Фујара
 | |
| Класификација | |
|---|---|
| Сродни инструменти | |
Фујара (fujara) — голем дувачки инструмент од класата таборски цевки. Потекнува од централна Словачка како софистицирана народна овчарска флејта со уникатен дизајн во контрабас-опсегот.
Должината на инструментот е од 160 до 200 cm (5'3" – 6'6")[1] и наштимана во A, G или F. Има три тонски дупки за прсти сместени на долниот дел од главното тело на инструментот. Звукот е произведен од горниот крај на главното тело на фујарата. Воздухот струи крајот на цевката преку помала паралелна цевка, наречена „vzduchovod“ на словачки (што значи „воздушен канал“), поставена на главното тело на инструментот. Иако е можно да се свири основната фреквенција на фујара,[2] обично се користи техниката на свирење која се заснова на „предувување“ на инструментот. Поради високиот сооднос на звучната комора (голема должина наспроти мал внатрешен дијаметар), музичарот може да користи призвук за да свири дијатонска скала користејќи ги само трите тонски дупки. Фујара вообичаено се свири стоечки, со инструментот поставен вертикално и обично прицврстен на десната нога.
Техника и улога
[уреди | уреди извор]
Атипичниот дизајн создава длабока, медитативна боја на звукот, додека традиционално се додаваат орнаменти на основните мелодии. Два вообичаени типа на орнаменти се префук, брзото прелевање на една нота (од словачки prefukovať - „предувување“), и rozfuk, опаѓачка каскада од призвук (од словачки rozfúkať „да се расфрла со дување“).
Традиционално, на фујара свиреле овчарите за рекреација. Денес, фујарата се преселила од овчарските полиња, на сцената на народни фестивали во словачките градови Виходна и Детва. Инструментот се проширил и надвор од Словачка и се свири низ целиот свет, особено од љубителите на домородните флејти во западна Европа и Северна Америка. И покрај ова, фујара допрва треба да добие популарност или многу признание надвор од Словачка. Најчесто фујара е соло инструмент, но познати се ансамбли од две или три фуџари, како што се семејството Кубинец или триото Јаворова Хужва.
Фујарата е додадена на списокот на УНЕСКО на ремек-дела на усното и нематеријалното наследство на човештвото во 2005 година.[3] „Фујара и нејзината музика“ е додадена на Репрезентативната листа на нематеријално културно наследство на човештвото во 2008 година од страна на УНЕСКО.[1]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ 1,0 1,1 "The Fujara and its Music": Description, Slideshow, Video, UNESCO, 2005, 2008. (Accessed 2012-08-12)
- ↑ „Fujara fingering technique“. Посетено на 2006-09-28.
- ↑ Smeets, Rieks (2006). „The Fujara and its Music“. Masterpieces of the Oral and Intangible Heritage of Humanity (PDF). UNESCO. стр. 86. Посетено на 2008-07-01.
UNESCO has also provided a web page showing information about the fujara, but it "has no official status":
Литература
[уреди | уреди извор]- Eischek, Oskár (2006). Fujara: The Slovak Queen of European Flutes. Bratislava: Hudobné centrum. ISBN 978-80-88884-91-0.
- Garnett, Rod (2004). Flutes of Slovakia: fujara, koncovka, šesťdierková píšťalka and dvojačka. Laramie, Wyoming: University of Wyoming. стр. 8–10. OCLC 55993856.
- Malatinec, Roman; Danihel, Igor; Elschek, Oskár; Garaj, Bernard; Dauko, Miroslav Ruttkay (2004). Fujara – musical instrument and its music (PDF). Bratislava: Pro Musica. Архивирано од изворникот (PDF) на 2018-08-20. Посетено на 2018-12-28.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- www. Фујара.ск Фујара примероци
- www. Fujaraflutes.com Фујара примероци
- www.tradicnepistaly.sk Фујара и други традиционални словачки инструменти
- www.youtube.com/watch?v=5Y5fonktBzQ Демонстрација на фујара и кончовка