Анијара (филм)
Анијара е научно-фантастичен филм од 2018 година, напишан и режиран од Пела Когерман и Хуго Лилја. Филмот е адаптација на истоимената шведска поема на Хари Мартинсон од 1956 година. Филмот е сместен во дистописка иднина каде климатските промени ја пустошат Земјата, поттикнувајќи масовна миграција од Земјата на Марс. Кога ваквото рутинско патување ќе отстапи од курсот, патниците на „Анијара“ се борат да се справат со својот нов живот.
Филмот имал премиера на Меѓународниот филмски фестивал во Торонто во 2018 година.[1]
Заплет[уреди | уреди извор]
Некаде во иднината, Земјата е опустошена од природни катастрофи и покачување на нивото на морето, што ја прави во голема мера непогодна за живеење. Една жена (Емели Гарберс) работи на Аниара, луксузен вселенски брод што ги носи патниците од Земјата до Марс за три недели. Нејзината работа вклучува работа како „Мимароб“ во рамките на Мима, вештачка интелигенција дизајнирана да ги евоцира искуствата на гледачите од убавото, зелено минато на Земјата преку целосно извонредно искуство во виртуелната реалност што ги вклучува мемориите и емоциите на учесниците.
Во првата недела од патувањето на Анијара, бродот ненадејно скршнува од курсот за да избегне судир со вселенски отпад. Некои од остатоците го пробиваат трупот и го погодуваат јадрениот реактор на бродот, предизвикувајќи неизбежна експлозија и принудувајќи го екипажот да го исфрли целото гориво на бродот. Како резултат на тоа што бродот нема навигациска контрола, нема погон, а со тоа и нема можност да го продолжи својот првичен тек. Капетанот Шефон им ветува на патниците и на екипажот дека ќе можат да го продолжат патувањето до Марс откако бродот ќе помине покрај небесно тело, што би требало да се случи за не повеќе од две години. Цимерот на Мимароб, астрономот на бродот, подоцна и открива дека тоа е лага и дека нема можност да го продолжат својот пат.
На бродот, Мимароб смета дека нејзината обично неважна работа станува попопуларна и неопходна, бидејќи патниците копнеат за Мима да ги смири од клаустрофобија и паниката. По три години Мима станува една од најважните функции неопходни за одржување на смиреност на бродот. Со толку многу луѓе кои ги носат своите ужасни спомени од уништувањето на Земјата на Мима, таа станува преоптоварена и се самоуништува. Иако Мимароб побарала од капетанот еден месец одмор за Мима, таа е обвинета за неисправноста на машината и затворена.
До четвртата година, се развиле култови, а самоубиствата ги наведоле Мимароб и Исагел, поранешна пилотка, кој сега е љубовник на Мимароб, да добијат ослободување за продолжување со нивната работа. Мимароб и Исагел се приклучуваат на култот на плодноста посветен на Мима, по кој Исагел станува бремена од оргија. Таа страда од депресија за време на бременоста и е во искушение да стави крај на животот на детето откако ќе се роди. Мимароб сака да изгради „зрак-екран“, уред за проекција што ќе делува како мимика на Мима за да ја ублажи депресијата на Исагел, додека капетанот Шефон ѝ забранува да го прави тоа и ѝ наредува да се фокусира на образованието на децата со надеж дека некое од нив може да открие начин како да стигнат до Марс.
Во петтата година, астрономот на бродот и Исагел откриваат дека кон Анијара патува доволно големо вселенско возило за да може да содржи гориво, што значи дека е можно ова да е обид за спасување. На возилото потребно е повеќе од една година за да стигне до Анијара, а откако стига до бродот во шестата година, екипажот брзо сфаќа дека не може да го идентификува, неговото потекло или дали содржи гориво. Додека капетанот наредува на екипажот да продолжи да работи на возилото, тие на крајот губат надеж дека може да се користи како средство за спасување. Астрономот се пожалува дека нивниот брод е саркофаг, пркосејќи на наредбите на капетанот Шефон за екипажот да одржува обединет фронт за да ги спречи патниците да губат надеж.[2] Нервозно, капетанот Шефон пука со тејзер во Астрономот, кој ја убива.
