Образовен роман

Билдунгсроман Bildungsroman ( роман кој се сконцентрира на психолошкиот и духовниот развој кај човекот )

Во книжевната критика Bildungsroman ( изговор на германски : [ˈbɪldʊŋs.ʁoˌmaːn] ; роман на созревање ) или [1] приказна за созревање е литературен жанр кој се фокусира на психолошчиот и морален развиток на протагонистот од младост до зрелост ( созревање ) [2] и во кој промената на ликот е исклучително важна .

Историја

Терминот е кованица на филологот Карл Моргенстерн кој во 1819 година бил спомнуван на неговите универзитетски предавања , и подоцна јавно бил повторен од Вилхелм Дилтеу кој го легитимирал во 1870 година и го популаризирал во 1905 година . [1] [4] Жанрот дополнително бил карактеризиран со голем број на формални и тематски белези . [5] Терминот роман за созеравање понекогаш се користи наизменично со Bildungsroman , но неговата улога е обично поширока и помалку техничка . Раѓањето на Bildungsroman нормално датира од објавувањето на Курсот на Вилхелм Мистер од Јохан Волфганг Гете во 1795 – 96 година . [6] Иако овој роман се појавил во Германија , тој имал големо влијание најпрвин во Европа и подоцна низ целиот свет. Томас Карлајл го превел романот на Гете на англиски јазик , и по неговото издавање во 1824 година голем број британски писатели пишувале романи инспирирани од него . Во 20 век се проширил во Германија , Велика Британија , Франција [7] и неколку други земји од целиот свет . Жанрот се пренесва прилично дирекнто во форма на филм , филм за созревање .

Краток Преглед

Bildungsroman раскажува за растењето или созревањето на чувствитела личност која трага по одговори и искуство . Жанрот се развил од народни приказни за неискусниот , најмлад син кој заминувале низ светот да ја бараат својата среќа . Обично на почетокот на приказната има емоционална загуба која го тера протагонистот да замине на неговото патување . Во овој роман целта е созревање и протагонистот ја постигнува постепено и со потешкотии . Жанрот обично содржи конфликт помеѓу главниот лик и општеството . Обично , главниот јунак постепено ги прифаќа вредностите на општеството и на крај тој е прифатен во заедницата – неговите грешки и разочарувања се завршени . Во некои дела , главниот лик е способен да им помогне и на дргите по неговото созревање . Има многу варијации и подвидови на Bildungsroman кои се фокусираат на развојот на поединецот . Entwicklungsroman ( развоен роман ) е повеќе приказна за општ развој отколку за самоцивилизирање . Erziehungsroman ( образовен роман ) обрнува внимание на подучувањето и формалното школување додека пак Künstlerroman ( уметнички роман ) се однесува на развојот на уметникот и го прикажува саморазвивањето .

Примери

• Hayy ibn Yaqdhan, by Ibn Tufail (12th century), a precursor of the genre[9]
• The History of Tom Jones, a Foundling, by Henry Fielding (1749)[10]
• The Life and Opinions of Tristram Shandy, Gentleman, by Laurence Sterne (1759)[10]
• Candide, by Voltaire (1759)[11]
• Green Henry, by Gottfried Keller (1855)[12]
• What Maisie Knew, by Henry James (1897)[13]
• Martin Eden, by Jack London (1909)[14]
• The Book of Khalid, by Ameen Rihani (1911)[15]
• Sons and Lovers, by D. H. Lawrence (1913)[16]
• A Portrait of the Artist as a Young Man, by James Joyce (1916)[17]
• This Side of Paradise by F. Scott Fitzgerald (1920)[18]
• Pather Panchali, by Bibhutibhushan Bandopadhyay (1929)[19]
• Black Boy, by Richard Wright (1945),[20]
• The Catcher in the Rye, by J.D. Salinger (1951)[21]
• Goodbye, Columbus, by Philip Roth (1959)[22]
• To Kill a Mockingbird, by Harper Lee (1960)[21]
• Dune, by Frank Herbert (1965)[23]
• The Outsiders, by S.E. Hinton (1967)[24]
• Bright Lights, Big City, by Jay McInerney (1984)[25]
• Ender's Game, by Orson Scott Card (1985)[24]
• Oranges Are Not the Only Fruit, by Jeanette Winterson (1985)[26]
• The Secret Life of Bees, by Sue Monk Kidd (2002)[27]
• The Kite Runner, by Khaled Hosseini (2003)[28]
• Never Let Me Go, by Kazuo Ishiguro (2005)[21]
• Indecision, by Benjamin Kunkel (2005)[29]
• Black Swan Green, by David Mitchell (2006)[30]

