Плоштад Слобода (Талин)

Од Википедија — слободната енциклопедија
Плоштад Слобода, лево е Споменикот на победата во Ослободителната војна, десно е црквата Св.Јован

Плоштад Слобода,[1] е градски плоштад во центарот на Талин.

На плоштадот се спојуваат улиците на Харју, Русикранци, Татари, булеварот Естонија, автопатот Парну и булеварот Карли.

Историја[уреди | уреди извор]

Се изградил на местото на шведскиот бастион пред Портата Харју , која била срамнета во средината на 19 век. Во 1867 година на плоштадот била подигната црквата Свети Јован.

Во 1865 година, Карл Август Мајер, поранешниот градоначалник на Ревел, (види Ричард Мајер (фабрика) ) со сопствени средства изградил камени скали од почетокот на улицата Харју до улицата Команданти, за да ги украси скалите Мајер на нив поставил осум украсни керамички (подоцна леано железо) вазни[2].

На почетокот на 20 век бил наречен: Пазар за сено, плоштадот Петровскаја.

Во 1910 година, пазарот Сенаја бил затворен на плоштадот, а плоштадот бил поплочен со камен. По повод 200-годишнината од заземањето на градот од страна на руските трупи , на плоштадот бил подигнат споменик на Петар I. На 1 мај 1922 година, споменикот бил демонтиран[3], постаментот под него бил уништен, нозете од бронза на Петар биле претопени во естонски центи[4], а споменикот на естонските ученици кои учествувале во војната за ослободување на 1918-1920 бил излиен во бронзени раце. (стоел кај 2. Реално училиште), а преостанатата биста била преместена во Кадриорг, каде што стоела во близина на куќата на Петар (до сегашната претседателска резиденција) до почетокот на Втората светска војна, нејзината понатамошна судбина е непозната.

Во 1930-тите, плоштадот бил изграден со згради во функционалистички стил - Куќата на уметностите (1933, од архитектите Антон Соанс, Едгар-Јохан Куусик), административната зграда (1932, архитект Роберт Натус), хотелот Скандик Палас (1936 г., архитект Елмар Лохк).

Од 29 април 1941 година до 15 мај 1989 година, плоштадот бил наречен Плоштад на победата (Виду Вјаљак, ), за време на периодот на германската окупација Плоштад Слобода[1].

Во 2009 година на плоштадот бил изграден Споменикот на победата во Ослободителната војна.

Развој[уреди | уреди извор]

Зграда 7, градско собрание на Талин
  • Споменик на победата во Ослободителната војна
  • Откривање на статуата на Петар Велики во Талин, 1910 година
    Статуа на Петар Велики, 1910 година
    Слика од федерални архиви 146-2004-231
    Палатата Глорија, 1944 година
    Црквата Свети Јован гледана од падината на Харјумае
    Зграда на фондот за уметност (1949–1953) на Плоштадот на слободата во Талин
    Дијагонала од страната на улицата Харју на зградата на плоштадот Вабадус 10
    Плоштад на Градското собрание

Плоштадот во кинематографија[уреди | уреди извор]

Црквата Свети Јован била прикажана како црква Св. Моника во серијата „Авантурите на Шерлок Холмс и доктор Вотсон“ („ Богатствата на Агра “)[5].

Во мај 1986 година, се појавиле епизоди од филмот „Сто години во мај“, за што за кратко време бил поставен модел на споменикот на Петар I што се наоѓал таму од 1910 до 1922 година.

Поврзано[уреди | уреди извор]

  • Споменик на победата во Ослободителната војна
  • Плоштад на Градското собрание

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 „Vabaduse väljak“. KNAB (естонски). Eesti Keele Instituut. Посетено на 2022-01-30. Занемарен непознатиот параметар |dead-url= (help)
  2. „2217 Trepistiku kaheksa dekoratiivvaasi, 1885- 1887 (malm) • Mälestiste otsing • Mälestised“. register.muinas.ee. Посетено на 2024-01-22.
  3. (естонски) https://web.archive.org/web/20061102085954/http://mahtrasass.livejournal.com/12189.html. Архивирано од изворникот на 2006-11-02. Посетено на 2018-03-10. Занемарен непознатиот параметар |dead-url= (help); Отсутно или празно |title= (help)
  4. „Памятник Петру I в Ревеле“ (руски). Архивирано од изворникот на 2018-03-24. Посетено на 2018-03-24. Занемарен непознатиот параметар |dead-url= (help)
  5. „Церковь Св. Моники“. Архивирано од изворникот на 2016-01-11. Посетено на 2016-01-05. Занемарен непознатиот параметар |dead-url= (help)