Преглед на кодот на Десет Божји заповеди

{{христијанство}}
[[File:The Giving of the Law.jpg|thumb|260 px|Илустрација од 1896 година што го прикажува Мојсеј како ги прима заповедите]]
'''Десетте Божји заповеди''', или '''Декалогот''', се религиски и морални закони кои, според [[Библија]]та, се напишани од [[Бог]] и му се дадени на [[Мојсеј]] на [[Синај|планината Синај]] во вид на две камени табли. Играат голема улога во [[Јудаизам|јудаизмот]] и [[христијанство]]то. Фразата „Десет заповеди“ во основа се однесува на сличниот текст од библиската книга ''[[Исход (библиска книга)|Исход]]'' <ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.mkbible.net/biblija/index.php?Exo%2020%3A2#2 |title=20:2-17 |accessdate=2007-09-15 |archive-date=2016-03-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160310231145/http://www.mkbible.net/biblija/index.php?Exo%2020:2#2 |url-status=dead }}</ref> и од ''[[Второзаконие]]'' <ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.mkbible.net/biblija/index.php?Deu%205:6#6 |title=5:6-21 |accessdate=2007-09-15 |archive-date=2007-09-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070928021027/http://www.mkbible.net/biblija/index.php?Deu%205:6#6 |url-status=dead }}</ref>.

== Текст на заповедите ==
=== Во книгата Исход ===
[[Податотека:Decalogue parchment by Jekuthiel Sofer 1768.jpg|лево|thumb|250px|Овој пергамент од 1768 година (612x502 mm) на [[Јекутил Софер]] е имитација на Декалогот од 1675 година <ref>[http://cf.uba.uva.nl/nl/publicaties/treasures/page/p34.html Библиотека Розенталија, Амстердам.]</ref>.]]

Преводот од [[хебрејски јазик|хебрејски]] на македонски, пренесен од втората книга во Библијата - ''[[Исход (библиска книга)|Исход]]'' гласи вака:

''Тогаш Бог ги изговори сите овие зборови:''  ''„Јас Сум Господ, твој Бог, Кој те изведе од Египетската Земја, од куќата на ропството!''

1. Јас сум Господ твој, да немаш други богови освен Мене;

2. Не прави идол, ниту каква слика, од она што е горе на небото, и што е долу на земјата и што е во водата и под земјата; да не им се поклонуваш, ниту да им служиш;

3. Не изговарај го напразно името на Господа, твојот Бог;

4. Памти го денот на одмор, за да го празнуваш; шест дена работи и сврши ги во нив сите работи, а седмиот ден е одмор на Господа , твојот Бог;

5. Почитувај ги татка си и мајка си, за да ти биде добро и долго да поживееш на земјата;

6. Не убивај;

7. Не врши прељуба;

8. Не кради;

9. Не сведочи лажно против твојот ближен;

10. Не пожелувај ништо што е туѓо.

И двете главни божји заповеди:

1. Возљуби Го Господа, твојот Бог, со сето свое срце,

со сета своја душа, со сета своја сила, со сите свои помисли (Лука 10, 27).

2. Возљуби го својот ближен како себеси (Матеј 22, 39).

=== Во книгата Второзаконие ===
[[Податотека:2nd_century_Hebrew_decalogue.jpg|десно|200п|thumb|Десетте Божји заповеди на хебрејски на папирус од втор век.]]

Извадокот во кој се опишуваат Божјите заповеди сместен во петтото поглавје на П''еттата [[Мојсеј|Мојсеева]] Книга'' ''[[Второзаконие]]'':

6 ''„Јас Сум Господ, твој Бог, Кој те изведе од Египетската Земја, од домот на ропството.''

7 ''Да немаш други богови покрај Мене!''

8 ''Не прави си резан лик ни некаква слика на што и да е горе во небото или долу на земјата, или во водите под земјата.''

9 ''Не клањај им се ниту им служи. Зашто Јас, Господ, твојот Бог, Сум ревнив Бог. Ги казнувам гревовите на татковците - на оние кои Ме мразат - на децата, на внучињата и на правнучињата,''

10 ''а им искажувам милост на илјадници, кои Ме љубат и ги пазат Моите заповеди.''

11 ''Не земај го напразно името на Господа, својот Бог, зашто Господ не ќе го остави неказнет оној, кој го зема напразно Неговото име.''

12 ''Одржувај го саботниот ден за да го осветуваш, како што ти заповеда Господ, твојот Бог.''

13 ''Шест дни работи и извршувај ги сите свои работи.''

