Хоан Мартинес Алиер

Од Википедија — слободната енциклопедија
Хоан Мартинес Алиер

Хоан Мартинес Алиер (роден 1939 година, Барселона, Шпанија) е каталонски економист, почесен професор по економија и економска историја и истражувач на ICTA на Барселонскиот автономен универзитет.[1] Тој има дадено значајни придонеси во еколошката економија и политичката екологија, кои ги синтетизирал во својата работа за екологијата на сиромашните.  

Животопис[уреди | уреди извор]

Мартинес Алиер дипломирал на Универзитет во Барселона (1961), по што заминал во странство за да избега од франкова Шпанија и студирал земјоделска економија на Оксфорд и Стенфорд.[2] Потоа добил стипендија за враќање во Оксфорд (Колеџ Свети Ентони, 1967). Тој ја одбранил својата докторска теза по економија на Универзитетот Автонома де Барселона (1976).

Тој останал како истражувач на колеџот Сент Ентони во Оксфорд во раните 70-ти (1966-73 и 1984-85), работејќи на земјишните реформи, невработеноста во руралните средини и капиталистичката логика на делење во Јужна Шпанија, а исто така спроведувал истражувања во Куба (на малите сопственици во раните години на администрацијата на Кастро); и во Перу (на хациендското селанството). Тој беше визитинг професор на Државниот универзитет во Кампинас (Бразил) во 1974 година, пред да се врати во својот роден град за да се приклучи на Катедрата за економија и економска историја на Универзитетот Автонома де Барселона во Шпанија, во 1975 година. Тој исто така бил визитинг-професор на Слободниот универзитет во Берлин (1980-81), Универзитетот Стенфорд, Калифорнискиот универзитет Дејвис (1988-89), Универзитетот Јејл (1999-2001) и ФЛАКСО Седе-Еквадор (1994-95 и 2007–15). [3]

Тој ги водел истражувачките проекти CEECEC и EJOLT за еколошка економија и политичка екологија помеѓу 2008 и 2015 година. Тој е официјално пензиониран од АУБ, но сè уште е професионално активен и во 2016 година, на возраст од 70, добил 2 милиони евра напреден грант од Европскиот совет за истражување (ERC) за дополнителен петгодишен проект: Глобално движење за еколошка правда - EJAtlas (www.ejatlas.org Архивирано на 29 мај 2023 г.).

Тој е основачки член и поранешен претседател на Меѓународното здружение за еколошка економија. Бил член (2000–08) на Научниот комитет на Европската агенција за животна средина.[4]

Придонеси[уреди | уреди извор]

Интересите на Мартинес Алиер се: аграрни студии, еколошка економија и политичка екологија. Во доцните седумдесетти, Мартинес Алиер се заинтересирал за земјоделската енергетика и работата на Сергеј Подолински (1850-1891), објавувајќи текст за ова со Ј.М. Наредо во 1982 година.[5] Тој, исто така, го опишал и мапирал анти-екстрактивистичкото движење Блокадија.[6]

Тој ги има дефинирано многу од клучните концепти и пристапи во еколошката економија. Тој тврди, спротивно од неокласичните економисти, дека економијата не е кружна, туку ентропска. Пресметките на социјалните метаболички текови на енергија и материјали треба да фигурираат во неокласичната и марксистичката економија.  Енергијата не се рециклира и материјалите само делумно се рециклираат - а екстракцијата на ресурси и отстранувањето на отпадот се манифестираат во еколошките системи. Тие се видливи преку искористувањето на физичките ресурси, загадувањето и преку конфликти во социо-еколошката дистрибуција. Вторите се забрзани со зголемување на социјалниот метаболизам и човечкото присвојување на природата. „Во еколошките борби, репродукцијата на човечкото општество и на функциите на природата се поважни или исто толку важни како борбите за (наводниот) економски вишок“.[7]

Награди[уреди | уреди извор]

  • Леонтиева награда за унапредување на границите на економската мисла, GDAE, 2017 година
  • Балцанова награда за еколошки предизвици: одговори од општествените и хуманистичките науки. 2020 година.[8]
  • Холбершка награда[9] за 2023 година за револуционерно истражување во еколошката економија, политичката екологија и еколошката правда.

Избрани книги (на англиски јазик)[уреди | уреди извор]

  • 1971: Работници и земјопоседници во Јужна Шпанија
  • 1977: Хациенди, плантажи и колективни фарми (Куба и Перу)
  • 1987: Еколошка економија: енергија, животна средина и општество
  • 1994: Животната средина како луксузно добро или „премногу сиромашна за да биде зелена“?
  • 1996: Спуштање на земјата: практични апликации на еколошката економија (со Роберт Костанца и Олман Сегура)
  • 1997: Варијати на екологијата. Есеи север и југ (со Рамачандра Гуха)
  • 2002: Екологијата на сиромашните
  • 2007: Преиспитување на историјата на животната средина: Историјата на светските системи и глобалните промени во животната средина (со Алф Хорнборг и Џон Мек Нил)
  • 2008: Последните случувања во еколошката економија 2 тома. (со Инге Ропке)
  • 2012: Еколошка економија од основата (со Хали Хили итн.)
  • 2015: Прирачник за еколошка економија (со Ролдан Мурадијан)

Интервјуа (на англиски)[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ „Joan Martinez Alier“. icta.uab.cat. Архивирано од изворникот на 23 March 2015. Посетено на 9 August 2011.
  2. ↑ Pellegrini, Lorenzo (2012). „Joan Martinez-Alier“. Development and Change. 43: 341–359. doi:10.1111/j.1467-7660.2012.01759.x.
  3. ↑ Martinez Alier, Joan. „Curriculum Vitae“ (PDF). University Barcelona. Архивирано од изворникот (PDF) на 28 March 2016. Посетено на 7 October 2013.
  4. ↑ „International workshop on ecosystem and natural capital accounting“. eea.europa.eu. Посетено на 9 August 2011.
  5. ↑ Alier, Joan M.; Naredo, Jose M. (1982). „A Marxist Precursor to Energy Economics: Podolinsky“. Journal of Peasant Studies. 9 (2): 207–224. doi:10.1080/03066158208438162.
  6. ↑ Martínez-Alier, Joan; Owen, Alice; Roy, Brototi; Bene, Daniela Del; Rivin, Daria (2018-07-20). „Blockadia: movimientos de base contra los combustibles fósiles y a favor de la justicia climática“. Anuario Internacional CIDOB: 41–49. ISSN 2014-0703.
  7. ↑ Pellegrini, Lorenzo (2012). „Joan Martinez-Alier“. Development and Change. 43: 341–359. doi:10.1111/j.1467-7660.2012.01759.x.
  8. ↑ Balzan Prize 2020
  9. ↑ „Environmental Justice Scholar Joan Martinez-Alier Named 2023 Holberg Laureate“. Holbergprisen (англиски). Посетено на 2023-03-14.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Хоан_Мартинес_Алиер&oldid=5122628“