Интервју со H. Sietz, иследник (Германски)]</ref> Бегин бил поранешен командир на Иргун и во тоа време го водел Херут и бил член на [[Кнесет]]. Неговата цел бил да ги ослабне обидите на германската влада да воспостави пријателски односи со Израел.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.br-online.de/kultur-szene/capricci/report/thema030706_1.html |title=Позадинска историја на обидот за атентат (германски) |accessdate=2009-06-09 |archive-date=2007-08-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070811044022/http://www.br-online.de/kultur-szene/capricci/report/thema030706_1.html |url-status=dead }}</ref><ref>{{наведени вести |url=https://www.theguardian.com/world/2006/jun/15/germany.lukeharding |title=Menachem Begin 'plotted to kill German chancellor' |first=Luke |last=Harding |newspaper=Guardian |date=15 June 2006 |location=London}}</ref>

[[Дејвид Бен-Гарион]], премиерот на Израел, го ценел обидот на Аденауер за ублажување на аферата и тоа што не продолжил со истрагата, за да не го влоши односот помеѓу двете нови држави.

Во јуни [[2006]] година малку поинаква верзија на оваа приказна се појавила во еден водечки германски весник, [[Франкфуртер Алгемајне Цајтунг]] (''Frankfurter Allgemeine Zeitung''), цитиран од ''[[The Guardian]]'' Бегин го понудил својот златен часовник на продажба кога заговорниците останале без пари. Бомбата бил скриена во енциклопедија и убил експерт за детонација на бомби, притоа повредил други двајца. Аденауер бил мета бидејќи и испраќал [[Договор за одштета помеѓу Израел и Германија|одштети за Холокаустот]] на официјалната израелска влада, додека Бегин сметал дека треба да бидат наменети за Евреите жртви (само оние кои се наоѓаат во Израел ). Судит, изворот на приказната објаснил дека: „''Целта не била да се убие Аденауер, туку да се разбудат меѓународните медиуми. На сите ни бешејасно дека нема шанси пакетот да стигне до Аденауер''. ” Петтемина заговорници биле уапсени од француската полиција во [[Париз]]. Тие “биле поранешни членови на ... [[Иргун]]” (организацијата бил расформирана во 1948 година, 4 години порано).<ref>[http://www.guardian.co.uk/germany/article/0,,1797768,00.html Менахем Бегин 'планираше да убие германски канцелар' | Special reports | Guardian Unlimited<!--Bot-generated title-->]</ref>

== Политички скандал ==

Во 1962 година изби [[Скандал Шпигел|скандал]] кога полицијата по наредба на кабинетот уапсила пет новинари на весникот [[Дер Шпигел]] (Der Spiegel) оптужувајќи ги за [[велепредавство]], особено за издавање меморандум опишувајќи ја наводната слабост на западногерманските [[вооружени сили]]. Членовите на кабинетот, кои и припаѓале на [[Слободна Демократска Партија (Германија)|Слободната Демократска Партија]] ('''FDP'''), дале оставки во ноември [[1962]] година, министерот за одбрана [[Франц Јозеф Штраус]], водач на [[Христијанска Социјална Унија на Германија|Христијанската Социјална Унија]] самиот се разреши од функцијата, следен од останатите членови на владата на Христијанската Демократска Унија. Иако Аденауер успеа да остане на функција речиси уште една година, овој скандал го зголеми притисокот врз него да го исполни ветувањето да даде оставка пред крајот на мандатот и го наследи [[Лудвиг Ерхарт]] во октомври [[1963]] година Тој остана водач на '''CDU''' сè до неговата оставка од позицијата во декември 1966 година

== Смрт ==

Аденауер починал на [[19 април]] [[1967]] година, во неговата родна куќа во [[Рендорф]]. Според неговата керќа, неговите последни зборови биле “''Da jitt et nix zo kriesche''!” ([[келнски дијалект]] “''Нема за што да плачам''!”)

