Т-35
| T-35 | |
|---|---|
 T-35 тенк | |
| Тип | тежок тенк |
| Потекло | Советски Сојуз |
| Употребна историја | |
| Во служба | 1935–1941 |
| Корисници | Советски Сојуз |
| Војни | Втора светска војна |
| Производна историја | |
| Конструктор | ОКМО |
| Конструирано | 1930–1932 |
| Производител | KhPZ |
| Год. на производство | 1933–1938 |
| Произведени | 61 |
| Варијанти | T-35B |
| Тех. особености | |
| Тежина | 45 t (49.6 short tons; 44.3 long tons) |
| Должина | 9.72 м (31 ст 11 ин) |
| Ширина | 3.20 м (10 ст 6 ин) |
| Висина | 3.43 м (11 ст 3 ин) |
| Екипаж | 11 |
| Оклоп | 11–30 мм |
Главно наоружување | 76.2 мм модел 27/32 |
Помошно наоружување | 2× 45 mm 20k guns 5 or 6× 7.62 mm DT machine guns |
| Погон | Микулин M-17M V-12 500 hp (370 kW) |
| Моќност/тежина | 11 hp/tonne |
| Амортизација | Coil spring |
Работен дострел | 150 kм (93 ми) |
| Брзина | 30 км/ч |
Т-35 - советски тежок тенк од меѓувоениот период и раната фаза на Втора светска војна, со ограничено производство и услуги со Црвената армија. Овој тенк билединствениот тежок тенк со пет куполи во светот што достигнал производство, но се покажал како бавен и механички несигурен. Повеќето тенкови Т-35 кои сè уште биле оперативни во времето на операцијата „Барбароса“ биле изгубени поради механички дефект, отколку непријателско дејствување.
Однадвор, бил голем; но внатрешно, просторите биле тесни со одделенијата за борба одделени едни од други.
Историја на производство[уреди | уреди извор]
Т-35 бил развиен од бирото за дизајнирање ОКМО на фабриката „Болшевик“, кое започнало да произведува тешки тенкови во 1930 година. Два тима развиле посебни дизајни. Тимот предводен од германскиот инженер Гроте работел на 100-тонскиот тенк ТГ-5, вооружен со 107 мм поморски пиштол, користејќи пневматски серво-контроли и пневматска суспензија. Овој проект подоцна бил откажан.
Концептот на големи, повеќе-одбранбени тенкови за напредување бил фаворизиран од неколку европски армии во 1920-тите и 1930-тите. Дизајни постоеле во Велика Британија, Франција и Германија за такви возила. Вториот тим на ОКМО, предводен од Н. Циетс, работел на тенк сличен на британскиот Викерс А1Е1 Индепендент .
До јули 1932 година, прототип на 35-тонскиот тенк со 76,2мм бил завршен. Првиот прототип бил дополнително подобрен со 37 мм пиштол и два со митралези . Овој прв прототип имал сериозни дефекти во преносот и се сметал за премногу сложен и скап за масовно производство. Работата на овој прототип била запрена и бил изграден нов поедноставен прототип.
Овој нов прототип добил нов мотор, нов менувач и подобрен менувач. Одлуката била донесена и за стандардизирање на одбранбените белези што се користат на Т-35 со оние вработени на Т-28, среден тенк со три-одбранбени единици. Малите митралести бедеми биле идентични на двата тенкови. Големиот главен бедем во кој се наоѓал пиштолот со 76,2 мм бил скоро идентичен, но оние што се користеле кај Т-28 имале дополнителен митралез со заден оган.
На 11 август 1933 година, Т-35 бил прифатен за производство. Инженерството било преместено во фабриката за локомотива во Карков, а биле завршени две серии од десет возила.
Искуствата стекнати со двата прототипа биле искористени за главната продукција на Т-35 Модел 1935, кој повторно бил подобрен од вториот прототип Општо, во текот на целото негово производство биле направени мали подобрувања во одделните тенкови.
