Слободен Град Безансон
Слободен Град Безансон — самоуправен слободен град опкружен со Франш Конте.
Откако го изгубил статусот на слободен царски град во рамките на Светото Римско Царство во 1654 година, градот Безансон одбил да признае суверенитетот на нов заштитник, без разлика дали тоа е кралот на Франција или Шпанија, додека Луј XIV не ја распуштил општинската влада во 1676 година. Власта на градот опфаќала само мала област околу градот Безансон во Франш Конте, што значело дека имал ограничена независност иако имал значителна внатрешна автономија и сè уште се обидувал да бара неутралност.
Историја[уреди | уреди извор]
Во рамките на Светото Римско Царство[уреди | уреди извор]
Безансон станал дел од Светото Римско Царство во 1034 година како Архиепископија Безансон, а во 1184 година добил автономија како слободен царски град под Фридрих I.[1] Градот полека барал заштита од голем број надворешни заштитници, како што бил Филип Добриот, војводата од Бургундија.[2] По бракот на Марија Бургундска со Максимилијан I, светиот римски цар во 1477 година, градот ги сметал Хабсбурговците како свои заштитници.
Кога Франш Конте преминал кај Филип II од Шпанија во 1555 година, Безансон останал слободен царски град.
Губење на царскиот статус[уреди | уреди извор]
Градот го загубил статусот на слободен царски град во 1651 година како репарација за другите загуби што ги претрпеле Шпанците во Триесетгодишната војна. По одреден отпор, ова конечно било потврдено од Безансон во 1654 година, иако градот задржал висок степен на внатрешна автономија.[3]
Спорови со Франција[уреди | уреди извор]
Во 1667 година, Луј XIV го побарал Франш Комте како последица на неговиот брак со Марија Тереза од Шпанија. Како дел од Деволуциска војна, француските трупи пристигнале во областа во 1688 година. Градските власти се обиделе да тврдат дека градот бил неутрален бидејќи бил царски град, нешто што францускиот командант, принцот де Конд, го отфрлил како архаично.[4] Французите се согласиле на многу дарежливи услови за предавање со градските власти, кои вклучувале префрлање на универзитетот од тогаш сè уште непослушниот Дол . [5] Исто така, имал гласини дека регионалниот Парламент може да биде префрлен од Дол. На градот исто така ќе му биле оставени мошти од светата наметка и дека протестантите не треба да имаат слобода на мислата на ист начин како што тогаш имале во остатокот од Франција.[4]
Додека градот бил во француски раце, познатиот воен инженер Себастјен Ле Престр де Вобан го посетил Безансон и подготвил планови за негово утврдување. По неколку месеци Договорот од Екс-ла-Шапел ѝ го вратил градот на Шпанија Безансон, во замена за градот Франкентал.[6]
Шпанците ја изградиле главната средишна точка на одбраната на градот, „ла Ситадел“, сместувајќи ја на Мон Сент Етјен, кој го затвора свиокот во реката што го оградува стариот град. Во нивната конструкција, тие ги следеле дизајните на Вобан.
Од тоа време наваму, во градот се зголемила профранцуската фракција.
Предајте им се на Французите[уреди | уреди извор]
Градот конечно требал да ја изгуби својата автономија како резултат на Француско-холандската војна која започнала во 1672 година, каде што Хабсбурзите застанале на страната на Холанѓаните и така требало да ја изгубат контролата над Франш Конте и Безансон. По опсадата на градот, француските трупи го зазеле градот во 1674 година, иако се согласиле да му дозволат на Безансон да ги задржи своите привилегии.
Во 1676 година, француските власти го завршиле магистратот, демократскиот облик на владеење во Безансон, по инструкции на Луј XIV. На негово место бел основан суд за кауција.[7] Како компензација за губењето на својата самоуправа, градот станал административен центар за Франш Конте, при што Парламентот во Безансон управувал со областа, заменувајќи го Парламентот на Дол.[7] Француската контрола била потврдена во 1678 година со Договорот од Нијмеген.
Институции[уреди | уреди извор]
За разлика од повеќето слободни царски градови кои постепено станале олигархии, Безансон имал многу демократски облик на влада и општински институции. Владата се состоела од 28 советници кои секоја година ги избирале седумте парохии. Тие, пак, избирале 14 гувернери, кои ја извршувале секојдневната работа. Со главната работа се занимавале и советниците и гувернерите кои седеле заедно. Имало и одредба за генерално собрание на граѓани во многу важни случаи.[3]
Заштитникот — прво војводите од Бургундија, а потоа австриските и шпанските Хабсбурзи, и две години кралот на Франција — имал право да назначи претседател за гувернерите и командант на војниците кои ги чувале бедемите. Заштитникот никогаш не бил признат како суверен.[3]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑
Chisholm, Hugh, уред. (1911). Encyclopædia Britannica (11. изд.). Cambridge University Press. стр. 850. Отсутно или празно |title=(help) - ↑ Thomas A. Brady (2007). Politics and reformations: communities, polities, nations, and empires. стр. 347. ISBN 978-9004161733.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Martin, Henri (1865). Martin's history of France: the age of Louis XIV, Volume 1. стр. 295.
- ↑ 4,0 4,1 Martin, Henri (1865). Martin's history of France: the age of Louis XIV, Volume 1. стр. 294.
- ↑ Darryl Dee (2009). Expansion and Crisis in Louis XIV's France: Franche-Comté and Absolute Monarchy, 1674-1715: Franche-Comte and Absolute Monarchy, 1674-1715 (Changing Perspectives on Early Modern Europe). стр. 40. ISBN 9781580463034.
- ↑ Geoffrey Parker (1997). The Thirty Years' War. стр. 169. ISBN 9780415128834.
- ↑ 7,0 7,1 Darryl Dee (2009). Expansion and Crisis in Louis XIV's France: Franche-Comté and Absolute Monarchy, 1674-1715: Franche-Comte and Absolute Monarchy, 1674-1715 (Changing Perspectives on Early Modern Europe). стр. 55. ISBN 9781580463034.
