Тврдокрилци: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
Интерактивен преглед на историјата
[непроверена преработка][непроверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
Нема опис на уредувањето
Средување
Ред 1: Ред 1:
{{Taxobox
| color = lightsteelblue
|fossil_range= Ран [[Перм]] - денес
| image = Lucanus cervus.jpg
| image_width = 250px
| image_caption = ''Lucanus cervus'', [[елењак]]
| regnum = [[Животни|Animal]]ia
| phylum = [[Членконоги|Arthropod]]a
| classis = [[Инсект|Insect]]a
| subclassis = [[Крилати инсекти|Pterygota]]
| infraclassis = [[Новокрилци|Neoptera]]
| superordo = [[Ендоптериготи|Endopterygota]]
| ordo = '''Coleoptera'''
| ordo_authority = [[Карл Лине|Linnaeus]], [[Systema Naturae|1758]]
| subdivision_ranks = [[Ред (биологија)|Подредови]]
| subdivision =
[[Adephaga]]<br />
[[Archostemata]]<br />
[[Myxophaga]]<br />
[[Polyphaga]]<br />
''See [[subgroups of the order Coleoptera]]''
}}
'''Тврдокрилците''' го образуваат редот на [[инсект]]и означен како '''''Coleoptera'''''. Тоа е ред со најголем број на видови (околу 350 000<ref name=insenc>James K. Liebherr and Joseph V. McHugh ''in'' Resh, V. H. & R. T. Cardé (Editors) 2003. Encyclopedia of Insects. Academic Press.</ref>), при што сочинува околу 40% од сите инсекти, a 25%<ref name=insenc/> од сите форми на живот. Најголема група на тврдокрилци е фамилијата на [[чурулкари]]те (''Curculionidae'').
'''Тврдокрилците''' го образуваат редот на [[инсект]]и означен како '''''Coleoptera'''''. Тоа е ред со најголем број на видови (околу 350 000<ref name=insenc>James K. Liebherr and Joseph V. McHugh ''in'' Resh, V. H. & R. T. Cardé (Editors) 2003. Encyclopedia of Insects. Academic Press.</ref>), при што сочинува околу 40% од сите инсекти, a 25%<ref name=insenc/> од сите форми на живот. Најголема група на тврдокрилци е фамилијата на [[чурулкари]]те (''Curculionidae'').


Ред 5: Ред 27:
== Одлики ==
== Одлики ==


Тврдокрилците во својот животен циклус подлежат на целосна [[метаморфоза]] (што значи имаат [[ларва]]лен и [[Кукла (зоологија)|куклен]] стадиум). Карактеристично за нив е што предните крила образуваат цврста заштитна [[елитра]] под која се собрани задните крила (кога инсектот не лета), како и тоа што [[мускул]]ите за лет во мезотораксот се изгубени. Главената капсула се карактеризира со цврст вентрален (гуларен) затворач, антените се во основа 11-члени, додека усните делови се од гризачки тип со 4-сегментни магзиларни палпи. Протораксот е голем и слободен. На [[абдомен]]от отсуствува [[стернит]]от I, стернитот II најчесто е мембранозен и затскриен, а сегментот X е вестигијален, при што отсуствуваат [[церци]]. Женката поседува еден пар на [[Гонапофиза|гонапофизи]] на сегментот IX. Постојат четири или шест [[Малпигиеви цевчиња]], кои често се криптонефрични. Речиси секогаш отсуствуваат вистински лабијални жлезди.
Тврдокрилците во својот животен циклус подлежат на целосна [[метаморфоза]] (што значи имаат [[ларва]]лен и [[Кукла (зоологија)|куклен]] стадиум). Карактеристично за нив е што предните крила образуваат цврсти заштитни покрилци — [[елитри]] — под кои се собрани задните крила (кога инсектот не лета). На местото на сретнување на двете елитри, на средишниот грбен дел, се образува права линија која веројатно е една од најзабележливите одлики на редот. [[Мускул]]ите за лет во мезотораксот се изгубени. Главената капсула се карактеризира со цврст вентрален (гуларен) затворач, антените се во основа 11-члени, додека усните делови се од гризачки тип со 4-сегментни магзиларни палпи. Протораксот е голем и слободен. На [[абдомен]]от отсуствува [[стернит]]от I, стернитот II најчесто е мембранозен и затскриен, а сегментот X е вестигијален, при што отсуствуваат [[церци]]. Женката поседува еден пар на [[Гонапофиза|гонапофизи]] на сегментот IX. Постојат четири или шест [[Малпигиеви цевчиња]], кои често се криптонефрични. Речиси секогаш отсуствуваат вистински лабијални жлезди.


