Стадиметар
Стадиметар ― оптички уред за проценка на опсегот до предмет со позната висина со мерење на аголот помеѓу горниот и долниот дел на предметот како што е забележано на уредот. Слично е на сексстантот, со тоа што уредот користи огледала за мерење на аголот помеѓу два предмети, но се разликува по тоа што едно „врти“ во висина на предметот. Тој е еден од неколкуте видови оптички далечина и не бара голем инструмент, и затоа беше идеален за рачни примени или поставување во перископ на подморница.[1] Стадиметар е вид на аналоген сметач.
Развој и употреба[уреди | уреди извор]
Стадиметарот што треба да е држен во рака, бил развиен од Бредли Ален Фиске (1854–1942), офицер во морнарицата на Соединетите Држави. Тој бил дизајниран за стрелачки цели, но неговите први морски тестови, спроведени во 1895 година, покажале дека е подеднакво корисен за едрење во флота и за навигација. Обично бил чуван на мостот и бил користен оттаму и на крилата на мостот за да бидат држени воените бродови на соодветно растојание еден од друг кога се парат во формација и за употреба во конвои.[2]
Бирото за бродови на морнарицата на Соединетите Држави склучувало договори во неколку наврати за нарачки на рачни стадиметри, почнувајќи веднаш по неговиот развој во доцните 1890-ти. До почетокот на 1900-тите, заедно со секстантот, шпионското стакло, таблата за маневрирање, протракторот за напоредно движење и другите алатки за навигација биле дел од стандардната опрема за навигацискиот офицер на воените бродови на Соединетите Држави.
За време на Втората светска војна, верзијата Mark 5 била развиена за да функционира повеќе како секстант, со единечна свртена рака која го заменува линеарниот погон на „полжји навој“ што ја одредува висината на предметот. Примарната придобивка од овој развој бил тоа што повеќе предмети со различни висини можеле да се мерат многу побрзо, бидејќи го отстранило бавно подвижниот полжјиот навој, кој треба да се прилагоди за висината на секој предмет пред да се направи нишан со многу побрз приспособлив лак за да биде поставена висината на предметот.
Денес сè уште е користен на воените бродови на морнарицата на Соединетите Држави во моменти кога користењето активен радар е непрепорачливо.
Поврзано[уреди | уреди извор]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Blair, Jr., Clay (2001). „1“. Silent Victory, the U.S. Submarine War against Japan. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 1-55750-217-X.
- ↑ „Stadimeter“. Smithsonian Museum of American History Physical Sciences Collection. Архивирано од изворникот на 5 февруари 2010.