Преглед на кодот на Нирнбершки процес

{{Без извори|датум=ноември 2009}}
{{Нацизам}}
'''Нирнбершки процес''' (или Нирнбершки судења) е називот за последователните судења на истакнати членови на [[Политика|политичкото]], [[Војна|военото]] и [[Економија|економското]] водство на [[Трет Рајх|Третиот рајх]]. Судењата биле одржани во градот [[Нирнберг]], [[Германија]], од [[1945]] до [[1949]], во [[Нирнбершка палата на правдата|Нирнбершката палата на правдата]]. Првото и најпознатото од овие судења е '''Судењето на главните воени злосторници на меѓународниот воен трибунал''', коешто судело 24 лица од најважните заробени водачи во Нацистичка Германија.

== Почетоци ==

Меѓународниот воен трибунал имал интересни почетоци. Прашањето за решавањето на проблемот со нацистичките воени злостори се појавиле уште во [[1942]] година, кога [[Винстон Черчил]] предложил погубување на злосторниците според посебен закон и преку кратка постапка, од што се откажал под притисок на [[САД]].

На [[Техеранска конференција|Техеранската конференција]], [[Сталин]] дал уште поригорозен предлог за неселективно стрелање на педесет до сто илјади [[Нацистичка Германија|германски]] офицери. Овој пат, и самиот Черчил се спротивставил на стреалњето на офицерите кои немале учество во злосторствата. Секретарот на трезорот на САД, [[Хенри Моргентау Јуниор|Хенри Моргентау]] предложил план за целосна денацификација на [[Германија]], познат како „Планот Моргентау“. Планот предлагал деиндустријализација на Германија, принудна работа и слични драстични мерки, слични на оние што самите [[НСДАП|нацисти]] ги планирале за [[Источна Европа]]. И Черчил и [[Рузвелт]] го поддржувале овој план и се обиделе да добијат одобрение на [[Квебешка конференција|Квебешката конференција]] во септември [[1944]]. Овој пат, [[СССР]] се спротивставил, барајќи судски процес.

По преговорите на конференциите во Техеран, [[Јалтска конференција|Јалта]] и [[Потсдамска конференција|Потсдам]], идното судење било регулирано со Лондонскиот договор од [[8 август]] [[1945]]. Списокот на идните обвиненици бил ограничен на поголеми воени злосторства на [[Европа|европските]] [[Сили на оската]]. Судењата започнале на [[20 ноември]] [[1945]], во [[Нирнберг]].

== Обвинети и пресуди ==
[[Податотека:Goring&Hess.gif|десно|мини|160п|Геринг и Хес за време на судењето]]

Пред меѓународниот воен трибунал биле обвинети 24 лица и 6 организации. Обвиненијата биле различни, но сите биле обвинети за некои или за сите од следниве четири кривични дела:

# Учество во заеднички план или завера за спроведување на злосторства против мирот.
# Планирање, започнување и водење на агресорски војни и други злосторства против мирот.
# Воени злосторства.
# Злосторства против човештвото.

24-те обвинети биле:

(Легенда: „'''О'''“ - обвинет; „'''В'''“ - обвинет и прогласен за виновен; „'''º''' “ - необвинет)

{|border =1 cellspacing=0 cellpadding=3 style="border-collapse:collapse"
|-
!'''Име'''&nbsp;&nbsp;||colspan=4|'''Обвинение'''||'''Казна'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;!!'''Забелешки'''
|-
!&nbsp;!!'''1'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;!!'''2'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;!!'''3'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;!!'''4'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;!!&nbsp;!!&nbsp;
|-
|[[Податотека:Bundesarchiv Bild 146-1968-100-21A, Martin Bormann.jpg|100px|left]] <br /> [[Мартин Борман]]||О||º||В|||В||Смрт||Наследник на [[Рудолф Хес|Хес]] како секретар на [[НСДАП|Нацистичката партија]]. Осуден на смрт во отсуство, најден е во [[1972]] година.[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judborma.htm 1] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20061231141852/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judborma.htm |date=2006-12-31 }}
|-
|[[Податотека:Karl Dönitz.jpg|left|100px]] <br /> [[Карл Дениц]]||О||В||В|||º||10 години||Заповедник на [[Кригзмарин|воената морнарица]] (Kriegsmarine). Станал претседател на [[Германија]] по смртта на [[Хитлер]].[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/juddoeni.htm 2] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20120819062108/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/juddoeni.htm |date=2012-08-19 }}
|-
|[[Податотека:Ac.frank.jpg|left|100px]] <br /> [[Ханс Франк]]||О|||º||В||В||Смрт||Началник на генералната управа во окупирана [[Полска]]. Искажал каење.[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judfrank.htm 3] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20061117165413/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judfrank.htm |date=2006-11-17 }}
|-
|[[Податотека:Wilhelm Frick 72-919.jpg|left|100px]] <br /> [[Вилхелм Фрик]]||О||В||В||В||Смрт||Министер за внатрешни работи. Ги издал нирнбершките расни закони.[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judfrick.htm 4] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20061231200630/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judfrick.htm |date=2006-12-31 }}
|-
|[[Податотека:Hans Fritzsche.jpg|left|100px]] <br /> [[Ханс Фриче]]||О||О||О|||º|| Ослободен ||Популарен радио коментатор и глава на одделот за вести во [[Министерство за народна просвета и пропаганда|министерството за пропаганда]].[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judfritz.htm 5] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20061231021840/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judfritz.htm |date=2006-12-31 }}
|-
|[[Податотека:Waltherfunk45.jpg|left|100px]] <br /> [[Валтер Функ]]||О||В||В||В||Доживотен затвор||Министер за економија. Ослободен заради лошо здравје на [[16 мај]] [[1957]] година.[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judfunk.htm 6] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070104122043/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judfunk.htm |date=2007-01-04 }}
|-
|[[Податотека:Goeringcaptivity.jpg|left|100px]] <br /> [[Херман Геринг]]||В||В||В||В||Смрт||[[Рајхсмаршал]], командант на [[Луфтвафе]] и неколку одделенија на [[СС]]. Извршил самоубиство ноќта пред извршувањето на смртната казна.[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judgoeri.htm 7] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070104122244/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judgoeri.htm |date=2007-01-04 }}
|-
|[[Податотека:Rudolf Hess - extracto.jpg|left|100px]][[Рудолф Хес]]||В||В||О||О||Доживотен затвор||Заменик на [[Хитлер]]. Со авион прелетал во [[Шкотска]] во [[1941]] година во обид да склучи мир со [[Велика Британија]]. По судењето, бил затворен во затворот [[Затвор Шпандау|Шпандау]]. Починал во [[1987]] година.[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judhess.htm 8] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20061221030109/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judhess.htm |date=2006-12-21 }}
|-
|[[Податотека:Alfred-jodl-72-926.jpg|left|100px]]

