Преглед на кодот на Животно осигурување

[[Податотека:Amicable Society for a Perpetual Assurance Office, Serjeants' Inn, Fleet Street, London, 1801.jpg|мини|Зградата во која во 1706 г. било основано првото осигурително друштво во светот, „Пријателско општество“]]
'''Животното осигурување''' е еден од двата главни облика на [[осигурување]], покрај неживотното осигурување. Овој тип на осигурување опфаќа осигурување во случај на доживување, осигурување во случај на смрт, мешано осигурување на живот, рентно осигурување и осигурување на живот со поврат на премии.<ref>[http://aso.mk/dokumenti/regulativa/zakoni/zakon_za_supervizija_na_osiguruvanje.pdf   чл.5/точка 19 од Законот за Супервизија на Осигурувања, 27/2002]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
[[File:2005life premia.PNG|thumb|right|Премии за Животно осигурување во светот за 2005]]

== Животно осигурување во светот ==
Животното осигурување е во голема мерка застапено во светот, а особено во Западните развиени земји, каде оваа традиција трае уште од средината на [[19 век|19. век]]. Според истражувањатата од 2007 на ''Swissre''<ref name="swissre">World Insurance in 2007 — [http://www.swissre.com Swissre.com]</ref>, водечки држави во животно осигурување се:

{| class="wikitable sortable"
|-
! Држава
! Вкупно премии за сите видови осигурувања (по глава на жител во US $)
! Од тоа во '''[[Животно Осигурување]]''' (по глава на жител во US $)
! '''Процент''' од сите видови осигурувања кој отпаѓа на '''Животно Осигурување'''
|-
| [[Ирска]]
| <p style="text-align:right;">7171</p>
| <p style="text-align:right;">5734</p>
|<p style="text-align:right;">'''79,96'''</p>
|-
| [[Велика Британија]]
| <p style="text-align:right;">7114</p>
| <p style="text-align:right;">5731</p>
|<p style="text-align:right;">'''80,56'''</p>
|-
|[[Холандија]]
|<p style="text-align:right;">6263</p>
|<p style="text-align:right;">2192</p>
|<p style="text-align:right;">'''35,00'''</p>
|-
|[[Швајцарија]]
|<p style="text-align:right;">5741</p>
|<p style="text-align:right;">3159</p>
|<p style="text-align:right;">'''55,03'''</p>
|-
|[[Данска]]
|<p style="text-align:right;">5103</p>
|<p style="text-align:right;">3381</p>
|<p style="text-align:right;">'''66,26'''</p>
|-
|[[Франција]]
|<p style="text-align:right;">4178</p>
|<p style="text-align:right;">2928</p>
|<p style="text-align:right;">'''70,08'''</p>
|-
|[[Белгија]]
|<p style="text-align:right;">4132</p>
|<p style="text-align:right;">2973</p>
|<p style="text-align:right;">'''71,95'''</p>
|-
|[[САД]]
|<p style="text-align:right;">4086</p>
|<p style="text-align:right;">1922</p>
|<p style="text-align:right;">'''47,03'''</p>
|-
|[[Финска]]
|<p style="text-align:right;">3906</p>
|<p style="text-align:right;">3093</p>
|<p style="text-align:right;">'''79,19'''</p>
|-
|[[Шведска]]
|<p style="text-align:right;">3705</p>
|<p style="text-align:right;">2640</p>
|<p style="text-align:right;">'''71,26'''</p>
|-
|[[Норвешка]]
|<p style="text-align:right;">3370</p>
|<p style="text-align:right;">2439</p>
|<p style="text-align:right;">'''72,37'''</p>
|-
|[[Јапонија]]
|<p style="text-align:right;">3320</p>
|<p style="text-align:right;">2584</p>
|<p style="text-align:right;">'''77,83'''</p>
|-
|[[Канада]]
|<p style="text-align:right;">3054</p>
|<p style="text-align:right;">1387</p>
|<p style="text-align:right;">'''45,42'''</p>
|-
|[[Австралија]]
|<p style="text-align:right;">3002</p>
|<p style="text-align:right;">1674</p>
|<p style="text-align:right;">'''55,76'''</p>
|-
|[[Германија]]
|<p style="text-align:right;">2662</p>
|<p style="text-align:right;">1234</p>
|<p style="text-align:right;">'''46,36'''</p>
|-
|[[Јужна Кореја]]
|<p style="text-align:right;">2384</p>
|<p style="text-align:right;">1657</p>
|<p style="text-align:right;">'''69,51'''</p>
|-
|[[Русија]]
|<p style="text-align:right;">209</p>
|<p style="text-align:right;">6,1</p>
|<p style="text-align:right;">'''2,91'''</p>
|-
|[[Бразил]]
|<p style="text-align:right;">202</p>
|<p style="text-align:right;">95</p>
| <p style="text-align:right;">'''47,03'''</p>
|-
|[[Кина]]
|<p style="text-align:right;">69,6</p>
|<p style="text-align:right;">44,2</p>
|<p style="text-align:right;">'''63,50'''</p>
|-
|[[Индија]]
|<p style="text-align:right;">46,6</p>
|<p style="text-align:right;">40,4</p>
| <p style="text-align:right;">'''86,70'''</p>
|-
|}
Извор: World Insurance in 2007 — [http://www.swissre.com Swissre.com]