На неговиот [[државен погреб]] во [[Келнска катедрала|Келнската катедрала]] присуствувале голем број на светски водачи, меѓу нив претседателот на САД [[Линдон Џонсон]], неговата единствена посета на европска држава. По богослужбата, неговото тело бил вратено во Рендорф на [[Рајна]] со бродот ''Кондор'', ''Јагуар'' класа брод за брз напад на [[Германска воена морнарица|германската воена морнарица]]. Закопан е на Валдфридхоф гробиштата.

== Наследство ==

Аденауер оставил позади себе такво богатство, така што тој бил главен мотив за една од најсовремените и најпознати златни монети: трите белгиски [[комеморативни монети ''Пионери на Европското Обединувањето'']], искована во 2002 година Предната страна претставува портрет со имињата на [[Роберт Шуман]], [[Пол-Хенри Шпак]] и Конрад Аденауер.

== Влади на Аденауер ==
=== Прва Влада ===
* Конрад Аденауер ('''CDU''') - Канцелар
* Франц Блихер (ФДП) – Вице Канцелар и министер за работи на Маршаловиот план
* Густав Хајнеман ('''CDU''') – Министер за надворешни работи
* Фриц Шефер ('''CDU''') – Министер за финансии
* Томас Делер ('''FDP''') – Министер за правда
* Лудвиг Ерхарт ('''CDU''') – Министер за економија
* Антон Шторх ('''CDU''') – Министер за труд и социјални работи
* Вилхелм Никлас ('''CSU''') – Министер за храна, земјоделство и шумарство
* Ханс-Христоф Зебом ('''DP''') – Министер за транспорт
* Еберхарт Вилдермут ('''FDP''') – Министер за градежништво
* Ханс Шуберт ('''CSU''') – Министер за пошта и комуникации
* Ханс Лукашек ('''CDU''') – Министер за раселени лица, бегалци и воени жртви
* Јакоб Кајзер ('''CDU''') – Министер за германски прашања
* Хајнрих Хелвеге ('''DP''') – Министер за работи во Бундесрат

'''Измени'''
* 13 октомври 1950 – Роберт Лер ('''CDU''') го наследи Хајнеман како Министер за внатрешни работи.
* 15 март 1951 – Конрад Аденауер станува Министер за надворешни работи исто така и Канцелар кога Сојузниците дозволија оваа функција да оживее.
* 19 јули 1952 – Фриц Нојмаер ('''FDP''') го наследи Вилдермут (9 март) како Министер за градежништво.

=== Втора Влада ===
* Конрад Аденауер ('''CDU''') – Канцелар и Министер за надворешни работи
* Франц Блихер ('''FDP''') – Вице Канцелар и Министер за економска соработка
* Герхарт Шредер ('''CDU''') – Министер за внатрешни работи
* Фриц Шефер ('''CSU''') – Министер за финансии
* Фриц Нојмар ('''FDP''') – Министер за правда
* Лудвиг Ерхарт ('''CDU''') – Министер за економија
* Антон Шторх ('''CDU''') – Министер за труд и социјални работи
* Хајнрих Либке ('''CDU''') – Министер за храна, земјоделство и шумарство
* Ханс-Христоф Зебом ('''DP''') – Министер за транспорт
* Виктор-Емануел Пројскер ('''FDP''') – Министер за градежништво
* Франц-Јозеф Вурмелинг ('''CDU''') – Министер за семејни работи
* Франц Јозеф Штраус ('''CSU''') – Министер за специјални задачи
* Роберт Тилманс ('''CDU''') – Министер за специјални задачи
* Валдемар Крафт ('''GB/BHE''') – Министер за специјални задачи
* Херман Шефер ('''FDP''') – Министер за специјални задачи
* Зигфрид Балке ('''CSU''') – Министер за пошта и комуникации
* Теодор Оберлендер ('''GB/BHE''') – Министер за раселени лица, бегалци и воени жртви
* Јакоб Кајзер ('''CDU''') – Министер за германски прашања
* Хајнрих Хелвеге ('''DP''') – Министер за работи во Бундесратот

