Синклервисан
„Синклервисан“ („Песната на Синклер“) е шведска пропагандна песна со 90 стихови, напишана од Андерс Одел во 1739 година на мелодијата „Ла Фолија“. Песната го опишува убиството на шведскиот дипломат Фрихер и мајор Малколм Синклер. Синклер бил убиен во 1739 година, додека бил на дипломатска мисија, од двајца руски офицери кои дејствувале по наредба на руската влада.
Заднина[уреди | уреди извор]
.jpg)
Малколм Синклер бил шведски офицер, благородник и пратеник. Во јули 1738 година тој презел патување со цел да се обиде да организира побезбеден начин на дипломатска комуникација меѓу Шведска и Отоманската империја. Синклер донел дополнителна копија од писмото кое исто така било испратено со друг курир. Писмото било наменето за шведските министри во Константинопол на тема преговори со Отоманската империја за можен сојуз против Русија. Иако дипломатската мисија се чувала во голема тајност, ополномоштениот руски министер во Стокхолм, Бестузев-Рјумин, дознал за тоа и ги проследил информациите, вклучително и портретот на Синклер до руската влада.
Синклер ја исполнил својата мисија и на почетокот на април 1739 година го напуштил Константинопол со писма од султанот, големиот везир и шведскиот пратеник. Поради сомневањата дека Русите би можеле да го бараат, Синклер патувал прво со отоманската, а потоа со полската придружба додека не стигнал на територијата на Австрија. Меѓутоа, на 17 јуни, помеѓу Гринеберг (Зиелона Гора) и Нојштад (Прудник), тој бил престигнат од двајца руски офицери, капетанот Кутлер и поручникот Левицки, кои биле испратени од Миних со наредба да го „фатат“ пратеникот. Полицајците му ги одзеле на Синклер неговите дипломатски документи, го извлекле од тренерот и го однеле настрана во шума каде што бил убиен и ограбен.
Приказната ја пријавил француски трговец Кутурие, кој патувал во друштво на Синклер. Меѓутоа, руската влада во официјални писма до судовите во Европа ја негираше одговорноста за атентатот. Во Шведска, атентатот донесе огромно незадоволство низ земјата и омраза кон Русија што ја поттикна војната од 1741 година.
Синопсис[уреди | уреди извор]
Песната ја раскажува овчарот Селадон, кој раскажува како му се појавува седокос старец и го носи во непозната област, каде што ја отклучува вратата што води во планина и влегува внатре. Во оригиналниот поднаслов на насловот на песната е објаснето дека ова се Елисиските полиња, а во него тој гледа шумички и ридови обраснати со чемпрес. Двајцата мажи влегуваат во замокот стоејќи таму и се наоѓаат во добро осветлена и ладна просторија каде што 12 кралеви („дванаесет шведски карли“, т.е. Чарлс I – XII) седат.
Одеднаш вратата се отвора, а во собата влегува ранет маж со дупка од куршум во градите. Чарлс XII го прашува кој е, а тој одговара дека е шведски мајор по име Малколм Синклер. Кралот, вчудовиден од изгледот на човекот („Лицето му беше измиено со крв, / надолу, згазено, претепано, / и градите што го сокри неговото срце, / беа примени груби истрели“) го прашува за околностите на неговата смрт. Тој одговара дека бил убиен од шест руски офицери кај Бреслау, на враќање дома од дипломатско патување во Турција, што накратко го објаснува, зборувајќи и за тогашната внатрешна и надворешна политика на Шведска.
Мртвиот крал, во напад на гнев, сака самиот да ги води војниците за да се одмазди за неговата навреда, но Чарлс XI, неговиот татко, му се спротивставува, истакнувајќи дека тоа е одговорност на неговиот зет Фредерик I и неговиот сестра Улрика Елеонор и дека не треба да се меша во работата на живите. Кралот, иако вели дека срцето му крвари, подлегнува на убедувањето. Потоа се сеќава на своите победи и им се заблагодарува на своите воини што никогаш не се повлекле пред непријателот. Откако ќе биде сведок на тоа, Селадон е одведен од старецот и, зафатен од патриотски гнев, ги поттикнува своите сонародници да ја одмаздат крвта на Синклер.
Историска вредност[уреди | уреди извор]
Песната се раширила нашироко низ Шведска и била активно користена од Хетс за ширење на антируските чувства во шведското општество. Резултирачкото расположение последователно довело до почетокот на руско-шведската војна од 1741-1743 година.
Авторство[уреди | уреди извор]
Песната е вклучена како некарактеристичен запис во влијателната збирка на народни песни на Ерик Густаф Гејер и Арвид Август Афзелиус Шведски народни песни од античко време. Според авторите, популарно се сметало дека песната е напишана од Џејкоб Хенрик Мерк, автор на Авантурите на Аделрик и Гиотилда (1742-44), додека нацртот на песната не бил пронајден меѓу ракописите на Одел. Тие исто така забележуваат дека постарите публикации на песната вклучуваат епилог, во кој се нагласени А и О во „Целадон“, навестувајќи ги иницијалите на авторот.[1]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Geijer, Erik Gustaf; Afzelius, Arvid August (1814). „Malcom Sinclair“. Svenska folk-visor från forntiden (Swedish). 1. Stockholm: Strinnholm och Häggström. стр. 220–243. OCLC 23555964. Посетено на 15 April 2018.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)