Телепринтер

Телепринтер - електрична машина за пишување која може да воспоставува врски со други телепринтери преку телекс мрежа, слично на фиксната телефонија. Телепринтерот како и фиксниот телефон е поврзан со бакарни парици.

Опис[уреди | уреди извор]

Телепринтерот, покрај класичната тастатура, која е многу слична на тастатурата на машината за пишување, има и неколку дополнителни знаци. Некои телепринтери имале и тркалезен бројчаник идентичен со бројчаниците (вртежни) на постарите видови фиксни телефони. Телепринтерите имале и перфоратор / читач на хартиена лента на која се нанесувала пораката со перфорирање, а подоцна истата можела да се отчитува со читачот. Во текот на работата биле доста бучни, како од тастерите, така и од електромоторите, кои ги имало повеќе во самиот телепринтер.

Брзината на пренос била до 200 букви (алфанумерички знаци) во минута.

Во Југославија бил популарен од 1970-тите на 20 век (кога неговата цена паднала доволно за да може да го купат средните компании) до 1990-тите, кога новите технологии го фрлиле во историјата.

Пред тоа најмногу го користеле новинските агенции.

Секој телепринтер имал свој повикувачки број, но и буквен додаток за полесна идентификација.

На пример, еден телепринтерски број можел да има изглед во облик 12345 YU EI VF (оваа телефонска секретарка имаше фабрика во рамките на Електронската индустрија во Југославија)

Подготовка на порака[уреди | уреди извор]

Ќе се вметнела хартиена лента широка 2,5 см во перфораторот и потоа текстот се пишувал како на класична машина. На лист хартија (кој исто така бил на ролна) би се добил текстот за контрола, а воедно би се добивала и перфорирана хартиена лента.

Воспоставување врска[уреди | уреди извор]

Врската се воспоставувала со бирање на бројот на бараниот телепринтер (за меѓународен сообраќај постоеле префикси како во телефонијата). Постоело посебно копче чие притискање автоматски го претставувал другиот телепринтер, т.е. го пишувал својот број и буквениот додаток. На овој начин на почетокот и на крајот на секоја порака се проверувало да не дошло до прекин на врската при преносот. Се разбира, тоа било можно да се направи во секој момент.

По воспоставувањето на врската, се активирал читачот на перфорирана лента и следел преносот. Врската завршувала со повторна проверка на идентификацијата меѓу двата телепринтери и прекинување на врската.

Занимливости за телепринтерот[уреди | уреди извор]

Две телепринтеристки можеле да водат разговор преку телепринтер идентично на денешниот интернет разговор. Текстот наместо на екран бил на хартија (иако најновите верзии на телепринтери имале и екран).

Бидејќи и двата телепринтери секогаш имале хартиена лента на која се испишувал текстот, текстот испратен преку телепринтер имал третман на официјален документ бидејќи и двете страни имале хартиена потврда за испратениот текст. На пример, ова не важело за факс машините поради можни злоупотреби.

Со цел да се воспостави доверба меѓу Советскиот Сојуз и Соединетите Држави во 1960-тите години на 20 век, бил воспоставен „црвен телефон“. Всушност, тоа било телепринтерска врска преку која двајцата претседатели можеле да комуницираат во кризни ситуации. Интересно е и тоа што руската страна испраќала текстови на англиски, а американската на руски за да се избегнат грешки во преводот.

Испраќањето телеграми всушност било испраќање пораки преку телепринтер.

Во текот на неговиот развој постоеле механички, квазиелектронски и електронски телепринтери.