[[Алфред Јодл]]
|В||В||В||В||Смрт||Генералоберст на [[Вермахт]]от, потчинет на [[Вилхелм Кајтел|Кајтел]]. На [[28 февруари]] [[1953]], посмртно е ослободен од вина од германскиот суд за денацификација.[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judjodl.htm 9] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20061201141633/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judjodl.htm |date=2006-12-01 }}
|-
|[[Податотека:Ernst-Kaltenbrunner-72-916.jpg|left|100px]]

[[Ернст Калтенбрунер]]
|О|||º||В||В||Смрт||Највисок преживеан водач во [[СС]]. Шеф на [[RSHA]], централниот разузнавачки орган на нацистите. Управувал со многу одреди на [[Ајнзацгрупен]] и неколку [[Концентрационен логор|концентрациони логори]].[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judkalt.htm 10] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070103220930/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judkalt.htm |date=2007-01-03 }}
|-
|[[Податотека:Bundesarchiv Bild 183-H30220, Wilhelm Keitel.jpg|100px]] <br /> [[Вилхелм Кајтел]]||В||В||В||В||Смрт||Главен заповедник на Врховната команда на Вермахтот (Oberkommando der Wehrmacht, OKW)[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judkeite.htm 11] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20061220223846/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judkeite.htm |date=2006-12-20 }}
|-
|[[Податотека:Bundesarchiv Bild 102-12331, Gustav Krupp von Bohlen und Halbach.jpg|100px|left]] <br /> [[Густав Круп|Густав Круп фон Болен унд Халбах]]||О||О||О||О||----||Голем [[Нацизам|нацистички]] индустријалец. Здравствено неспособен за судење.
|-
|[[Податотека:Bundesarchiv Bild 183-2008-0922-501, Robert Ley.jpg|100px|left]] <br /> [[Роберт Лај]]||О||О||О||О||----||Глава на [[Германски работнички фронт|ДАФ]]. Извршил самоубиство на [[25 октомври]] [[1945]] година, пред почетокот на судењето.
|-
|[[Податотека:Konstantin von Neurath crop.jpg|left|100px]]

[[Константин фон Нојрат|Барон Константин фон Нојрат]]
|В||В||В||В||15 години||Министер за надворешни работи до [[1938]] година, наследен од [[Јоаким фон Рибентроп|Рибентроп]]. Подоцна, Заштитник на [[Бохемија]] и [[Моравија]]. Дал оставка во [[1943]], заради несогласување со [[Хитлер]]. Ослободен е заради лошо здравје на [[6 ноември]] [[1954]] година.[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judneur.htm 12] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070103202811/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judneur.htm |date=2007-01-03 }}
|-
|[[Податотека:Vonpapen1.jpg|left|100px]]

[[Франц фон Папен]]
|О||О|||º|||º||Ослободен||[[Канцелар]] на [[Германија]] во [[1932]] година и вице-канцелар под [[Хитлер]] во 1933-34 година. Амбасадор во [[Австрија]] (1934-38) и амбасадор во [[Турција]] (1939-44). Иако бил ослободен во [[Нирнберг]], во [[1947]] е осуден како воен злосторник од германскиот денацификациски суд на осум години тешка работа. Бил ослободен две години подоцна, по жалба.[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judpapen.htm 13] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070103063110/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judpapen.htm |date=2007-01-03 }}
|-
|[[Податотека:Erich Raeder.jpg|left|100px]]