== Референци ==
== Референци ==
Ред 11: Ред 33:


[[Категорија:Инсекти]]
[[Категорија:Инсекти]]

{{Link FA|de}}

[[ar:خنفساء]]
[[an:Coleoptera]]
[[gn:Lembu]]
[[bn:গুবরে পোকা]]
[[bcl:Amamanggi]]
[[br:C'hwil]]
[[bg:Твърдокрили]]
[[ca:Coleòpter]]
[[cv:Нăрă]]
[[cs:Brouci]]
[[cy:Chwilen]]
[[da:Biller]]
[[de:Käfer]]
[[en:Beetle]]
[[et:Mardikalised]]
[[el:Κολεόπτερα]]
[[es:Coleoptera]]
[[eo:Koleopteroj]]
[[fa:قاب‌بالان]]
[[fr:Coleoptera]]
[[ga:Ciaróg]]
[[gl:Escaravello]]
[[ko:딱정벌레목]]
[[io:Koleoptero]]
[[id:Kumbang]]
[[it:Coleoptera]]
[[he:חיפושיות]]
[[kn:ದುಂಬಿ]]
[[ka:ხოჭოები]]
[[la:Coleoptera]]
[[lv:Vaboles]]
[[lb:Kiewerleken]]
[[lt:Vabalai]]
[[hu:Bogarak]]
[[mg:Borera]]
[[ms:Kumbang]]
[[nl:Kevers]]
[[ja:甲虫類]]
[[no:Biller]]
[[nn:Biller]]
[[pl:Chrząszcze]]
[[pt:Besouro]]
[[ro:Coleopteră]]
[[qu:Suntu]]
[[ru:Жесткокрылые]]
[[stq:Ruste]]
[[simple:Beetle]]
[[sk:Chrobáky]]
[[sl:Hrošči]]
[[sr:Тврдокрилци]]
[[sh:Tvrdokrilci]]
[[fi:Kovakuoriaiset]]
[[sv:Skalbaggar]]
[[ta:வண்டு]]
[[th:ด้วง]]
[[tr:Kın kanatlılar]]
[[uk:Твердокрилі]]
[[ur:بھونرا]]
[[zh:鞘翅目]]

Преработка од 16:11, 4 декември 2009

Тврдокрилци
Период: Ран Перм - денес
Lucanus cervus, елењак
Научна класификација
Царство: Animalia
Колено: Arthropoda
Класа: Insecta
Поткласа: Pterygota
Инфракласа: Neoptera
Надред: Endopterygota
Ред: Coleoptera
Linnaeus, 1758
Подредови

Adephaga
Archostemata
Myxophaga
Polyphaga
See subgroups of the order Coleoptera

Тврдокрилците го образуваат редот на инсекти означен како Coleoptera. Тоа е ред со најголем број на видови (околу 350 000[1]), при што сочинува околу 40% од сите инсекти, a 25%[1] од сите форми на живот. Најголема група на тврдокрилци е фамилијата на чурулкарите (Curculionidae).

Овие инсекти можат да се најдат во речиси сите копнени и слатководни станишта (со исклучок на поларните области), но не се сретнати во морињата. Најчесто се исхрануваат со растенија и габи, го разградуваат растителниот и животинскиот отпад и јадат други без`рбетници. Тука се вклучени некои земјоделски штетници, како компировата златица (Leptinotarsa decemlineata), црвената брашнеста бубачка (Tribolium castaneum) и др., додека други видови се важни во контролата на популациите од земјоделски штетници, како на пример тврдокрилците од фамилијата на бубамари (Coccinellidae), кои се исхрануваат со растителни вошки, памучни вошки, трипси и други инсекти кои се хранат со растителни сокови.

Одлики

Тврдокрилците во својот животен циклус подлежат на целосна метаморфоза (што значи имаат ларвален и куклен стадиум). Карактеристично за нив е што предните крила образуваат цврсти заштитни покрилци — елитри — под кои се собрани задните крила (кога инсектот не лета). На местото на сретнување на двете елитри, на средишниот грбен дел, се образува права линија која веројатно е една од најзабележливите одлики на редот. Мускулите за лет во мезотораксот се изгубени. Главената капсула се карактеризира со цврст вентрален (гуларен) затворач, антените се во основа 11-члени, додека усните делови се од гризачки тип со 4-сегментни магзиларни палпи. Протораксот е голем и слободен. На абдоменот отсуствува стернитот I, стернитот II најчесто е мембранозен и затскриен, а сегментот X е вестигијален, при што отсуствуваат церци. Женката поседува еден пар на гонапофизи на сегментот IX. Постојат четири или шест Малпигиеви цевчиња, кои често се криптонефрични. Речиси секогаш отсуствуваат вистински лабијални жлезди.

Референци

  1. ↑ 1,0 1,1 James K. Liebherr and Joseph V. McHugh in Resh, V. H. & R. T. Cardé (Editors) 2003. Encyclopedia of Insects. Academic Press.

Предлошка:Link FA

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Тврдокрилци&oldid=848541“