Е-влада

Од Википедија — слободната енциклопедија

Е-влада (скратено од електронска влада) е употребување на електронски комуникациски уреди, како компјутерите и интернетот, за да се обезбедат јавни услуги за граѓаните и другите лица во земјата и регионот. Според Џеонг, терминот е-влада се состои од дигитална интеракција меѓу граѓаните и нивната влада (C2G), меѓу владата и другите владини агенции (G2G), меѓу владата и граѓаните (G2C), меѓу владата и вработените (G2E) и меѓу владата и бизниси/комерција (Г2Б). Моделите за вметнување на е-влада можат да се поделат во следните категории:[1] Оваа интеракција се состои од граѓани кои комуницираат со сите нивоа на власт (град, држава/покраина, национална и меѓународна), олеснување на вклученоста на граѓаните во управувањето преку користење на информации и комуникациска технологија (ИКТ) (како што се компјутери и мрежни места) и реинженеринг на деловните процеси (BPR). Брабам и Гут (2017) интервјуирале дизајнери од трети страни на алатки за е-влада во Северна Америка за идеалите за корисничка интеракција што ги градат во нивните технологии, кои вклучуваат прогресивни вредности, сеприсутна партиципација, геолокација и едукација на јавноста.[2]

Терминологија[уреди | уреди извор]

Е-влада е позната и како електронска влада, управување со интернет, дигитална влада, онлајн влада, поврзана влада. Од 2014 година, ОЕЦД сè уште го користи терминот дигитална влада и ја разликува од е-влада во препораката дадена таму за Мрежата за е-влада на Комитетот за јавна власт.[3] Неколку влади почнале да го користат терминот дигитална влада за широк спектар на услуги кои вклучуваат современа технологија, како што се современи податоци, автоматизација или предвидувачка анализа.[4]

Дефиниција[уреди | уреди извор]

Стратегиите за е-влада (или дигиталната влада) се дефинираат како „Употребување на интернетот и светската мрежа за доставување владини информации и услуги за граѓаните“. (Обединети нации, 2006 година, AOEMA, 2005).[5] Електронската влада (или е-влада) во суштина се однесува на „искористување на информатичка технологија (ИТ), информатички и комуникациски технологии (ИКТ) и други мрежни телекомуникациски технологии за подобрување на ефикасноста и делотворноста на испораката на услуги во јавниот сектор.“[1] Е-владата го промовира и го подобрува придонесот на широки засегнати страни во развојот на заедниците, како и продлабочување на процесот на управување.[6]

Споредба со е-владеење[уреди | уреди извор]

Е-влада треба да му овозможи на секој посетител на мрежната страница на градот да комуницира со вработените во градот преку интернет преку графички кориснички интерфејси (GUI), инстант пораки (IM), да дознае за владините прашања преку аудио или видео презентации и на кој било модерен начин од едноставно писмо за е-пошта до адресата обезбедена на страницата.[7]

Суштината на е-владеењето е „Подобрена вредност за засегнатите страни преку трансформација“ и „употреба на технологија за подобрување на пристапот и испораката на владините услуги во корист на граѓаните, деловните партнери и вработените“. Фокусот треба да биде на:

  • Употребата на информатичките и комуникациските технологии, а особено Интернетот, како алатка за подобрување на владата.[8]
  • Употребата на информатички и комуникациски технологии во сите аспекти на работењето на владината организација.[9][10]
  • Континуирана оптимизација на испораката на услуги, учество во изборните единици и управување со трансформирање на внатрешните и надворешните односи преку технологијата, интернетот и новите медиуми.[11]

Модели за испорака и активности на е-влада[уреди | уреди извор]

Примарните модели за испорака на е-влада можат да се поделат на:

  • Пристапи од владата до потрошувач (G2C) како што се поставување на мрежни места каде што граѓаните можат да преземаат формулари, информации од владата, итн.
    • Во овој модел, моделот G2C ја применува стратегијата за управување со односите со клиентите (CRM) со бизнис концепт.
    • Со раководењето со нивниот „клиент“ (граѓанин), бизнисот (владата) може да ги обезбеди потребните производи и услуги да ги задоволи потребите на клиентот (граѓанин).
    • Во САД, НПР (Национално партнерство за реинвенција на владата) се применува од 1993 година.[12]
  • Влада-бизнис (G2B)
  • Влада-до-влада (Г2Г)
  • Влада-вработени (G2E)

Во рамките на секоја од овие домени за интеракција, се одвиваат четири вида на активности:

