Симфонија бр. 82 (Хајдн)

Од Википедија — слободната енциклопедија

Симфонија бр. 82 во Це-дур, Хобокен 1/82 — првата од шесте париски симфонии (симфониите 82-87) напишани од Јозеф Хајдн. Позната е како Мечка.

Позадина[уреди | уреди извор]

Жозеф Болоњ, Шевалие де Сен-Жорж, кој диригирал на премиерата на симфонијата.

Симфонијата била една од низата од шест симфонии нарачани во 1786 година од страна на Concert de la Loge Olympique, популарна претплата за концерти во Париз (оттука и името за серијата како целина). Како и другите париски симфонии, „Мечката“ е напишана за најголемиот оркестарски ансамбл за кој Хајдн пишувал до тоа време, вклучувајќи засилени дрвени дувачки делови и голем гудачки дел.[1] И покрај нејзиниот број, симфонијата всушност била последната од шесте париски симфонии што биле компонирани. Завршена е во 1786 година.

Првпат била изведена во 1787 година во Париз од страна на Консер де ла Лож олимпи, под диригентската палка на прославениот музичар Жозеф Болоњ, Шевалие де Сен-Жорж.

Ставови[уреди | уреди извор]

Делото е во стандарден облик од четири става и компонирано за флејта, две обои, два фаготи, хорни и/или труби, тимпани, континуо (чембало) и гудачки инструменти. Раните спротивставени извори на ракопис не даваат јасна слика за составот и бројот на лимени дувачки инструменти. Вообичаено, сепак се изведува и со хорни и со труби.[2]

  1. Vivace assai, 3
    4
  2. Алегрето, 2
    4
    во облик на двојна варијација.
  3. Менует и трио, 3
    4
  4. Финале: Vivace, 2
    4

Прекар (Мечката)[уреди | уреди извор]

Симфонијата долго време популарно се нарекува „Мечката“. Како и со прекарите на сите симфонии на Хајдн, тој не потекнува од композиторот. Наместо тоа, името произлегува од повторливата одлика од последниот став (вклучувајќи го и неговото познато отворање), во кое Хајдн го имитира тоналитетот на гајдата: слабо поддржан бурдон, со нагласена благодатна нота на слабиот ритам. Овој љубопитен тоналитет поттикнал пијано аранжманот на симфонијата од 1829 година да го носи насловот „Danse de l'Ours“ (Мечкин танц), најрана позната печатена појава на прекарот.[3] Ова е упатување на музиката што се користи за придружба на мечки кои танцуваат — популарен облик на улична забава.[4]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. W Lister, The First Performance of Haydn's ‘Paris’ Symphonies, Eighteenth-Century Music (2004), 1: 289-300
  2. H.C. Robbins Landon, The Symphonies of Joseph Haydn. (London: Universal Edition and Rockliff, 1955)
  3. Bernard Harrison, Haydn: The "Paris" Symphonies (Cambridge University Press, 1998), p101
  4. Emanuel Winternitz, Bagpipes and Hurdy-Gurdies in Their Social Setting, The Metropolitan Museum of Art Bulletin, New Series, Vol. 2, No. 1 (Summer, 1943), pp. 56-83

Литература[уреди | уреди извор]

  • Bernard Harrison, Haydn: The "Paris" Symphonies (Cambridge University Press, 1998)
  • H.C. Robbins Landon, The Symphonies of Joseph Haydn (Universal Edition and Rockliff, 1955)
  • DP Schroeder, Haydn and the Enlightenment: the late symphonies and their audience (Oxford University Press, 1997)