'''Измени'''
* 7 јуни 1955 – Теодор Бланк ('''CDU''') станува Министер за одбрана кога таа функција е оживеана.
* 8 јуни 1955 – Хајрих фон Бретано ('''CDU''') го наследува Аденауер како Министер за надворешни работи. Ханс-Јоахим фон Меркац ('''DP''') го наследува Хелвеге како Министер за работи во Бундесратот.
* 19 октомври 1955 – Франц Јозеф Штраус ('''CSU''') станува Министер за атомски работи.
* 12 ноември 1955 – Тилманс ја напушта владата.
* 16 октомври 1956 – Франц Јозеф Штраус ('''CSU''') го наследува Бланк како Министер за одбрана. Ханс-Јоахим  фон Меркац го наследува Нојмар како Министер за правда. Крафт и Шефер ја напуштаат владата. Зигфрид Балке ('''CSU''') го наследува Штраус како Министер за атомски работи.
* 15 ноември 1956 – Ернст Лемер ('''CDU''') го наследува Балке како Министер за пошта и комуникации

=== Трета Влада ===
* Конрад Аденауер ('''CDU''') – Канцелар
* Лудвиг Ерхарт ('''CDU''') – Вице Канцелар и Министер за економија
* Хајнрих фон Бретано ('''CDU''') – Министер за надворешни работи
* Франц Јозеф Штраус ('''CSU''') – Министер за одбрана
* Герхарт Шредер ('''CDU''') – Министер за внатрешни работи
* Франц Етцел ('''CDU''') – Министер за финансии
* Фриц Шефер ('''CSU''') – Министер за правда
* Теодор Бланк ('''CDU''') – Министер за труд и социјални работи
* Хајнрих Либке ('''CDU''') – Министер за храна, земјоделство и шумарство
* Ханс-Христоф Зебом ('''DP''') – Министер за транспорт
* Пол Лике ('''CDU''') – Министер за градежништво
* Франц-Јозеф Вурмелинг ('''CDU''') – Министер за семејни и младински прашања
* Рихард Штиклен ('''CSU''') – Министер за пошта и комуникации
* Теодор Оберлендер ('''CDU''') – Министер за раселени лица, бегалци и воени жртви
* Ернст Лемер ('''CDU''') – Министер за германски прашања
* Ханс-Јоахим фон Меркац ('''DP''') – Министер за Бундесратот и државни работи
* Зигфрид Балке ('''CSU''') – Министер за јадрена енергија и вода
* Херман Линдрат ('''CDU''') – Министер за федерална економска сопственост

'''Измени'''
* 13 септември 1959 – Вернер Шварц ('''CDU''') го наследува Либке како Министер за храна, земјоделство и шумарство.
* 5 април 1960 – Оберлендер дава оставка како Министер за раселени лица, бегалци и воени жртви.
* 4 мај 1960 – Ханс Вилхелми ('''CDU''') го наследува Линдрат (27 февруари) како Министер за федерална економска сопственост.
* 27 октомври 1960 – Ханс-Јоахим фон Меркац ('''CDU''') станува Министер за раселени лица, бегалци и воени жртви.

