Преглед на кодот на Џуџеста планета

[[Податотека:Pluto by LORRI and Ralph, 13 July 2015.jpg|мини|десно|[[Плутон (џуџеста планета)|Плутон]], фотографиран од леталото ''Нови Хоризонти'' на 13 јули 2015.]]
'''Џуџеста планета''' ('''планета-џуџе''') — [[астрономски објект]] со планетарна маса, многу помал од [[планета]], но поголем од [[астероид]]. Најпознат пример за вакoв објект е [[Плутон (џуџеста планета)|Плутон]]. Поради повремените нејаснотии за статусот на некои објекти, во [[2006]] г. научниците<ref>[http://www.iau.org/static/resolutions/Resolution_GA26-5-6.pdf "Definition of a Planet in the Solar System: Resolutions 5 and 6"]</ref> решиле да го дефинираат поимот планета. Според таа дефиниција, планета е: небесно тело кое кружи околу Сонцето; има приближно кружна форма; и ја има „расчистено“ околината на својата орбита од други небесни тела. Оние планети кои ги исполнуваат првите два услови, а не го исполнуваат и третиот, се нарекуваат џуџести планети. 
Во [[Сончевиот Систем]] постојат најмалку три џуџести планети.

== Сегашни џуџести планети ==
Досега, Меѓународниот астрономски сојуз класифицирал пет небесни тела како џуџести планети.

# [[Церера (џуџеста планета)|Церера]] [[Image:Ceres symbol.svg|15px|Церера]] – откриен на 1 јануари 1801 (45&nbsp;години пред [[Нептун]]), сметан за планета половина век пред да биде прекласификуван како астероид. Класифициран за џуџеста планета на 13 септември 2006 г.
# [[Плутон]] [[Image:Pluto monogram.svg|15px|Плутон]] – откриен на 18 февруари 1930, класифициран како планета 76&nbsp;години. Прекласификуван  како џуџеста планета на 24 август 2006 г.
# [[Ерида (џуџеста планета)|Ерида]] – откриена на 5 јануари 2005. Наречена „десетта планета“ во медиумите. Прифатена за џуџеста планета на 13 септември 2006 г.
# [[Макемаке]] – откриен на 31 март 2005. Прифатен за џуџеста планета на 11 јули 2008 г.
# [[Хаумеја]] – откриена на 28 декември 2004. Прифатена за џуџеста планета на 17 септември 2008 г.

== Ерида ==

[[Податотека:Eris_and_dysnomia2.jpg|thumb|100pix|right|Ерида и Дисномија]]

[[Ерида (џуџеста планета)|Ерида]] е најголемата позната џуџеста планета во Сончевиот Систем и деветто најголемо тело кое кружи околу Сонцето. Има пречник од 2.400-3.000 км и 27% поголема маса од Плутон. Ерида била откриен во [[2005]] година во [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] и се наоѓа во простор зад астероидниот регион наречен [[Кајперов Појас]]. Ерида има една месечина, наречена [[Дисномија]]. Растојанието на Ерида од Сонцето е од 38 до 97 пати поголемо од она на Земјата од Сонцето и, со исклучок на некои комети, тоа е најоддалеченото познато тело во Сончевиот Систем.

== Плутон и Харон ==

[[Податотека:Pluto_system_2006.jpg|thumb|100pix|left|Плутон и неговите месечини]]

{{Главна|Плутон (џуџеста планета)}}
Плутон е втората по големина џуџеста планета во Сончевиот Систем. Првобитно бил нарекуван планета, но денес се смета за џуџеста планета и најголемо тело во астероидниот регион наречен [[Кајперов Појас]]. Како и други тела во тој појас, се состои главно од карпа и мраз и е релативно мал: една третина од волуменот на Месечината. Кружи околу Сонцето по елиптична орбита, помеѓу 30 и 49 пати подалеку од Сонцето отколку што е Земјата. Поради формата на орбитата, Плутон понекогаш е поблиску до Сонцето од осмата планета – Нептун.

Плутон (откриен во 1930) и Харон (откриен во 1978) често се сметаат заедно како двоен планетарен систем, бидејќи кружат еден околу друг. Плутон има уште две помали сателити – [[Никта (месечина)|Никта]] и [[Хидра (месечина)|Хидра]], отркиени во 2005 г.

Мисијата на НАСА [[Нови хоризонти]] која е лансирана во 2006-та треба да ги посети и фотографира Харон и Плутон во јули 2015 година.

== Церера ==
[[Податотека:PIA18920-Ceres-DwarfPlanet-20150219.jpg|thumb|100pix|left|Церера]]

[[Податотека:Ceres_Rotation.jpg|thumb|100pix|right|Ротацијата на Церера, сликано од [[Вселенски телескоп Хабл|Вселенскиот телескоп Хабл]] со резолуција од околу 30 км. Белата точка е со непознато потекло]]

[[Церера (џуџеста планета)|Церера]] е најмалата џуџеста планета во Сончевиот Систем и единствена која се наоѓа во главниот [[астероиден појас]]. Таа била откриена во [[1801]]. Со пречник од само околу 950 км, Церера е далеку најголемо тело во астероидниот појас. Неодамнешните набљудувања докажале дека е сферичен, за разлика од другите тела во астероидниот појас кои имаат неправилни форми.

На [[27 септември]] [[2007]] [[НАСА]] ја лансираше сондата за [[Мисијата Зора]] која треба да ги истражи до [[2015]] година Церера и соседниот голем астероид [[4 Веста]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
* [http://www.iau.org/iau0601.424.0.html Planet Definition - Questions & Answers Sheet. International Astronomical Union (2006)]{{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20080827210426/http://www.iau.org/iau0601.424.0.html |date=2008-08-27 }}

{{Сончев Систем}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Астрономски тела]]
[[Категорија:Џуџести планети| ]]
[[Категорија:Концепти во астрономијата]]
[[Категорија:Видови планети]]