Ирина Архипова

Од Википедија — слободната енциклопедија
Ирина Архипова
Роден(а)јануари 2, 1925(1925-01-02)
Москва, Русија, СССР
Починал(а)февруари 11, 2010(2010-02-11) (возр. 85)
Москва, Русија
ПочивалиштеГробишта Новодевичи, Москва
ЗанимањеПејачка (мецо-сопран, контра алт)
НаградиОрден на Свети Андреја (Русија,2005)

Ирина Константиновна Архипова (руски: Ири́на Константи́новна Архи́пова; 2 јануари 1925 година – 11 февруари 2010 година, Москва) била руски мецосопрано, а подоцна и контралто, оперска пејачка. Таа пеела главни улоги најпрво во Русија во Свердловската опера и Болшој Театарот, а потоа низ цела Европа и во САД.

Биографија[уреди | уреди извор]

Архипова на руска марка од 2012 година

Ирина Архипова е родена во Москва.[1] Пред да се префрли на глас, студирала архитектура на Московскиот архитектонски институт, каде дипломирала во 1948 година. Потоа студирала на Конзерваториумот во Москва. Во 1954 година таа дебитирала во Свердловск, а станала членка на Болшој Театарот во 1956 година. Таа станала член на Комунистичката партија на Советскиот Сојуз во 1963 година и била именувана за Народен уметник на СССР во 1966 година.

Архипова била на врвот на својата кариера во 60-тите и 70-тите години на минатиот век, за тоа време била меѓународна ѕвезда, извеувајќи го и рускиот и италијанскиот репертоар. Нејзината техника била неповратна и имала голема изразена моќ. Таа е споредувана со Криста Лудвиг. Една од нејзините најпознати улоги е Марфа во Хованшчина од Модест Мусоргски, како што е снимено со Борис Кајкин во 1972 година. На 72-годишна возраст, Архипова конечно дебитирла со Метрополитен опера во март 1997 година како Филипјевна во Јуџин Онегин.

Таа починала во Москва на 11 февруари 2010 година, на 85-годишна возраст.[2]

Репертоар[уреди | уреди извор]

Почести и награди[уреди | уреди извор]

Архипова добива Орден Свети Андреј
  • Херој на социјалистичкиот труд (Уредба на Президиумот на Врховниот Совет од 29 декември 1984 година)
  • Орден на Свети Андреј (2 јануари 2005 година) - за извонреден придонес во развојот на домашната и светската музика, долгогодишни креативни и социјални активности
  • Орден за заслуги за татковината, 2 класа (30 декември 1999 година) - за извонредни достигнувања во областа на културата и голем придонес кон развојот на националното пишување песни
  • Три оредени на Ленин (1971, 25.05.1976)
  • Орден на црвеното знаме на трудот (1971)
  • Пушкин Медал (4 јуни 1999 година) - по повод 200-годишнината од постоењето на Пушкин за услуги во областа на културата, образованието, литературата и уметноста
  • Медал „Во чест на 100-годишнината од раѓањето на Владимир Илич Ленин“ (1970)
  • Диплома на претседател на Руската Федерација (2 јануари 2010 година) - за голем придонес во музичкото образование [10]
  • Орден на Света Олга, 2ра класа (Руска православна црква, 2000 година)
  • Ред на Република (Молдавија) (2000)
  • Крст на Свети Михаил Тверски (2000)
  • Беџ на честа „За милост и милосрдие“ (2000)
  • Беџ на честа „За услуги на полската култура“
  • Чест на Свети Лука - култура на регионот Јарослав.
  • Награда Ленин (1978) - за нејзините настапи како Азучена во операта „Ил Троваторе“ на Верди и Љубава во „Садко“ на Римски-Корсаков, како и концерти во последниве години
  • Државна награда на Руската Федерација (1996)
  • Руска оперска награда „Каста дива“ (1999)
  • Награда во Москва (2000)
  • Награди и медали Рахманинов
  • Награда Свет на уметност (основана од корпорацијата „Marisha Art Management International“) - „Дијамантска лира“ и титулата „Божица на уметноста“ (1996)
  • Почесен уметник на РСФСР (1959)
  • Народен уметник на РСФСР (1961)
  • Народен уметник на СССР (1966)
  • Народен уметник на Република Киргистан
  • Народен уметник на Република Башкортостан (1994)
  • Почесен уметник на Удмуртија.
  • Почесен доктор на Молдавската национална академија за музика (1998)
  • Почесен доктор на RCTU (2001)
  • Професор на Московскиот државен конзерваториум

Архипова беше внесена во Руската книга на рекорди како најистакната руска пејачка. Мала планета број 4424 беше именувана како „Архипова“ во 1995 година.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ The Soviet Union, A Biographical Dictionary, Macmillan, NY, 1991.
  2. ↑ Death of Irina Arkhipova Tributes.com. 11 February 2010. Retrieved 11 February 2010

Извори[уреди | уреди извор]

  • Rosenthal, H. and Warrack, J. (изд. ), „Архипова, Ирина“, Концизен речник на Оксфорд на опера, 2-то издание, Универзитетски печат во Оксфорд, 1979. стр. 18

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Ирина_Архипова&oldid=5004905“