  • објавување на информации преку интернет, на пример: регулаторни услуги, општи празници, распореди за јавни расправи, изданија, известувања итн.
  • двонасочна комуникација помеѓу агенцијата и граѓанинот, бизнис или друга владина агенција. Во овој модел, корисниците можат да се вклучат во дијалог со агенции и да испраќаат проблеми, коментари или барања до агенцијата.
  • спроведување на трансакции, на пример: поднесување даночни пријави, аплицирање за услуги и грантови.
  • управување, на пример: Да се овозможи транзиција на граѓаните од пасивен пристап до информации до активно учество на граѓаните преку:
  1. Информирање на граѓанинот
  2. Претставување на граѓанинот
  3. Поттикнување на граѓаните да гласаат
  4. Консултирање на граѓанинот
  5. Вклучување на граѓанинот

Контроверзии[уреди | уреди извор]

Недостатоци[уреди | уреди извор]

Главните недостатоци во врска со е-владата се недостатокот на еднаквост во јавниот пристап до компјутерите и интернетот („дигиталниот јаз“, референца за фактот дека луѓето со ниски приходи, бездомници и / или кои живеат во оддалечени региони може да имаат мал или никаков пристап до интернет), веродостојноста на информациите на интернет и прашања кои би можеле да влијаат врз јавноста и да ги принудуваат јавно мислење. Постојат многу размислувања и потенцијални импликации од спроведувањето и дизајнирањето на е-влада, вклучувајќи го и дезинтермедиацијата на владата и нејзините граѓани, влијанија врз економските, социјалните и политичките фактори, ранливоста на сајбер-нападите и нарушувањата на статус кво во овие области.[13]

Предности[уреди | уреди извор]

Крајната цел на е-владата е да може да понуди зголемено портфолио на јавни услуги за граѓаните на ефикасен и економичен начин. Е-владата овозможува транспарентност на владата. Транспарентноста на владата е важна затоа што им овозможува на јавноста да биде информирана за тоа на што работи владата, како и на политиките што тие се обидуваат да ги спроведат. Едноставните задачи може да бидат полесни за вршење преку електронски владин пристап. Многу промени, како што е брачниот статус или промени во адресите, можат да бидат исцрпувачки и да биде потребно големо количество хартија. Е-владата овозможува овие задачи да се извршуваат ефикасно со поголема погодност за поединците. Е-владата е лесен начин за јавноста да биде повеќе вклучена во политичките кампањи. Тоа би можело да ја зголеми свеста на гласачите, што би можело да доведе до зголемување на учеството на граѓаните на изборите. Тоа е погодно и економично за бизнисите, а јавноста може да го искористи ова со добивање на лесен пристап до најсовремените достапни информации без да се трошат време, енергија и пари за да се добие.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 Jeong Chun Hai @Ibrahim. (2007). Fundamental of Development Administration. Selangor: Scholar Press.
  2. Brabham, Daren C.; Guth, Kristen L. (2017-08-01). „The Deliberative Politics of the Consultative Layer: Participation Hopes and Communication as Design Values of Civic Tech Founders“. Journal of Communication (англиски). 67 (4): 445–475. doi:10.1111/jcom.12316. ISSN 1460-2466.
  3. Public Governance; Territorial Development Directorate. „Recommendation of the Council on Digital Government Strategies 2014, page 6“. OECD. Посетено на 2016-04-10.
  4. „Tech and data: can 'digital government' be radically smarter?“. Apolitical (англиски). Архивирано од изворникот на 2018-04-24. Посетено на 2018-04-23.
  5. United Nations Department of Economic and Social Affairs. „United Nations E-Government Survey 2014“ (PDF). UN. Посетено на 2014-09-16.
  6. Alenezi, Hussain; Tarhini, Ali; Sharma, Sujeet Kumar (2015). „Development of quantitative model to investigate the strategic relationship between information quality and e-government benefits“. Transforming Government: People, Process and Policy. 9 (3): 324–351. doi:10.1108/TG-01-2015-0004.
  7. Kaylor, C., Deshazo, R. and Van Eck, D.
  8. OECD. The e-government imperative: main findings, Policy Brief, Public Affairs Division, Public Affairs and Communications Directorate, OECD, 2003
  9. Grima-Izquierdo, C. (2010). A generic architecture for e-Government and e-Democracy: requirements, design and security risk analysis. Ed. LAP Publishing.
  10. Koh, C.E.; Prybutok, V.R. (2003). „The three-ring model and development of an instrument for measuring dimensions of e-government functions“. Journal of Computer Information Systems. 33 (3): 34–9.
  11. Gartner Group, “Key Issues in E-Government Strategy and Management,” Research Notes, Key Issues, 23 May 2000
  12. Larsen, B., & Milakovich, M. (January 1, 2005). Citizen Relationship Management and E-Government. Lecture Notes in Computer Science, 3591, 57–68
  13. Atkinson, Robert D.; Castro, Daniel (2008). Digital Quality of Life (PDF). The Information Technology and Innovation Foundation. стр. 137–145.