== Животно осигурување во Македонија ==
Осигурувањето на живот во Македонија е регулирано со [[Закон за облигационите односи|Законот за облигационите односи]], кој во членовите од 953 до 979 и од 998 до 10121 ги регулира правата на договарачот на осигурувањето и на друштвото за осигурување, како и општите и посебните услови на друштвата за осигурување. Договорот за животно осигурување се смета за склучен кога договорните страни ќе ја потпишат полисата за осигурување. Притоа, договорот е ништовен ако неточно е пријавена староста на осигуреникот. Ако осигуреникот не плати некоја премија, друштвото за осигурување нема право да бара наплата по [[Судска власт|судски]] пат, друштвото може да ја намали осигурената сума или да го раскине договорот. Животното осигурување може да се однесува на животот на осигуреникот или на трето лице, а истото важи и за осигурување од несреќен случај. Но, ако осигуреникот намерно го предизвикал несреќниот случај или корисникот на осигурената сума намерно ја предизвикал [[смрт]]та на осигуреникот, тогаш друштвото нема обврска да ја исплати договорената сума. Исто така, договорената сума не се исплаќа ако смртта настапила во воени операции. По барање на договарачот, друштвото за осигурување може да му исплати аванс при што договарачот е должен да плаќа камата на сумата што е исплатена однапред. Карактеристично за животното осигурување е тоа што тој може да содржи и клаузула за учество во добивката на друштвото за осигурување.<ref>Никола Главинче, „Законски решенија во врска со осигурувањето на живот“, ''Економија и бизнис'', година 19, број 233, ноември 2017, стр. 60-62.</ref>

Овој вид на осигурување во Македонија правно е заснован и врз Законот за супервизија на осигурувања (Службен весник на РМ - 27/2002)<ref>[http://aso.mk/dokumenti/regulativa/zakoni/zakon_za_supervizija_na_osiguruvanje.pdf  Законот за Супервизија на Осигурувања, 27/2002]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>, а главна регулаторна државна инстанца која го контролира овој вид на осигурување, како и целокупниот пазар на осигурување во Македонија е '''Агенцијата за Супервизија на Осигурувања (АСО)'''.<ref>[http://aso.mk/  Мрежно место на Агенцијата за супервизија на осигурувања]</ref>