Втора светска војна[уреди | уреди извор]
Т-35 служел со 5-та одделна бригада за тешки тенкови во Москва, пред се за паради, од 1935 до 1940 година. Во јуни 1940 година се поставило прашањето дали да се повлечат Т-35 од фронтот, со опција или да се претворат во тешка самоодна артилерија или да се доделат на разни воени академии. Изборот бил направен наместо нив, да се користат во борба и преживеаните возила биле собрани заедно во 67-от и 68-от полковски полк на 34-та тенковска дивизија, кои служеле со 8-от механизиран корпус во Специјалниот воен округ Киев .
Првиот познат борбен ангажман на тенкот Т-35 се случил некаде кон крајот на јуни 1941 година, во пошироките борби во областа Лавов позната како Битка кај Броди . Тенковите Т-35 кои припаѓале на 34-та тенковска дивизија и ги заостанувале елементите на водечката единица поради слабата тактичка подвижност, наишле на унапредување на германскиот оклоп на неасфалтиран пат меѓу градовите Верба и Птича. Битката е документирана само на фотографии направени после битката и покажува седум уништени советски тенкови, вклучувајќи четири Т-35 (две од овие возила претрпеле катастрофални експлозии на муниција) и уништени три германски тенкови. Советскиот извештај од периодот идентификува четири изгубени Т-35 тенкови на 30 јуни во оваа област.[1]
На 1 јуни 1941 година, Црвената армија поседувала само 58 возила од овој тип, од кои 48 биле во борбена состојба. За време на операцијата „Барбароса“, поголемиот дел од Т-35-те изгубени од 67-от и 68-от полковен полк не биле изгубени поради непријателска акција, или поради механички дефект или имобилизација, што резултирало во напуштање и уништување на овие возила од страна на нивните екипажи. Најчестите причини за расипување биле поврзани со преносот, меѓутоа Т-35 се покажал дека има поголема автомобилска сигурност отколку Т-34 и КВ распоредени во тоа време.
Последната снимена акција на Т-35 се случила за време на Првата битка во Харков, каде четири тенкови кои биле на поправки во нивната домашна фабрика (преименувана во Фабрика бр. 183 ) биле направени за сообраќај, повторно вооружени и набрзина притиснати во служба во одбрана на градот. Најмалку еден заробен Т-35 бил транспортиран во Германија за евалуација на воениот полигон Кумерсдоф.[2] Овој тенк (сериски број 715-62) бил прецизно прегледан и покажал широко дивергентни вредности на дебелина на оклопот што се користеле при неговата конструкција, веројатно резултат на лоша контрола на квалитетот на оклопната плоча испорачана од челичарниците. Во април 1945 година, овој тенк, веќе одземен од најголемиот дел од вооружувањето и неподвижен, бил доделен на бригадата „Панзер“ 150 и влечен во градот Зосен, каде што се користел како фиксно утврдување и барикада.
Понекогаш се наведува дека Т-35 учествувал во Зимската војна против Финска, но според советски извори не учествувал. Всушност, уште два прототипа на тешки тенкови со повеќе одбранбени сили биле испратени на фронтот за тестирање: Т-100 и СМК.
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Cieślak, Krzysztof. „Czołg Ciężki T-35, Część III: Udział w działaniach bojowych“. Technika Wojskowa Historia. 2/2019 (44): 75–76.
- ↑ Ermolaev, E (2007). „Советский тяжелый танк Т-35 (Soviet Heavy Tank T-35)“. Panzers!. Посетено на July 8, 2011.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Видео за новостите на ТВ Звезда покажува стартување на моторот и Т-35 како се движат под своја моќ.
- Многу голема руска галерија со слики (grayknight.narod.ru)
- Мапа за вести на Втората светска војна „Руски оклопни возила“, домаќин на дигиталните колекции на библиотеките на УНТ