Ерменски броеви

Од Википедија — слободната енциклопедија

Ерменските броеви формираат историски броен систем создаден со помош на големи букви (големи букви) од ерменската азбука .[1]

Во стариот систем немало ознака за нула, а нумеричките вредности за поединечни букви биле собрани заедно.[2] Принципите зад овој систем се исти како и за старогрчките бројки и хебрејските цифри . Во модерна Ерменија се користат познатите арапски бројки . Ерменските бројки се користат повеќе или помалку како римските броеви во современиот англиски, на пр. Гареգին Բ. значи Гарегин II и Г. глава значи поглавје III (како наслов).

Последните две букви од ерменската азбука, „о“ (О) и „фе“ (Ф), биле додадени на ерменската азбука само откако арапските бројки веќе беа во употреба, за да се олесни транслитерацијата на другите јазици. Така, понекогаш им е доделена нумеричка вредност.

Табела[уреди | уреди извор]

Ерменски броеви
1 2 3 4 5 6 7 8 9
А Б Г Д Е З Е Ը Т
10 20 30 40 50 60 70 80 90
Ж И Ла Х Ц Ка Х З Ѓ
100 200 300 400 500 600 700 800 900
Ш М Ј Н Ш О Ч П Џ
1000 2000 година 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000
Р С В Т Р Ц Ւ П К
10000 20000
О Ф

Armenian numbers list[уреди | уреди извор]

  • 1 – մեկ (mek)
  • 2 – երկու (erkow)
  • 3 – երեք (erek’)
  • 4 – չորս (čors)
  • 5 – հինգ (hing)
  • 6 – վեց (vec’)
  • 7 – յոթ (yot’)
  • 8 – ութ (owt’)
  • 9 – ինը (inë)
  • 10 – տաս (tas)
  • 11 – տասնմեկ (tasnmek)
  • 12 – տասներկու (tasnerkow)
  • 13 – տասներեք (tasnerek’)
  • 14 – տասնչորս (tasnčors)
  • 15 – տասնհինգ (tasnhing)
  • 16 – տասնվեց (tasnvec’)
  • 17 – տասնյոթ (tasnyot’)
  • 18 – տասնութ (tasnowt’)
  • 19 – տասնինը (tasninë)
  • 20 – քսան (k’san)
  • 30 – երեսուն (eresown)
  • 40 – քառասուն (k’aṙasown)
  • 50 – հիսուն (hisown)
  • 60 – վաթսուն (vat’sown)
  • 70 – յոթանասուն (yot’anasown)
  • 80 – ութսուն (owt’sown)
  • 90 – իննսուն (innsown)
  • 100 – հարյուր (haryowr)
  • 1,000 – հազար (hazar)
  • one million – միլիոն (milion)
  • one billion – միլիարդ (miliard)
  • one trillion – տրիլիոն (trilion)

Алгоритам[уреди | уреди извор]

Броевите во ерменскиот нумерички систем се добиваат со едноставно собирање. Ерменските бројки се пишуваат од лево кон десно (како во ерменскиот јазик). Иако редоследот на бројките е ирелевантен бидејќи се врши само собирање, конвенцијата е да се запишуваат по редослед на намалување на вредноста.

Примероци[уреди | уреди извор]

  • ՌՋՀԵ = 1975 = 1000 + 900 + 70 + 5
  • ՍՄԻԲ = 2222 = 2000 + 200 + 20 + 2
  • ՍԴ = 2004 = 2000 + 4
  • ՃԻ = 120 = 100 + 20
  • Ծ = 50

За пишување на броеви поголеми од 9999, потребно е да се имаат бројки со вредности поголеми од 9000. Ова се прави со цртање линија над нив, што покажува дека нивната вредност треба да се помножи со 10000. Ова е слично на римските бројки, каде линијата над знакот значи множење на соодветната вредност со 1000.

Примери :

    • Ա = 10000
    • Ջ = 9000000
    • ՌՃԽԳՌՄԾԵ = 11431255

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „Numbers in Armenian“. omniglot.com. Посетено на 2020-10-12.
  2. Shaw, Allen A. (May 1939). „An Overlooked Numeral System of Antiquity“. National Mathematics Magazine. 13 (8): 368–372. doi:10.2307/3028489. Посетено на 2023-01-06.

https://www.languagesandnumbers.com/how-to-count-in-armenian/en/hye/