Преглед на кодот на Норботен (округ)

{{Инфокутија Населено место
| official_name           = Норботен
| native_name             = <small>''Norrbottens län''</small>
| native_name_lang        = se
| settlement_type         = [[Окрузи во Шведска|Округ]]
| image_flag              = 
| flag_size               = 
| image_shield            = Norrbotten län vapen.svg
| shield_size             = 75px
| image_blank_emblem      = SverigesLän2007Norrbotten.svg
| blank_emblem_type       = &nbsp;
| blank_emblem_size       = 150px
| latd  =  |latm  = |lats  =  |latNS  = N
| longd =  |longm = |longs =  |longEW = E
| coordinates_display     = inline,title
| subdivision_type        = Земја
| subdivision_name        = [[Шведска]]
| established_date        = 1810
| seat_type               = [[Админ. центар]]
| seat                    = [[Лулео]]
| leader_party            = 
| leader_title            = Управник
| leader_name             = Пер-Ола Ериксон
| leader_title1           = Совет
| leader_name1            = Окружен совет на Норботен
| area_footnotes          =
| area_total_km2          = 98911
| population_total        = 248421
|population_footnotes   =<ref name="scb_kvartal_1_2011">{{нмс | title=Квартал 1 2011 | publisher=[[Централна статистичка служба (Шведска)|Централна статистичка служба]] | url=http://www.scb.se/Pages/TableAndChart____228187.aspx}} {{sv}}</ref>
| population_as_of        = 31 март 2011
| population_density_km2  = auto
| timezone1               = [[Средноевропско време|CET]]
| utc_offset1             = +1
| timezone1_DST           = [[Средноевропско летно време|CEST]]
| utc_offset1_DST         = +2
| blank_name_sec1         = [[БДП]] (ном.)
| blank_info_sec1         = 59.875 милиони [[Шведска круна|круни]] (2004)
| blank1_name_sec1        = [[БДП]]/[[По глава на жител|жит]]
| blank1_info_sec1        = 236.000 [[Шведска круна|круни]]
| blank_name_sec2         = [[NUTS]]
| blank_info_sec2         = SE332
}}
[[Податотека:Suorvajaure in stora sjofallet park.jpg|мини|десно|Националниот парк [[Стура Шефалет (национален парк)|Стура Шефалет]] во западниот дел на Норботен.]]
'''Норботен ''' ([[швед.]] ''Norrbottens län'') е најсеверниот [[Окрузи во Шведска|округ]] (''län'') во [[Шведска]]. Се граничи со округот [[Вестерботен (округ)|Вестерботен]] на југозапад, [[Ботниски Залив|Ботнискиот Залив]] на југоисток, окрузите [[Нурлан]] и [[Тромс]] ([[Норвешка]]) на северозапад и [[Лапонија (Финска)|Лапонија]] ([[Финска]]) на североисток. Населението брои околу 250.000 жители (2002).

Името „Норботен“ може да се однесува и на истоимената [[Покраини во Шведска|покраина]]. Покраината [[Норботен]] го опфаќа само источниот дел од округот — внатрешниот дел е дел од покраината [[Лапонија (Шведска)|Лапонија]] (Лапланд).

== Географија ==
Норботен зафаќа речиси {{дропка|1|4}} од Шведска, но е мошне ретко населен. Ова особено важи за внатрешниот дел на Лапонија.

Климата е сурова поради северната географска положба. Меѓутоа лете деноот е долг и земјоделските култури узреваат за 2–3 месеци. Одгледувањето на [[жито|житарки]] е важна стопанска гранка. Покрај ова застапени се и [[компир]]от и [[репка]]та. Најважно растение е [[трева]]та, од која се добива [[сено]] за [[говедарство|добитокот]].

Поважни [[река|реки]] во Норботен (од север кон југ) се [[Турне (река)|Турне]], [[Луле (река)|Луле]], [[Каликс (река)|Каликс]] и [[Пите (река)|Пите]]. Заеднички со округот Вестерботен се реките [[Скелефте (река)|Скелефте]] и [[Уме (река)|Уме]]. Други подолги реки (барем 100&nbsp;км) што се влеваат право во морето се [[Сангис (река)|Сангис]], [[Роне (река)|Роне]], [[Оби (река)|Оби]] и [[Биске (река)|Биске]].

