Преглед на кодот на Скриеносеменици

{{Taxobox
| color = lightgreen
| name = Magnoliophyta (скриеносемени)
| fossil_range = касна [[Јура (период)|Јура]] - денес
| image =Magnolia_wieseneri.jpg
| image_width = 250п
| image_caption = Цвет од [[магнолија]]
| regnum = [[Растенија]]
| divisio = '''Magnoliophyta'''
| subdivision_ranks = традиционални класи:
| subdivision = 
[[Magnoliopsida]]&nbsp;- дикотиледони растенија<br />
[[Liliopsida]]&nbsp;- монокотиледони растенија<br />
}}
[[Податотека:Никулец на жолт грав.jpg|мини|Никулец на жолт грав ( претставник на дикотиледони )]]
'''Скриеносемените (цветни) растенија''' ([[Систематика|научно]]: оддел '''''Magnoliophyta''''', по растението [[магнолија]], уште и '''''Angiospermae''''', од [[Латински јазик|латински]] ''angi'' = затворено, [[Грчки јазик|грчки]] ''sperma'' = семе) сочинуваат оддел или тип во кој спаѓаат [[цвет]]ните [[растенија]], кои воедно се и доминантната форма на растенија на Земјата. Овие растенија се главниот извор на храна за повеќето [[цицачи]] и човекот, како и извор на повеќе материјали и природни производи. Тука се вклучени најмногу [[Грмушка|грмушки]] и тревести растенија, повеќето познати [[Дрво|дрвја]] (освен [[бор (дрво)|бор]]овите и другите [[четинар]]и), како и некои специјализирани растенија од типот на [[сочници]], [[паразит]]и и [[Водно растение|водни растенија]]. Познати се околу 230 000 видови на цветни растенија. Тие доминираат во повеќето копнени [[екосистем]]и. Околу две третини се наоѓаат во тропските региони, каде се во голема опасност од истребување како резултат на човечката дејност. Само околу 1000 видови се од поголема економска важност, а како хранлив ресурс служат околу 15 видови. 
[[Податотека:Palm fruit , Палма и нејзините плодови.JPG|мини|Палма и нејзините плодови е претставник на монокотиледоните]]
Скриеносемени растенија се наречени поради тоа што нивната семка е заштитена во внатрешните  делови на плодот со дебела и црвста обививка , за разлика од голосемените растенија каде што семката не е заштитена со дебела и цврста обвивка , туку се наоѓа залепена на дрвенестите ливчиња на женската [[шишарка]] која што е заштитена со нежно , тенко и привидно крилце за да се заштити при процесот на расејување . Скриеносемените растенија се поделени на : монокотиледони и дикотиледони . Одлики на монокотиледоните се : монокотиледоните имаат 1 котиледон ( 1 семено ливче ) , имаат жилест корен , спроводните снопчиња ( ксилем и флоем ) се расфрлани , имаат паралелна нерватура на лист и имаат трочлен цвет . Примери за монокотиледони се : житни растенија , кокос , урма , банана и слично . Одлики на дикотиледони растенија се : дикотиледоните имаат 2 котиледона ( 2 семени ливчиња ) , имаат осков корен , спроводните снопчиња во вид на прстен , имаат жилеста нерватура на лист и имаат петточлен цвет . Примери за дикотиледони се : грав , леќа , грашок , боранија , краставица , домат и слично .

== Цветот како основно обележје на скриеносемените растенија ==

:''Повеќе информации во [[Цвет]].''
[[Податотека:Flores.gif|200px|thumb|лево|Различни бои и форми на цветови.]]
[[Податотека:Asteracea poster 3.jpg|200px|thumb|лево|Дванаесет различни цветови на растенија од фамилијата [[главоцветни]] (Asteraceae)]]

Карактеристично обележје на скриеносемениците е цветот, чија функција е размножување преку развиток на [[семе]]. Цветот е силно изменет изданок составен од четири основни делови поредени во одделни кругови. Надворешниот круг се состои од чашкини ливчиња (''sepala'') кои обично се зелени. Внатрешниот круг е изграден од венечни ливчиња (''petala'') кои исто така се изменети листови, но најчесто се повпечатливо обоени. Третиот круг го сочинуваат [[Прашник|прашниците]] (''stamen''), односно машкиот дел од цветот кој произведува [[полен]]. Највнатрешниот дел од цветот е женскиот и е претставен со плодните листови (''pistillum''-и) кои се сраснати и образуваат [[плодник]] (''carpellum'').

Семето кај скриеносемениците се развива во [[јајчник]], дел од плодникот кој ги обвива и заштитува овулите што содржат [[Јајце-клетка|јајце-клетки]]. Семето се развива од овулата по [[опрашување]]то и [[оплодување]]то. Овулите и семињата, сепак, не се среќаваат само кај скриеносемениците. Нив ги има и кај [[голосемени]]те растенија. Развитокот на семиња од овулите затворени во јајчник (овариум), кој се зголемува во [[плод]] како што оплоденото семе расте, е единствена одлика за скриеносемениците.

== Еволуција ==

Цветот веројатно еволуирал од некоја изумрена голосемена група на растенија која поседувала хермафродитни [[Шишарка|шишарки]] кои се опрашувале со помош на [[инсект]]и. Денешните голосеменици најчесто се опрашуваат со ветер ([[анемофилија]]), но кај некои [[фосил]]и постојат индикации за опрашување со инсекти ([[ентомофилија]]).

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Растенија]]
[[Категорија:Скриеносеменици| ]]