[[Ерих Редер]]
|В||В||В|||º||Доживотен затвор||Заповедник на [[Кригзмарин|воената морнарица]] (Kriegsmarine) [http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judraede.htm 14] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070103154947/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judraede.htm |date=2007-01-03 }}
|-
|[[Податотека:GERibbentrop.jpg‎|left|100px]]

[[Јоаким фон Рибентроп]]
|В||В||В||В||Смрт||Министер за надворешни работи од [[1938]] до [[1945]] година.[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judribb.htm 15] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20061211073112/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judribb.htm |date=2006-12-11 }}
|-
|[[Податотека:Bundesarchiv Bild 183-1985-0723-500, Alfred Rosenberg.jpg|100px|left]] <br /> [[Алфред Розенберг]]||В||В||В||В||Смрт||Главен идеолог на [[Ариевска раса|расната теорија]]. Подоцна, заштитник на источните окупирани територии од [[1941]] до [[1945]].[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judrosen.htm 16] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070101123909/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judrosen.htm |date=2007-01-01 }}
|-
|[[Податотека:Fritz Sauckel.jpg|left|100px]] <br /> [[Фриц Заукел]]||О||О||В||В||Смрт||Главен идеолог на [[Нацизам|нацистичката]] теорија за ропска работа.[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judsauck.htm 17] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070103221236/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judsauck.htm |date=2007-01-03 }}
|-
|[[Податотека:HSchacht.jpg|left|100px]] <br /> Д-р [[Јалмар Шахт]]||О||О|||º|||º|| Ослободен ||Истакнат банкар и стопанственик. Предвоен претседател на Рајхсбанката (Reichsbank) и министер за економија. Признал дека го прекршил [[Версајски договор|Версајскиот договор]].[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judschac.htm 18] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070103221243/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judschac.htm |date=2007-01-03 }}
|-
|[[Податотека:Joachim von Ribbentrop and Baldur von Schirach crop.jpg|100px|left]] <br /> [[Балдур фон Ширах]]||О|||º|||º||В||20 години||Глава на [[Хитлерова младина|Хитлеровата младина]] (Hitlerjugend) од [[1933]] до [[1940]] година, регионален водач на [[Виена]] од [[1940]] до [[1943]] година. Изразил каење.[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judschir.htm 19] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20061231200638/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judschir.htm |date=2006-12-31 }}
|-
|[[Податотека:Inquart crop.jpg|100px|left]] <br />[[Артур Зајс-Инкварт]]||О||В||В||В||Смрт||Работел на [[Аншлус]]от и кратко бил [[канцелар]] на [[Австрија]] во [[1938]] година. Изразил каење.[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judseyss.htm 20] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20111104043755/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judseyss.htm |date=2011-11-04 }}
|-
|[[Податотека:Albert-Speer-72-929.jpg|left|100px]] <br /> [[Алберт Шпер]]|||О|||О||В||В||20 години||Омилен [[архитект]] на [[Хитлер]] и личен пријател, и министер за вооружување од [[1942]] година. Бил одговорен за искористувањето на ропската работа од окупираните територии за производство на оружје. Изразил каење.[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judspeer.htm 21] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070102180548/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judspeer.htm |date=2007-01-02 }}
|-
|[[Податотека:Julius Streicher.gif|left|100px]] <br /> [[Јулиус Штрајхер]]||О|||º|||º||В||Смрт||Регионален водач на [[Франконија]] од [[1922]] до [[1945]] година. Ширел омраза и убивање на [[Евреи]]те преку неговиот неделен весник, [[Дер Штурмер]] (Der Stürmer).[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judstrei.htm 22] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070101043416/http://www.yale.edu/lawweb/avalon/imt/proc/judstrei.htm |date=2007-01-01 }}
|-
|}

----

[[Франција|Француските]] судии предлагале смртните казни да се извршуваат со стрелање, бидејќи тоа била пракса на воените трибунали, но Бидл и [[СССР|советските]] судии се спротивставиле. Тие сметале дека овие лица ги прекршиле сите воени етички правила и дека не се достојни за стрелачки вод, така што е утврдено смртните казни да се извршуваат со бесење.

Осудените на временски казни ги издржувале казните во затворот [[Затвор Шпандау|Шпандау]] во [[Берлин]].

Од организациите обвинети се:

* Раководството на [[НСДАП]] (Reichsregierung)
* [[СС]] (Schutzstaffel, SS)
* [[СД]] (Sicherheitsdienst, SD)
* [[Гестапо]]
* [[СА]] (Sturmabteilung, SA)
* Врховната команда на [[Вермахт]]от (германската армија) (Oberkommando der Wehrmacht, OKW).

Од овие организации, за невини се прогласени Раководството на НСДАП, Врховната команда на Вермахтот, СА (бидејќи најголемиот дел од злосторствата се случиле пред почетокот на војната и не биле истражувани) и дел од СС, познат како Рајтер-СС (Reiter-SS).
{{Втора светска војна}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Нирнбершки процес| ]]
[[Категорија:Германски воени злосторства во Втората светска војна]]
[[Категорија:Злосторства против човештвото]]