Инга-Брит Фредхолм
Инга-Брит Маргарета Фредхолм ( родена Путер ; 25 април 1923 - 28 март 2014 година) била шведски секретар, архивар и автор. Таа поминала повеќе од десет години служејќи како литературен секретар на Еверт Таубе, и во Шведска и во странство. Таа ги собрала и уредувала расказите на Таубе за Бониерс и придонесе со вкупно дваесет дела за националниот поет .[1]
Раниот живот[уреди | уреди извор]
Фредхолм е родена во Кунгсладугард, Гетеборг во 1923 година. Нејзините родители биле Адолф Путер, трговец, и неговата сопруга Маргарет Путер, родено Виперман. Фредхолм имала врски со Оргрите, каде што нејзиниот дедо од таткото ја изградил големата вила Далторп, по која е наречен Далторпсгатан во Бо. Нејзиниот дедо, Густав Адолф Фридрих Е. Путер, бил трговец на големо во Гетеборг. Имала германско потекло и од нејзината мајка и од татковска страна и кога Фредхолм била сè уште дете, таа и нејзиниот брат близнак Ханц и целото семејство се преселиле во Берлин . Нејзиното основно школување се случило во германските училишта за девојки.[1]
Во 1934 година семејството се вратило во Гетеборг и Фредхолм го продолжила своето образование во училиштето на Матилда Хол. Така таа станала целосно двојазична. Се обучувала за секретарка и била вешт стенограф кој знаел англиски и француски јазик.
Кариера[уреди | уреди извор]
Фредхолм добила двегодишна функција работејќи за Обединетите нации во Женева. Таму нејзините должности вклучувале работа со Гунар Мирдал за време на неговиот период како генерален секретар на Економската комисија на Европа ( ЕЦЕ ), од 1947 до 1957 година.
Фредхолм повторно се вратила во Гетеборг, каде што се вработила како секретарка во хотелот Парк Авенија. Таму, во 1962 година, таа го запознала Еверт Таубе и тоа ја навело да стане негов литературен секретар повеќе од десет години. За време на периодот 1964-1965 година, таа патувала за работа, заедно со Таубе, одејќи во Антиб во Франција и во Пампас во Аргентина.[2]
Подоцна во животот напишала две книги за овој период од нејзиниот живот, со наслов „Tänk, inspirera herr Andersson“: glimtar från mina arbetsår med Evert Taube, објавена во 1990 година,[3] и „Ett sällsamt farväl: есеј до Еверт Таубес 103-årsdag“, објавена во 1993 година.[4]
Во текот на 1960-тите таа ги собирала расказите на поетот и ги објави во осум тома под заедничкиот наслов „Samlade berättelser med tillhörande visor och ballader“, објавена 1966-1967 година. Таа, исто така, соработувала на „Vid tiden för Astri och Apollon: okända dikter och berättelser“,[5] објавена во 1964 година и во текот на 1970-тите таа направи две сликовити биографии на поетот: „När jag var en ung caballero: en bildbiografi“ (1970 ) и „Ком и мин фамн: Еверт Таубе 1920–1971 година : en bildbiografi“ (1972).[6][7] Сепак, ова се само избор од дела за Еверт Таубе за кои таа на еден или друг начин придонесе.[1]
Фредхолм направила неколку донации во библиотеката на Универзитетот во Гетеборг - трудовите на Инга-Брит Фредхолм во архивата на Еверт Таубе: во 1998, 1999, 2001 и во 2019 година.[8]
Фредхолм била активен член на „Kulturminnesföreningen (здружение за културно наследство) Otterhällan“ во Гетеборг и културен секретар од 1990-тите во ова здружение. Таа била назначена и за почесен член. Таа многу години организирала настани за Таубе во врска со неговиот роденден на 12 март. Таа, исто така, обезбеди документација и инспирација за отворањето на искуството наречено „Evert Taubes värld“ (светот на Еверт Таубе) во забавниот парк Лизеберг во 2008 година.[1]