Заклучно мај 2019 година, пет друштва имале лиценца од АСО за работа со животно осигурување:<ref>[http://aso.mk/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=46&Itemid=40&lang=mk  АСО - Регистер на Друштва за Осигурување]</ref>
* Кроациа осигурување - Живот (во Македонија од 2005) <ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.cro.mk/Vesti/Kroacija-Osiguruvanje.html |title=Официјална страница на: КРОАЦИЈА ОСИГУРУВАЊЕ - ЖИВОТ ад Скопје |accessdate=2010-12-28 |archive-date=2011-01-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110108115115/http://www.cro.mk/Vesti/Kroacija-Osiguruvanje.html |url-status=dead }}</ref>
* [[Граве (претпријатие)|Граве]] (во Македонија од 2007) <ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.graweskopje.com.mk/mk/index.htm |title=Официјална страница на: ГРАВЕ ад Скопје |accessdate=2010-12-28 |archive-date=2010-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100612153032/http://www.graweskopje.com.mk/mk/index.htm |url-status=dead }}</ref>
* ВИНЕР Лајф - Виена Иншуренс Груп (во Македонија од 2011) <ref>[http://www.winner.mk/  Официјална страница на: ВИНЕР ЛАЈФ ад Скопје]</ref>
* УНИКА Лајф (Во Македонија од 2011) <ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.uniqa.mk/home/01_Fizicki_lica/01_Zivotno_osiguruvanje/ |title=Официјална страница на: УНИКА ЛАЈФ ад Скопје |accessdate=2014-01-05 |archive-date=2013-12-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131216034700/http://www.uniqa.mk/home/01_Fizicki_lica/01_Zivotno_osiguruvanje/ |url-status=dead }}</ref>
*ТРИГЛАВ Живот (Во Македонија со лиценца за Животно осигурување од 2017) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.triglavzivot.mk/|title=Триглав Осигурување Живот|work=www.triglavzivot.mk|accessdate=2019-05-09}}</ref>

== Наводи ==
{{reflist|2}}

== Надворешни врски ==
* [https://www.facebook.com/life.mk?fref=ts Единствена Фејсбук страница со сите информации за Животното Осигурување во Македонија на едно место)]
* [http://aso.mk/ Агенција за Супервизија на Осигурувања (АСО)]
* [http://aso.mk/dokumenti/izvestai/kvartalni/Izvestaj%20za%20obemot%20i%20sodrzinata%20na%20rabota%20na%20drustvata%20za%20osiguruvanje%202009.pdf  Годишен извештај на АСО за 2009 за обемот на работата и премии на Осигурителните компании во Македонија] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20120208072628/http://aso.mk/dokumenti/izvestai/kvartalni/Izvestaj%20za%20obemot%20i%20sodrzinata%20na%20rabota%20na%20drustvata%20za%20osiguruvanje%202009.pdf |date=2012-02-08 }}
* [http://aso.mk/dokumenti/regulativa/zakoni/zakon_za_supervizija_na_osiguruvanje.pdf  Целиот текст на Законот за супервизија на осигурување]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} 
* [http://www.graweskopje.com.mk/mk/index.htm  Официјална страница на: ГРАВЕ ад Скопје] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20100612153032/http://www.graweskopje.com.mk/mk/index.htm |date=2010-06-12 }}
* [http://www.cro.mk/Vesti/Kroacija-Osiguruvanje.html  Официјална страница на: КРОАЦИЈА ОСИГУРУВАЊЕ - ЖИВОТ ад Скопје] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20110108115115/http://www.cro.mk/Vesti/Kroacija-Osiguruvanje.html |date=2011-01-08 }}
* [http://www.winner.mk/  Официјална страница на: ВИНЕР ЛАЈФ ад Скопје]
* [http://www.uniqa.mk/home/01_Fizicki_lica/01_Zivotno_osiguruvanje/  Официјална страница на: УНИКА ЛАЈФ ад Скопје] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20131216034700/http://www.uniqa.mk/home/01_Fizicki_lica/01_Zivotno_osiguruvanje/ |date=2013-12-16 }}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Финасии]]