Мимароб започнува да работи на нејзиниот уред за проекција, на крајот успевајќи да проектира водопад на темните прозорци на вселенскиот брод. Откако успеала, таа дознава дека Исагел извршила самоубиство и го убила и детето што заедно го одгледувале, откако дознала дека резервоарите со алги кои патниците ги користат за храна и вода се контаминирани. Пет години подоцна, неколкуте преостанати луѓе ја слават 10-та година од нивното патување во вселената. Додека Мимароб безволно прифаќа почесен медал од капетанот Шефон за нејзиното создавање на зрак-екранот. Во 24-та година од патувањето, неколку преостанати преживеани седат со скрстени нозе во слабо осветлена просторија. Неидентификувана жена од групата зборува за божествената моќ на сончевата светлина на Земјата, додека бродот полека се затемнува бескрајната темнина.
Конечно, во 5,981,407 од своето патување, Анијара - напуштена, замрзната и без никаков човечки живот - веројатно стигнува до првата ѕвезда во својата траекторија, GM-54, измислена ѕвезда во соѕвездието Лира. Планета која кружи околу ѕвездата, и зелена и добредојдена како Земјата порано, почнува да ја влече Анијара кон себе.[3]
Улоги[уреди | уреди извор]
- Емели Гарберс како Мимароб
- Бјанка Круцеиро како Исагел
- Арвин Кананијан како капетан Шефон
- Анели Мартини како астроном
Прием[уреди | уреди извор]
Анијара добил генерално поволни критики. На агрегаторот на прегледи Rotten Tomatoes има резултат од 71% врз основа на 51 прегледи, со просечна оценка од 7/10. На Metacritic има резултат од 61% врз основа на 16 критичари.[4]
Норман Вилнер од NOW Toronto вели дека филмот „ги опфаќа егзистенцијалните можности на научно-фантастичната кинематографија“.[2] „Гардијан“, во две критики, на филмот му дал четири ѕвезди, нарекувајќи го „прекрасна научно-фантастична еко парабола“ и „морничава хипнотизирачка одисеја на вселената“. Тео Багби во Њујорк Тајмс ја окарактеризира Анијара како „депресивна“, но исто така рече дека „посветеноста на мрачноста е уметнички восхитувачка“.[5] Од друга страна, Hollywood Reporter рече: „Но, иако темите се јасни, драмата опасно недостасува“.[6]
Анијара ја добил наградата „Астероид“ за најдобар меѓународен филм на фестивалот за научна фантастика во Трст 2019 година.[7]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Fleming, Mike Jr. (10 September 2018). „Magnolia Pictures Lands Swedish Sci-Fi Thriller 'Aniara' – Toronto“. Deadline. Посетено на 14 July 2019.
- ↑ 2,0 2,1 Wilner, Norman (14 May 2019). „Review: Aniara embraces the existential possibilities of sci-fi cinema“. NOW Magazine. Архивирано од изворникот на 2019-10-17. Посетено на 2021-11-29.
- ↑ Gibney, Elizabeth (29 August 2019). „Aniara : an angst-fuelled journey through the void“. Nature. doi:10.1038/d41586-019-02581-w. PMID 32855548 – преку www.nature.com.
- ↑ „Aniara“. Metacritic. Посетено на 22 November 2019.
- ↑ Bugbee, Teo (16 May 2019). „'Aniara' Review: A One-Way Ticket Into the Abyss“. The New York Times.
- ↑ „'ANIARA': Film Review | TIFF 2018“. The Hollywood Reporter. 7 September 2018.
- ↑ „2019 Trieste Science+Fiction Festival“.