Личен живот[уреди | уреди извор]
Од 1954 до 1959 година, Фредхолм била во брак со Госта Фердинанд Фредхолм, инженер кој е роден во Упакра, потоа во округот Малмехус, Шведска.[1]
Смрт и песна[уреди | уреди извор]
Кога починала во 2014 година, погребот бил одржан во старата црква Оргрите и таа е погребана во семејната гробница на новите гробишта Оргрите.[9] Објавата за нејзината смрт била објавена во весниците Svenska Dagbladet, Dagens Nyheter и Göteborgs-Posten во април 2014 година.[10][11][12]
Следното е песна на Еверт Таубе од оваа објава:[1]
на шведски:
- Med vilken ömhet man kan famna minnen
- som, om de kläds i ord, står sorgset blyga
- och liksom vädjar milt till våra sinnen
- att åter in i tystnaden få smyga
– ur „Minnet och tystnaden“ (1971) [13] На англиски:
- With what tenderness to embrace memories
- which, if dressed in words, stand sadly shy
- and as gently appeal to our minds
- to again into silence slip
- од „Сеќавањето и тишината“ (1971)
Наводи[уреди | уреди извор]
Цитати[уреди | уреди извор]
Веб извори[уреди | уреди извор]
Печатени извори[уреди | уреди извор]
- На шведски
Дополнително читање[уреди | уреди извор]
- Inga-Britt Fredholm at Svenskt kvinnobiografiskt lexikon
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Инга-Брит Фредхолм (1923–2014) т.е. Еверт Таубе, нордиски автори (Рунеберг)
- Minnet och tystnaden, од Свен-Бертил Таубе со Стокхолмс Барокенсембл (1975). YouTube
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Inga-Britt Fredholm, Svenskt kvinnobiografiskt lexikon, article by Eskil Malmberg. Retrieved 25 October 2020.
- ↑ Matz, Edvard; Nilsson, Gunnar (1986). Äventyret Evert: en bok om färder med Evert Taube till hans diktnings landskap (шведски). Stockholm: Rabén & Sjögren. стр. 20c, 25c, 28, 45 (photo), 47c, 61, 68c, 71 (photo), 77c, 82, 94c, 103c, 136, 138, 141, 144. ISBN 91-29-57840-X. Предлошка:LIBRIS.
- ↑ Fredholm, Inga-Britt (1990). "Tänk, inspirera herr Andersson": glimtar från mina arbetsår med Evert Taube (шведски). Farsta: Sällsk. Astri & Evert Taubes vänner. ISBN 9179709729. Предлошка:LIBRIS.
- ↑ Fredholm, Inga-Britt; Taube, Evert (1993), Ett sällsamt farväl: essay till Evert Taubes 103-årsdag (шведски), Göteborg: Kulturminnesföreningen Otterhällan, Предлошка:LIBRIS
- ↑ Taube, Evert; Fredholm, Inga-Britt; Taube, Astri (1964), Vid tiden för Astri och Apollon: okända dikter och berättelser (шведски), Stockholm: Bonnier, Предлошка:LIBRIS
- ↑ Taube, Evert; Fredholm, Inga-Britt (1970). När jag var en ung caballero: en bildbiografi (шведски). Stockholm: Bonnier. Предлошка:LIBRIS.
- ↑ Fredholm, Inga-Britt (1972). Kom i min famn: Evert Taube 1920–1971 : en bildbiografi (шведски). Stockholm: Bonnier. ISBN 9100377015. Предлошка:LIBRIS.
- ↑ Evert Taubes arkiv. Inga-Britt Fredholms papper, Alvin. Retrieved 25 October 2020.
- ↑ Inga-Britt Margareta Fredholm, Hitta graven, Örgryte Nya Kyrkogård, svenskagravar.se. Retrieved 25 October 2020.
- ↑ Gynne, Göran & Carlson, Lars Göran, 'Inga-Britt Fredholm', Svenska Dagbladet, 17 April 2014.
- ↑ Minnesord om Inga-Britt Fredholm, av Margita Björklund och Ingmar Mannerstierna i Dagens Nyheter 29 April 2014. Retrieved 25 October 2020.
- ↑ Minnesord om Inga-Britt Fredholm av Margita Björklund och Ingmar Mannerstierna i Göteborgs-Posten 26 April 2014.
- ↑ Hahne, Ingemar (2014). Svenska visor den gröna samlingen (шведски). Danderyd: Notfabriken. стр. 227. ISBN 9789186825751. Предлошка:LIBRIS.