Поврзано

• Künstlerroman

Белешеки

•  a b Engel (2008) p. 263
•  Lynch (1999)
•  Bakhtin, 1996, p. 21. Jeffers, 2005. p. 2
•  Summerfield (2010) p. 1
•  Iversen 2010; Change and Continuity
•  Jeffers, 2005, p. 49
•  Moretti (1987) and Hirsh[page needed]
•  Werlock, James P. (2010) The Facts on File companion to the American short story, Volume 2, p. 387
•  Joy Palmer, Liora Bresler, David Edward Cooper (2001). Fifty major thinkers on education: from Confucius to Dewey. Routledge. p. 34. ISBN 0-415-23126-4.
•  a b McWilliams, Ellen (2009). Margaret Atwood and the Female Bildungsroman. Ashgate Publishing, Ltd.. p. 14. ISBN 978-0-7546-6027-9. "The two early English Bildungsromane already mentioned, Tom Jones and The Life and Opinions of Tristram Shandy, are examples of coming-of-age narratives that predate the generic expectations of the German tradition."
•  "Candide". Fajardo-acosta.com. Retrieved 2011-04-21.
•  "The Bildungsroman in Nineteenth-Century Literature Criticism". Enotes.com. Retrieved 2011-04-21.
•  "Formalism and the Novel: Henry James," in Martin Coyle et. al, eds., Encyclopedia or Literature and Criticism (New York: Routledge Florence, 1990), p. 593.
•  "Martin Eden Summary – Jack London – Masterplots II: American Fiction Series, Revised Edition". Enotes.com. Retrieved 2011-04-21.
•  Geoffrey Nash, "Ameen Rihani's The Book of Khalid and the Voice of Thomas Carlyle," New Comparison Journal, no. 17, The British Comparative Literature Association, University of Essex, Colchester, UK, 1994.
•  "Sons and Lovers Lawrence's novel as a Bildungsroman". Enotes.com. Retrieved 2011-04-21.
•  James Joyce. "A Portrait of the Artist as a Young Man Summary & Study Guide – James Joyce". eNotes.com. Retrieved 2011-04-21.
•  Hendriksen, Jack; This side of paradise as a Bildungsroman; ISBN 0-8204-1852-8
•  Mukherjee, Meenakshi (1985). Realism and reality : the novel and society in India. Oxford University Press. p. 128. ISBN 0-19-561648-0
•  http://www.blackstone.lioninc.org/bildungsroman.pdf
•  a b c "The Top 13 Coming-of-Age Novels | The Top 13". www.thetop13.com. 2009-12-09. Retrieved 2011-04-21.
•  Kercheval, Jesse Lee. "Continuing Conflict". Building Fiction. The Story Press. p. 101. ISBN 1-884910-28-9.
•  McGregor, Gaile (1987). "The Technomyth in Transition: Reading American Popular Culture". Journal of American Studies. pp. 387–409. doi:10.1017/S0021875800022891.
•  a b Melanie Kinchen et al (2006-07-13). "Bildungsroman Novels for Young Adults".
•  http://www.randomhouse.com/kvpa/mcinerney/introduction_to_the_good_life_and_jays_tour.html
•  "Oranges Are Not the Only Fruit: Context". Sparknotes. 1959-08-27. Archived from the original on 3 May 2011. Retrieved 2011-04-21.
•  "Secret Life of Bees-Character Analysis". Sparknotes. Archived from the original on 3 May 2011. Retrieved 2011-04-21.
•  Khaled Hosseini (1965-03-04). "Katherine C. (Berwyn, PA)'s review of The Kite Runner". Goodreads.com. Retrieved 2011-04-21.
•  http://www.nytimes.com/2005/08/28/books/review/28MCINER.html
•  http://www.nytimes.com/2006/04/16/books/review/16freudenberger.html

Наводи

• Abel, Elizabeth, Marianne Hirsch, and Elizabeth Langland. 1983. The Voyage In: Fictions of Female Development. Hanover, N.H.: University Press of New England.
• Bakhtin, Mikhail. Mikhail. 1996. “The Bildungsroman and its Significance in the History of Realism.” In Speech Genres and Other Late Essays. Edited by Caryl Emerson and Michael Holquist. Austin, Tex.: University of Texas Press, 10–59.
• Engel, Manfred (2008): Variants of the Romantic 'Bildungsroman' (with a Short Note on the 'Artist Novel')". In: Gerald Gillespie, Manfred Engel and Bernard Dieterle (eds.), Romantic Prose Fiction (= A Comparative History of Literatures in European Languages, vol. XXIII; ed. by the International Comparative Literature Association). Amsterdam, Philadelphia: John Benjamins, pp. 263–295. ISBN 978-90-272-3456-8.
• Iversen, Anniken Telnes (2009): Change and Continuity: The Bildungsroman in English. University of Tromsø, Munin.
• Jeffers, Thomas L. (2005). Apprenticeships: The Bildungsroman from Goethe to Santayana. New York: Palgrave. ISBN 1-4039-6607-9.
• Lynch, Jack (1999) Glossary of Literary and Rhetorical Terms, entry for bildungsroman, Rutgers University
• Summerfield, Giovanna and Downward, Lisa (2010) New Perspectives on the European Bildungsroman

Надворешни врски

• List of literary genres by GCMS Elementary School Library
• Genres by Brooklyn College
• Literary genre by Perspectives on Theistic Evolution