Штатол

Од Википедија — слободната енциклопедија
Штатол во музеј во Мордовија

Штатол го нарекувале и Ерзјан штатол ( ерзјански: Štatol, ěrzäń štatol </link> ) е восочна свеќа поддржана од орнаментиран дрвен сад што се користи во традиционалните ритуали на Ерзија (erzja Ineškipazněń Kemema). [1]

Етимологија[уреди | уреди извор]

Терминот „штатол“ (од ерзјански: šta </link> ('восок') и tol</link> ('пожар'). Најстарата позната употреба на овој термин во извор кој не е од Ерзија е во Објаснувачкиот речник на живиот голем руски јазик на руски јазик, објавен од рускиот лексикограф Владимир Дал во 1863 година. [2]

Употреба и симболика[уреди | уреди извор]

Штатолите го симболизираат животот, почитувањето на предците и текот на времето. Дрвениот сад во кој се става свеќата се вика јандава ( ерзјански: jandava </link> ). Јандавите се издлабени од цврсти стебла од липа и имаат нејасна форма на патка. Штатолите и јандавите најчесто се користат за време на Рашкен Озкс, Верја Озкс и други ритуали на Ерзија. [3] [4]

Ерзиите се фино-угрска етничка група во регионот на Волга во Русија. Нивните предци го населуваат овој регион илјадници години. Тие ја нарекуваат својата земја Ерзјан Мастор, или „земјата на Ерзија“. Ерзјаните ја развиле својата нација помеѓу десеттиот и тринаесеттиот век.

Наводи[уреди | уреди извор]

https://beda.media/en/articles/erzya-en

  1. „Роль родового коллектива в обрядности финно-угорских народов“. cyberleninka.ru (руски). Посетено на 2021-04-08.
  2. „штатол - это... Что такое штатол?“. Словари и энциклопедии на Академике (руски). Посетено на 2021-04-08.
  3. „На фестиваль «Штатол» в Саранск приедут театры из Дагестана и Татарстана“. МордовМедиа (руски). Посетено на 2021-04-08.
  4. „В Москве представят мультимедийный проект "Штатол". www.finnougoria.ru. Посетено на 2021-04-08.