=== Четврта Влада ===
* Конрад Аденауер ('''CDU''') – Канцелар
* Лудвиг Ерхарт ('''CDU''') – Вице Канцелар и Министер за економија
* Герхарт Шредер ('''CDU''') – Министер за надворешни работи
* Франц Јозеф Штраус ('''CSU''') – Министер за одбрана 
* Херман Хехерл ('''CSU''') – Министер за внатрешни работи
* Хајнц Штарке ('''FDP''') – Министер за финансии
* Волфганг Штамбергер ('''FDP''') – Министер за правда
* Теодор Бланк ('''CDU''') – Министер за труд и социјални работи
* Вернер Шварц ('''CDU''') – Министер за храна, земјоделство и шумарство
* Ханс-Христоф Зебом ('''CDU''') – Министер за транспорт
* Пол Лике ('''CDU''') – Министер за градежништво
* Франц-Јозеф Вурмелинг ('''CDU''') – Министер за семејни и младински прашања
* Елизабет Шварцхаупт ('''CDU''') – Министер за здравство
* Валтер Шел ('''FDP''') – Министер за економска соработка
* Хајрих Кроне ('''CDU''') – Министер за специјални задачи
* Рихард Штиклен ('''CSU''') – Министер за пошта и комуникации
* Волфганг Мишник ('''FDP''') – Министер за раселени лица, бегалци и воени жртви
* Ернст Лемер ('''CDU''') – Министер за германски прашања
* Ханс-Јоахим фон Меркац ('''CDU''') – Министер за Бундесратот и државни работи
* Зигфрид Балке ('''CSU''') – Министер за јадрена енергија и вода 
* Ханс Ленц ('''FDP''') – Министер за национално богатство

'''Измени'''
* 19 ноември 1962 - Евалд Бухер ('''FDP''') го наследува Штамбергер како Министер за правда. Бернер Долингер ('''CSU''') го наследува Ленц како Министер за национално богатство.
* 14 декември 1962 – Ролф Далгрин ('''FDP''') го наследува Штарке како Министер за финансии. Бруно Хек ('''CDU''') го наследува Вурмелинг како Министер за семејни и младински прашања. Ханс Ленц ('''FDP''') и пристапува на владата како Министер за научно истражување. Рајнер Барцел ('''CDU''') го наследува Лемер како Министер за германски прашања. Алојз Нидералт ('''CSU''') го наследува Меркац како Министер за Бундесратот и државни работи. Министерството за јадрена енергија и вода се укинува, и Балке си заминува од владата.
* 9 јануари 1963 – Кај-Уве фон Хасел ('''CDU''') го наследува Штраус како Министер за одбрана

== Наводи ==
Енцикопедија Britannica (Macropedia) © 1989, статии за конрад Аденауер, Хелмут Кол и Ото фон Бизмарк.
{{wikiquote}}
{{Ризница-врска}}
{{reflist}}

== Политички функции - претходници и наследници ==

{{start box}}{{s-off}}
{{succession box | before=[[Гроф Лутц Шверин фон Кросигк]]<br />'''(како Водечки Министер) |title=[[Канцелар на Германија]] | after=[[Лудвиг Ерхард]] | years=1949–1963}}
{{succession box | before=[[Гроф Лутц Шверин фон Кросигк]] |title=[[Министер за надворешни работи (Германија)|Сојузен министер за надворешни работи]] | after=[[Хајнрих фон Брентано ди Тремецо]] | years=1951–1955}}
{{end box}}

{{Германски канцелари}}

{{Нормативна контрола}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Аденауер, Конрад}}
[[Категорија:Канцелари на Германија]]
[[Категорија:Водачи за време Студената Војна]]
[[Категорија:Германски Анти-Комунисти]]
[[Категорија:Политичари на Христијанска Демокраѕска Унија (Германија)]]
[[Категорија:Германски Римо-Католици]]
[[Категорија:Министри на Владата на Германија]]
[[Категорија:Добтници на Наградата Шарлемањ]]
[[Категорија:Членови на германскиот Бундестаг]]
[[Категорија:Членови на Пруската Куќа на Лордови]]
[[Категорија:Луѓе од Келн]]
[[Категорија:Луѓе од Рајнската Покраина]]
[[Категорија:Пруски Политичари]]
[[Категорија:Тајм Магазин Човек на Годината]]
[[Категорија:Студенти на Универзитетот Фрајбург]]
[[Категорија:Студенти на Универзитетот Минхен]]
[[Категорија:Студенти на Универзитетот Бон]]
[[Категорија:Личности овековечени во споменикот „Валхала“]]
[[Категорија:Носители на Големиот крст на Легијата на честа]]
[[Категорија:Носители на Големиот крст во посебно издание на Орденот за заслуги за СР Германија]]
[[Категорија:Германски автобиографи]]