14 ''А седмиот ден е ден на Господа, твојот Бог; не врши во него никаква работа, ни ти, ни твојот син, ни твојата ќерка, ни твојот слуга, ни твојата слугинка, ни твојот вол, ни твоето осле, ниту некое твое добиче, ниту придојденикот, кој е во твоите градови; така што може да се одмори и твојот слуга, и твојата слугинка како и ти.''

15 ''Спомни си дека и ти беше роб во Египетската Земја и дека оттаму те избави Господ, твојот Бог, со силна рака и со испружена мишка. Затоа ти заповеда Господ, твојот Бог, да го пазиш саботниот ден.''

16 ''Почитувај ги татка си и мајка си, како што Господ, твојот Бог, ти заповеда, за да живееш долго и за да ти биде добро на земјата, што Господ, твојот Бог, ти ја дава.''

17 ''Не убивај!''

18 ''Не прељубодејствувај!''

19 ''Не кради!''

20 ''Не сведочи лажно против својот ближен!''

21 ''Не посакувај ја жената на својот ближен! Не лакоми за куќата на својот ближен, за неговата нива, за неговиот слуга, за неговата слугинка, за неговиот вол, за неговото осле, ниту за нешто што е на твојот ближен.’”''

== Разлики ==
Во извадокот од ''Исход'' се забележуваат повеќе од десет заповеди, можеби 14 или 15. Како и да е, Библијата ги ограничува на бројот "10", според хебрејската фраза ''ʻaseret had'varim''— која може да се преведе како ''десетте зборови'', ''искази'' или ''нешта.''<ref>[http://www.mkbible.net/biblija/index.php?Exo%2034:28#28 Книга Исход] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070928021113/http://www.mkbible.net/biblija/index.php?Exo%2034:28#28 |date=2007-09-28 }} 34:28</ref> Различни религии различно ги делат заповедите. Табелата ги прикажува основните разлики.<center>
{| class="wikitable"
! align="left" | Заповед
! width="80" | Еврејска
! width="80" | Православна
! width="80" | Римокатоличка, Лутеранска
! width="80" | Англиска, Реформирана и други форми на Протестантска
|-
|Јас сум Господ, твојот Бог!
| align="center" | 1
| rowspan="2" align="center" | 1
| rowspan="3" align="center" | 1
| align="center" | -
|-
|Да немаш други богови покрај Мене!
| rowspan="2" align="center" | 2
| align="center" | 1
|-
|Не почитувај никакви идоли!
| align="center" | 2
| align="center" | 2
|-
|Не употребувај го напразно името Господово!
| align="center" | 3
| align="center" | 3
| align="center" | 2
| align="center" | 3
|-
|Не врши никаква работа во сабота!
| align="center" | 4
| align="center" | 4
| align="center" | 3
| align="center" | 4
|-
|Почитувај ги својот татко и мајка!
| align="center" | 5
| align="center" | 5
| align="center" | 4
| align="center" | 5
|-
|Не убивај!
| align="center" | 6
| align="center" | 6
| align="center" | 5
| align="center" | 6
|-
|Не врши прељуба!
| align="center" | 7
| align="center" | 7
| align="center" | 6
| align="center" | 7
|-
|Не кради!
| align="center" | 8
| align="center" | 8
| align="center" | 7
| align="center" | 8
|-
|Не сведочи лажно!
| align="center" | 9
| align="center" | 9
| align="center" | 8
| align="center" | 9
|-
|Не лакоми за куќата на својот ближен!
| rowspan="2" align="center" | 10
| rowspan="2" align="center" | 10
| align="center" | 9
| rowspan="2" align="center" | 10
|-
|Не посакувај ја жената на својот ближен! 
| align="center" | 10
|}
</center>

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
* {{наведена книга|url=http://www.mcms.org.mk/images/docs/2005/desette-bozji-zapovedi-dekalog.pdf|title=Десетте Божји заповеди : декалог|last=Грозданоски|first=Ратомир|publisher=Македонски центар за меѓународна соработка : Македонска православна црква|year=2005|isbn=9989-102-15-5|edition=III|location=Скопје|pages=}}{{Мртва_врска|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.mkbible.net/biblija/index.php Македонска Библија]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} — Библијата на македонски; едноставен начин на барање

[[Категорија:Десет Божји заповеди| ]]
[[Категорија:Христијанско право]]
[[Категорија:Јудаизам]]
[[Категорија:Историја на правото]]
[[Категорија:Еврејско-христијански теми]]
[[Категорија:Мојсеј]]
[[Категорија:Библиски изрази]]
[[Категорија:Исход (библиска книга)]]
[[Категорија:Второзаконие]]