Чијанг Мај (покраина)

Координати: 18°50′14″N 98°58′14″E / 18.83722° СГШ; 98.97056° ИГД / 18.83722; 98.97056
Од Википедија — слободната енциклопедија
Чијанг Мај
Покраина
เชียงใหม่
Знаме на Чијанг МајАмблем на Чијанг Мај
Амблем
Гесло: "ดอยสุเทพเป็นศรี ประเพณีเป็นสง่า บุปผชาติล้วนงามตา นามล้ำค่านครพิงค์" („Дој Сутеп е Шри, преданието е отмено, прекрасни цветови и непроценливото име на Накорнпинг“)
   Чијанг Мај во    Тајланд
   Чијанг Мај во    Тајланд
ОсновачМенграј
Главен градЧијанг Мај
Управа
 • УправителПраџон Прачсакул
(од октомври 2021)
Површина[1]
 • Вкупна22,135 км2 (8,546 ми2)
РангРангиран 1.
Население (2019)[2]
 • Вкупно1,779,254
 • РангРангиран 5.
 • Густина79/км2 (200/ми2)
 • РангРангиран 63.
Показател на човечки достигнувања[3]
 • ПЧД (2017)0,6159 
"somewhat high"
Рангиран 21.
Часовен појасВреме во Тајланд (UTC+7)
Поштенски број50xxx
Повикувачки број052 & 053
ISO 3166TH-50
Рег. таб.เชียงใหม่
Пристапено во Сијам (Тајланд)1910
Мреж. местоchiangmai.go.th

Чијанг Мај (тајландски: เชียงใหม่ , изговор [t͡ɕʰīa̯ŋ.màj] ( слушнете)) - втора по големина покраина (чангват) на Тајланд. Се наоѓа на крајниот север на Тајланд. Се граничи со покраините Чијанг Рај на североисток, Лампанг и Лампун на југ, Так на југозапад, Меј Хонг Сон на запад и Шанската Држава Бурма на север. Главниот град Чијанг Мај се наоѓа на 685 километри северно од Бангкок.

Географија[уреди | уреди извор]

Покраината Чијанг Мај се наоѓа на околу 685 километри од Бангкок во сливот на реката Пинг и нејзината просечна надморска височина изнесува 300 метри. Опкружена со планинските венци на тајландските висорамнини, зафаќа површина од приближно 20.107 квадратни километри. Планините од веригите Даен Лао (ทิวเขาแดนลาว) на северниот крај на покраината, и Танон Тонг Чај (เทือกเขาถนนธงชัย) со највисоката планина во Тајланд, Дој Интанон (2.565 метри) се протегаат во правец север-југ и веригата Кун Тан на исток од покраината се покриени со дождовни шуми. Пинг, една од главните притоки на реката Чао Фраја, извира во планините Даен Лао. Во покраината има неколку национални паркови: Дој Интанон,[4] Дој Сутеп-Пуи,[5] Об Луанг,[6] Шри Лана,[7] Хуаи Нам Данг,[8] Меј Ванг,[9] и Фа Даенг.[10] Вкупната површина под шума изнесува 15.404 квадратни километри што претставува 69,6 проценти од површината на покраината.

Историја[уреди | уреди извор]

Чијанг Мај, главниот град на покраината Чијанг Мај бил главен град на кралството Лана по неговото основање во 1296 година, во истиот временско раздобје како создавањето на Кралството Сукхотај.[11] Оттогаш, Чијанг Мај не само што станал главен град и културно средиште на Кралството Лана, туку бил и центар на будизмот во северен Тајланд и кралот Менграј изградил безброј храмови.

Во 1558 година, Чијанг Мај станал колонија на Бурма. Чијанг Мај бил колонија на Бурма повеќе од 200 години, сè до владеењето на кралот Таксин. Во 1774 година, Бурманците биле протерани од Чијанг Мај, а Чијанг Мај потоа повторно станал дел од Сијам.

Од 1933 година, Чијанг Мај го подигнал својот статус во „покраина“.

Демографија[уреди | уреди извор]

Хмоншки девојки

13,4 проценти од населението во покраината се членови на ридски племиња:

  • Акха најголемото население од кое било ридско племе во областа. Потекнуваат од Тибет и Јужна Кина и живеат на надморска височина од околу 1200 метри. Во нивните села тие градат духовна порта за да ги заштити од зли духови.
  • Хмонг од јужна Кина. Претпочитаат повисоки височини. Тие одгледуваат добиток и одгледуваат ориз, пченка, тутун и зелка. Познати се по везот и среброто.
  • Карен живеата во долините и на бреговите на реки.
  • Лаху од јужна Кина, живеат во високи области. Познати се како ловци и земјоделци.
  • Лису од јужна Кина и Тибет се познати по шарената облека, ги градат своите живеалишта на високи столбови. Одгледуваат ориз и пченка, мажите се вешти ловци.
  • Тај Луе живеат во живеалишта на обично само еднособна дрвена куќа изградена на високи столбови. Вешти се во ткаење.
  • Тај Јај, по потекло од Бурма, одгледуваат ориз, добиток и тргуваат. Исто така се занимаваат со занаетчиство: ткаење, керамика, резба на дрво и бронза.
  • Јао живеат на планините и одгледуваат пченка и други култури. Тие се вешти ковачи, сребрари и везачи.