== Историја ==
Во [[Среден век|средниот век]] Норботен се сметал за „ничија земја“ поради големите пространства и слабата населеност (релативно мал број на Лапонци, [[Квени]] и племенски народи сродни на [[Финци]]те). Шведските кралеви правеле напори да ја [[колонијална власт|колонизираат]] и [[Христијанизација|христијанизираат]] областа, но ова потрајало доста долго време. Дури и денес локалните малцинства ја имаат задржано својата култура и обичаи.

[[Природни ресурси|Природните ресурси]] ([[хидроенергија]]та, [[дрвена граѓа|дрвената граѓа]] и [[рударство|рудите]], особено [[железо]]то) на Норботен одиграле клучна улога во [[индустријализација]]та на Шведска во текот на XX век, што предизвикало масовни преселби на населението од север кон југ и обратно.

=== Култура ===
Културата на Норботен во голема мера се разликува од шведската поради мешавината на народи ([[Лапонци]], [[Финци]] и [[Швеѓани|шведски]] доселеници) како и поради климатските услови. Во ова подрачје опстојуваат разни стари шведски и фински [[дијалект]]и и имаат многу говорници. Мештаните се сметаат за посебен народ.

Во крајбрежниот дел се сместени историските градови [[Лулео]] и [[Питео]]. Стариот дел на Лулео (оддалечен 10&nbsp;км на север од денешниот градски центар) е прогласен за [[светско наследство]] на [[УНЕСКО]].

[[Лапонски јазици|Лапонскиот]], [[мејанкиели]] и [[фински јазик|финскиот]] јазик можат да се користат во делови од Норботен. Лапонскиот е службен малцински јазик во општините Арјеплуг, Јеливаре, Јокмок и Кируна. Финскиот го има истиот статус во општините Јеливаре, Хапаранда, Кируна, Пајала и Евертурнео.

== Управа ==
Главна цел на окружниот административен одбор е спроведување на целите утврдени во парламентот и владата, усогласување на локалните и државните интереси, унапредување на развојот во округот, воспоставување на регионални цели, запазување на јавниот ред и раководење со правните постапки. Окружниот административен одбор е владина служба на чие чело стои управник. Норботен има и окружен совет.

== Општини ==
[[Податотека:Norrbotten County.png|десно|280п]]
Во округот влегуваат следниве општини (од север кон југ, со население во 2002 г.)

''покраина [[Норботен]]:''
*[[Пајала (општина)|Пајала]] (7.000)
*[[Евертурнео (општина)|Евертурнео]] (5.500)
*[[Еверкаликс (општина)|Еверкаликс]] (4.000)
*[[Буден (општина)|Буден]] (28.000)
*[[Каликс (општина)|Каликс]] (17.500)
*[[Хапаранда (општина)|Хапаранда]] (10.000)
*[[Елвсбин (општина)|Елвсбин]] (8.500)
*[[Лулео (општина)|Лулео]] (75.500)
*[[Питео (општина)|Питео]] (40.500)

''покраина [[Лапонија (Шведска)|Лапонија]]:''
*[[Кируна (општина)|Кируна]] (23.500)
*[[Јеливаре (општина)|Јеливаре]] (19.500)
*[[Јокмок (општина)|Јокмок]] (5.500)
*[[Арјеплуг (општина)|Арјеплуг]] (3.200)
*[[Арвидсјаур (општина)|Арвидсјаур]] (7.000)

== Наводи ==
{{наводи|2}}
* „[http://runeberg.org/nfbs/0798.html Округ Норботен]“ - [[Нордиска семејна книга]] (1912) {{sv}}

== Надворешни врски ==
*[http://www.bd.lst.se/ Окружен административен одбор на Норботен] {{sv}}
*[http://www.nll.se/ Окружен совет на Норботен] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090615172828/http://www.nll.se/ |date=2009-06-15 }} {{sv}} {{en}}

{{Окрузи во Шведска}}

{{coord|67.135829|N|18.500977|E |source:ndswiki_region:SE |format=dms |display=title}}

[[Категорија:Окрузи во Шведска]]
[[Категорија:Норботен|Округ]]
[[Категорија:Лапонија]]
[[Категорија:Норботен (округ)| ]]
[[Категорија:Лапонија (Шведска)]]