Теорија за хромозоми на Бовери-Сатон

Од Википедија — слободната енциклопедија
Волтер Сатон (лево) и Теодор Бовери (десно) независно развиле различни делови од теоријата на наследување на хромозомите во 1902 година.

Теоријата за хромозоми на Бовери-Сатон (исто така позната како теорија на наследување на хромозомот или теорија Сатон-Бовери) е фундаментална обединувачка теорија на генетиката која ги идентификува хромозомите како носители на генетскиот материјал.[1][2][3] Правилно го објаснува механизмот кој лежи во основата на законите на Менделово наследство преку идентификување на хромозомите со спарените фактори (честички) што се бараат со законите на Мендел. Исто така, се наведува дека хромозомите се линеарни структури со гени сместени на одредени места наречени локуси долж нив.[2]

Едноставно се наведува дека хромозомите, кои можат да се видат во сите клетки кои се делат и преминуваат од една генерација на друга, се основа за целото генетско наследство. Во одреден временски период, случајната мутација создава промени во секвенцата на ДНК на генот. Гените се сместени на хромозомите.

Позадина[уреди | уреди извор]

 

„1. Хромозомската група на пресинаптичките герминативни клетки е составена од две еквивалентни хромозомски серии и постои силна основа за заклучокот дека едната од нив е татковска, а другата мајка.
2. Процесот на синапсис (псевдо-редукција) се состои во соединување во парови на хомологните членови (т.е. оние што одговараат по големина) од двете серии.
3. Првата пост-синаптичка или созревачка митоза е еднаква и оттука резултира со без хромозомска диференцијација.
4. Втората пост-синаптичка поделба е редуцирачка поделба, што резултира со одвојување на хромозомите кои се конјугирани во синапсисот и нивно испаѓање на различни герминативни клетки.
5. Хромозомите задржуваат морфолошка индивидуалност низ различните клеточни поделби. "

В. С. Сатон, „Хромозомите во наследноста“ 1903 година[4]

Теоријата за наследување на хромозомите им се припишува на трудовите на Волтер Сатон во 1902 година[5] и 1903 година,[6] како и на независната работа на Теодор Бовери во приближно истиот период.[7] Бовери ги проучувал морските ежови, при што открил дека сите хромозоми мора да бидат присутни за да се одржи правилен ембрионски развој.[8] Работата на Сатон со скакулците покажала дека хромозомите се појавуваат во исти парови на мајчини и татковски хромозоми кои се одвојуваат за време на мејозата и „може да ја сочинуваат физичката основа на менделовиот закон за наследност“.[9]

Оваа револуционерна работа го навела Е.Б. Вилсон во неговиот класичен текст да ја именува теоријата на наследување на хромозомите „Теорија Сатон-Бовери“.[10] Вилсон бил близок со двајцата бидејќи младиот Сатон бил негов ученик, а истакнатиот Бовери бил негов пријател (всушност, Вилсон гореспоменатата книга му ја посветил на Бовери). Иако предноста на именување сега често се менува на „Бовери-Саттон“, има некои кои тврдат дека Бовери всушност не ја артикулирал теоријата до 1904 година.[11]

Верификација[уреди | уреди извор]

Предлогот дека хромозомите ги носат факторите на менделовото наследство бил првично контроверзен, но во 1905 година добил силна поддршка кога Нети Стивенс покажал дека „додатниот хромозом“ на сперматозоидите на обичните[12] е одлучувачки за сексуалниот идентитет на потомството,[12][13] откритие поддржано од нејзиниот ментор Е.Б. Вилсон.[14] Подоцна, Елинор Каротерс документирала дефинитивен доказ за независен асортиман на хромозоми кај еден вид скакулец.[15] Дебатата продолжила, сепак, до 1915 година кога работата на Томас Хант Морган за наследување и генетско поврзување кај мушичката Дрософилија меланогастер дала несоборливи докази за предлогот.[1][Потребен е подобар извор][3] Обединувачката теорија навела дека шемите на наследување може генерално да се објаснат со претпоставка дека гените се наоѓаат на специфични места на хромозомите.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 1902: Theodor Boveri (1862-1915) and Walter Sutton (1877-1916) propose that chromosomes bear hereditary factors in accordance with Mendelian laws Genetics and Genomics Timeline. Genome News Network an online publication of the J. Craig Venter Institute.
  2. 2,0 2,1 Chromosome theory of inheritance Архивирано на 20 јуни 2010 г. Holmgren Lab Northwestern University.
  3. 3,0 3,1 Mader, S. S. (2007). Biology 9th Ed. McGraw Hill Higher Education, Boston, MA, USA. ISBN 978-0-07-325839-3ISBN 978-0-07-325839-3 Грешка во наводот: Неважечка ознака <ref>; називот „mader“ е зададен повеќепати со различна содржина.
  4. „Sutton, W. S. 1903. The chromosomes in heredity. Biological Bulletin, 4:231-251“ (PDF). www.esp.org. 1998. Архивирано од изворникот на 2016-03-14. Посетено на 2015-05-05.
  5. Sutton, Walter S. (1902-12-01). „On the morphology of the chromoso group in brachystola magna“. The Biological Bulletin. 4 (1): 24–39. doi:10.2307/1535510. ISSN 0006-3185. JSTOR 1535510.
  6. Sutton, Walter S. (1903-04-01). „The chromosomes in heredity“. The Biological Bulletin. 4 (5): 231–250. doi:10.2307/1535741. ISSN 0006-3185. JSTOR 1535741.
  7. Boveri, T.H. (1904). Ergebnisse über die Konstitution der chromatischen Substanz des Zelkerns. Fisher, Jena.
  8. Laubichler, Manfred D.; Davidson, Eric H. (February 2008). „Boveri's long experiment: Sea urchin merogones and the establishment of the role of nuclear chromosomes in development“. Developmental Biology. 314 (1): 1–11. doi:10.1016/j.ydbio.2007.11.024. PMC 2247478. PMID 18163986.
  9. Sutton, W.S. (1902), p. 39.
  10. Wilson, E.B. (1925). The Cell in Development and Heredity, 3rd edition. Macmillan, New York. p. 923.
  11. Martins, L.A.-C.P. (1999). Did Sutton and Boveri propose the so-called Sutton-Boveri chromosome hypothesis? Genet. Mol. Biol. [online]. Vol.22, n.2, pp. 261-272 [Retrieved 2011-03-03].
  12. 12,0 12,1 “Studies in Spermatogenesis Part II, A Comparative Study of Heterochromosomes in certain Species of Coleoptera, Hemiptera, and Lepidoptera with Especial Reference to Sex Determination,” Washington, DC, Carnegie Institution of Washington, Publication 36, Part II, (1906)
  13. NM Stevens, (1905) “Studies in Spermatogenesis, with Especial Reference to the ‘Accessory Chromosome,’” Washington, DC, Carnegie Institution of Washington, Publication 36, NM Stevens, (1906) .
  14. Brush, Stephen G. (June 1978). „Nettie M. Stevens and the Discovery of Sex Determination by Chromosomes“. Isis. 69 (2): 162–172. doi:10.1086/352001. JSTOR 230427. PMID 389882.
  15. Crow, E.W. and Crow, J. F. 100 Years Ago: Walter Sutton and the Chromosome Theory of Heredity Genetics, Vol. 160, 1-4, January 2002

Надворешни врски[уреди | уреди извор]