Симболи[уреди | уреди извор]

„Пламенот на шумата“

Печатот на покраината прикажува бел слон во стаклен павилјон. Белиот слон е кралски симбол во Тајланд, и е прикажан како спомен на белиот слон што Тамалангка, владетелот на Чијанг Мај, му го подарил на неговиот надреден владетел, кралот Рама II од Бангкок. Павилјонот симболизира дека будизмот напредувал во Чијанг Мај [12]

Покраински цвет и дрво е „пламенот на шумата“ (Butea monosperma).[12]

Слоганот на покраината е Во сенката на планината Дој Сутеп, благословена со обичаи и традиции на ориз, прекрасни диви цвеќиња, прекрасен Након Финг.[12]

Административна поделба[уреди | уреди извор]

25-те окрузи прикажани на карта

Чијанг Мај е поделена на 25 окрузи (амфоа). Окрузите понатаму се поделени на 204 подокрузи (тамбон) и 2.066 села (мубан).

Клима[уреди | уреди извор]

Чијанг Мај има тропска влажна и сува клима, ублажена од ниската географска ширина и умерената височина, со топло до жешко време преку целата година, иако ноќните услови за време на сувата сезона можат да бидат ладни и се многу пониски од дневните височини. Максималната досега забележена температура во мај 2005 година изнесувала 42,4 степени Целзиусови.[13]

Показател на човечки достигнувања 2017 година[уреди | уреди извор]

Здравје Образование Вработување Приход
39 10 56 17
Домување Семејство Транспорт Учество
39 70 26 11
Покраината Чијанг Мај, со вредност на ПЧД 2017 од 0,6159 е „донекаде висока“, го зазема 21. место во рангирањето.

Од 2003 година, Програмата за развој на Обединетите нации (УНДП) во Тајланд го следи напредокот во развојот на човештвото на субнационално ниво користејќи го показателот за човечки достигнувања (ПЧД), сложен индекс што ги опфаќа сите осум клучни области на човечкиот развој. Националниот одбор за економски и социјален развој (NESDB) ја презел оваа задача од 2017 година.

Ранг Класификација
  1 - 15 „висок“
16 - 30 „донекаде висок“
31 - 45 „просечен“
45 - 60 „донекаде низок“
61 - 77 „низок“

Туризам[уреди | уреди извор]

Покраината Чијанг Мај е туристички центар за северниот дел и една од најважните туристички дестинации на Тајланд. Се смета за една од најживописните покраини во земјата поради планинските венци, долините, флората и фауната. На пример, кањонот Ханг Донг се смета како голема туристичка атракција. Понатаму, за разлика од поголемиот дел од Тајланд, во некои месеци, климата на север и Чијанг Мај е ладна, свежа и маглива.

Локални производи[уреди | уреди извор]

Чијанг Мај е центар за ракотворби, со разновидни антиквитети, сребрен накит и везови, тајландскa свила и памук, кошница, целадон, сребрени предмети, мебел, дрворези и чадори за сонце.[14]

Збратимени градови[уреди | уреди извор]

Покраината е збратимена со осум покраини/држави.[15]

Галерија[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562“ [Table 2 Forest area Separate province year 2019]. Royal Forest Department (Thai). 2019. Посетено на 6 April 2021, information, Forest statistics Year 2019, Thailand boundary from Department of Provincial Administration in 2013CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  2. รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ส.2562 [Statistics, population and house statistics for the year 2019]. Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior. stat.bora.dopa.go.th (тајландски). 31 December 2019. Архивирано од изворникот на 2019-06-14. Посетено на 26 февруари 2020.
  3. Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1
  4. „Doi Inthanon National Park“. Tourist Authority of Thailand (TAT). Архивирано од изворникот на 1 May 2015. Посетено на 21 Mar 2015.
  5. „Doi Suthep-Pui National Park“. Department of National Parks (DNP) Thailand. Архивирано од изворникот на 24 May 2015. Посетено на 24 May 2015.
  6. „Ob Luang National Park“. Department of National Parks (DNP) Thailand. Архивирано од изворникот на 9 November 2013. Посетено на 24 May 2015.
  7. „Si Lanna National Park“. Department of National Parks (DNP) Thailand. Архивирано од изворникот на 24 May 2015. Посетено на 24 May 2015.
  8. „Huai Nam Dang National Park“. Tourism Authority of Thailand (TAT). Архивирано од изворникот на 2 April 2015. Посетено на 21 Mar 2015.
  9. „Mae Wang National Park“. Department of National Parks (DNP) Thailand. Архивирано од изворникот на 12 February 2015. Посетено на 24 May 2015.
  10. „Pha Daeng National Park“. Department of National Parks (DNP) Thailand. Архивирано од изворникот на 24 May 2015. Посетено на 24 May 2015.
  11. „Chiang Mai“. Tourism Authority of Thailand (TAT). Архивирано од изворникот на 30 March 2015. Посетено на 21 Mar 2015.
  12. 12,0 12,1 12,2 „Office of the Royal Society“ (тајландски). Section เชียงใหม่.
  13. „Daily Climate Weather Data Statistics“. Geodata.us. Архивирано од изворникот на 2013-06-16. Посетено на 2012-04-29.
  14. „Shopping Chiang Mai“. Tourism Authority of Thailand (TAT). Архивирано од изворникот на 24 May 2015. Посетено на 24 May 2015.
  15. „Архивиран примерок“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2015-09-23. Посетено на 2016-06-23.
  16. „MOU of the Establishment of Friendship between Province of Chiang Mai and Prefecture of Hokkaido“ (PDF). Посетено на 2018-12-29.
  17. „ประยุทธ์เยือนพม่า-ขอสื่ออย่าระบุสัญชาติผู้ต้องหาเกาะเต่า“.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]