Salvia sclarea
| Salvia sclarea | |
|---|---|
| Научна класификација | |
| Нерангирано: | Eudicots |
| Нерангирано: | Asterids |
| Ред: | Lamiales L. |
| Род: | Salvia |
| Вид: | S. sclarea |
| Мускатна жалфија | |
|---|---|
| Научна класификација | |
| Царство: | |
| (нерангирано): | |
| (нерангирано): | |
| (нерангирано): | |
| Ред: | |
| Породица: | |
| Род: | |
| Врста: | S. sclarea
|
| Биномно име | |
| Salvia sclarea | |
Salvia sclarea, во народот познато како мечкино уво, е двегодишно, ретко повеќегодишно тревно ароматично растение од родот Salvia. Диво расте во северниот дел на Медитеранот, некои области во Северна Африка и Централна Азија. Растението има долга историја на употреба во медицински цели, а денес најмногу се одгледува поради неговото етерично масло.[1]
Ботанички опис[уреди | уреди извор]
Salvia sclarea е двегодишно, ретко повеќегодишно тревесто растение, со исправено квадратно стебло високо до 120 цм, обраснато со дебели кадрави влакна. Листовите се јајцевидни (долги до 30 цм), долните на стебленцата, горните седечки, тапо назабени со изразена нервоза. Целиот изданак е покриено со вроден влакна, мириса на мелем. Цветовите се во пршлените кои формираат очигледен кластер на врвот на стеблото или гранката. Венецот е двоен, светло виолетова до светло розева.
Распространетост[уреди | уреди извор]
Расте на суви, топли карпести падини, на острови, покрај патиштата. Во Србија е присутна во источните и југоисточните региони и во Косово.
Историја[уреди | уреди извор]
Описот на медицинската употреба на растението е прикажан во Теофраст (IV век п.н.е.), Диоскорид (I век н.е.) и Плиниј Постариот (I век н.е).
Употреба[уреди | уреди извор]
Семките (поточно јаткастите плодови) имаат слузокожа, па затоа во старите прирачници се препорачува да се ставаат семките во окото така што стебленцето се врзува за слузта и така лесно се отстранува. Оваа практика е запишана во Комплетен билијард (1653) од Николас Калпер, кој го нарекол растението „мудрец со бистри очи“.[2]
Дестилирано есенцијално масло, изолирано од надземни цветови, широко се користи во правењето парфеми и за ароматизирање на вермут, вино и ликери. Се користи и во ароматерапијата.[3]
Галерија[уреди | уреди извор]
- Датотека:Lamiaceae - Salvia sclarea. Agata Fossili127.JPG
Salvia sclarea во природа
- Датотека:Salvia sclarea02.jpg
Inflorescence Salvia sclarea
- Датотека:Salvia sclarea1.jpg
Врвот на Salvia sclarea
- Датотека:Lamiaceae - Salvia sclarea.JPG
цвеќиња од жалфија, детали
- Датотека:Lamiaceae - Salvia sclarea-2.JPG
цвеќиња од жалфија
- Датотека:Lamiaceae - Salvia sclarea-1.JPG
прицветни листови и чашки покриени со вроден влакна
- Датотека:Lamiaceae - Salvia sclarea. Agata Fossili197-1.JPG
Остава во долниот дел од стеблото
Линкови[уреди | уреди извор]
- ↑ Clebsch, Betsy; Barner, Carol D. (2003). The New Book of Salvias. Timber Press. стр. 261. ISBN 978-0-88192-560-9.
- ↑ Комплетан биљни сајта bibliomania Архивски примерок на Семрежниот архив (англиски) , позивајући се на снимање за Клэри, или више правилно очистити очи.
- ↑ Kintzios, Spiridon E. (2000). Sage: The Genus Salvia. CRC Press. стр. 20. ISBN 978-90-5823-005-8.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
Литература[уреди | уреди извор]
- Грбиќ, М., Марковиќ, М. (2020): Цвеќарство - Перене. Универзитетот во Белград. Белград. ISBN 978-86-7299-301-1