Џејмс Веб (вселенски телескоп)

Од Википедија — слободната енциклопедија
3Д-модел на вселенскиот телескоп „Џејмс Веб“ со целосно проширени компоненти

Вселенски телескоп „Џејмс Веб“ (англиски: James Webb Space Telescope, JWST) — извонредна орбитална инфрацрвена опсерваторија, која ја носи титулата најголем вселенски телескоп што некогаш бил пуштен од човештвото.[1][2] Неговото огледало, сегментирано огледало со вкупен пречник од 6,5 метри, го прави најголемо меѓу вселенските телескопи, иако телескопот „Хершел“ го задржува рекордот за најголемо монолитно огледало од 3,5 метри. Првично познат како „Вселенски телескоп од следното поколение“ (англ. Next-generation space telescope, NGST), тој бил преименуван во 2002 г. во чест на Џејмс Веб (1906 — 1992), вториот раководител на НАСА. Веб ја водел НАСА од 1961 до 1968 г. за време на програмата „Аполо“, а неговиот придонес во истражувањето на вселената бил почестен со прикачување на неговото име на овој извонреден телескоп.[3][4][5]

За разлика од вселенскиот телескоп „Хабл“, „Џејмс Веб“ нема да обиколува околу Земјата, туку ќе биде поставен многу подалеку, околу 1,5 милиони километри на местото наречено Втора Лагранжова точка (L2). Оваа местоположба обезбедува стабилна средина и го одржува JWST ладен, што е од клучно значење за неговите инфрацрвени набљудувања.[6]

Задачи[уреди | уреди извор]

Вселенскиот телескоп „Џејмс Веб“ (JWST) има за цел да ги открие тајните на вселената. Неговите задачи се како космички истражител, користејќи ги своите неверојатни способности да истражува и да одговори на некои од најголемите прашања за вселената. Прво, JWST е направен да гледа во вселената во инфрацрвена светлина. Помислете на тоа како да имате посебни очила што ви дозволуваат да гледате работи што обично се скриени. Ова е клучно бидејќи многу интересни космички појави, како раѓањето на ѕвездите и планетите, испуштаат инфрацрвена светлина.[7]

Една важна задача за Џејмс Веб е да ги проучува првите галаксии што се создале по Големата експлозија. Тоа е како да гледаме назад во времето за да разбереме како настанало нашето космичко соседство. Со анализа на светлината од овие древни галаксии, научниците се надеваат дека ќе ја спојат приказната за раната вселена. Друга работа за Џејмс Веб е да истражува вонсончеви планети, кои се планети надвор од нашиот Сончев Систем. Ќе ја проучува нивната атмосфера, помагајќи им на научниците да откријат дали овие далечни планети би можеле да ги имаат соодветните услови за живот.

Задачите на вселенскиот телескоп Џејмс Веб, исто така, вклучуваат разгледување на ѕвездообразувачките области, каде што се раѓаат нови ѕвезди. Ќе ги проучува состојките што ги сочинуваат овие ѕвездени расадници, помагајќи ни да ги разбереме процесите зад создавањето на ѕвезди и планетарни системи.[8]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „James Webb Space Telescope“. ScienceDirect Topics (англиски). Архивирано од изворникот на 2022-01-11. Посетено на 2022-01-12. Занемарен непознатиот параметар |subtitle= (help); Занемарен непознатиот параметар |deadlink= (се препорачува |url-status=) (help)
  2. „Comparison: Webb vs Hubble Telescope“. jwst.nasa.gov (англиски). Архивирано од изворникот на 2022-01-21. Посетено на 2022-01-12. Занемарен непознатиот параметар |deadlink= (се препорачува |url-status=) (help)
  3. Overbye, Dennis (23 August 2022). „How the Webb Telescope Expanded My Universe – As new images of Jupiter and a galactic survey spring forth from NASA's new observatory, our cosmic affairs correspondent confesses he didn't anticipate their power“. The New York Times. Архивирано од изворникот 24 August 2022. Посетено на 24 August 2022.
  4. Achenbach, Joel (5 August 2022). „The Webb telescope is astonishing. But the universe is even more so – This new tool can't do everything, but it's capturing some of the first light emitted after the big bang, and that is already revealing wonders“. The Washington Post. Архивирано од изворникот 7 August 2022. Посетено на 7 August 2022.
  5. O'Callaghan, Jonathan (23 January 2023). „JWST Heralds a New Dawn for Exoplanet Science – The James Webb Space Telescope is opening an exciting new chapter in the study of exoplanets and the search for life beyond Earth“. Scientific American. Посетено на 25 January 2023.
  6. Moskowitz, Clara (1 December 2022). „How JWST Is Changing Our View of the Universe – The James Webb Space Telescope has sparked a new era in astronomy“. Scientific American. Архивирано од изворникот 15 November 2022. Посетено на 15 November 2022.
  7. „What are James Webb Space Telescope scientific goals ?“. www.jameswebbdiscovery.com (англиски). Посетено на 2024-02-03.
  8. „James Webb Space Telescope - NASA Science“. science.nasa.gov (англиски). Посетено на 2024-02-03.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]