Прејди на содржината

Розиди

Од Википедија — слободната енциклопедија
(Пренасочено од Еврозиди I)
Розиди
Разнолисен млеч (Euphorbia heterophylla)
Научна класификација
Царство: Растенија
Нерангирано: Скриеносеменици
Нерангирано: Евдикоти
Нерангирано: Розиди
Редови

Во текстот.

Розидите се голем клад на цветни растенија и содржат околу 70.000 видови,[1] над една четвртина од сите скриеносеменици.[2] Кладот е поделен на 16 до 20 редови, зависно од разграничувањето и класификацијата. Овие редови пак, сочинуваат околу 140 фамилии.[3] Розидите и астеридите се во голема мера најголемите кладови во евдикотите.

Познати се фосилни наоди на розиди од периодот креда. Се смета дека потекнуваат од фазите апт и алб на периодот креда, пред 125-99,6 милиони години.[4][5]

Сродности

[уреди | уреди извор]

Розидите и каменоломковидните (Saxifragales) образуваат клад.[1][6] Ова е една од 6-те групи што ја сочинуваат групата Pentapetalae (јадрените евдикоти без Gunnerales),[7] а другите се Berberidopsidales, Caryophyllales, Dilleniales, Santalales и астеридите. За поврзаноста меѓу овие групи не се знае речиси ништо.

Класификација

[уреди | уреди извор]

Кладот розиди се состои од две групи: редот Лози (Vitales) и еврозидите (вистински розиди). Еврозидите пак, се делат на седум групи: Fabidae, Geraniales, Myrtales, Crossosomatales, Picramniales,[6] Malvidae,[7] и несместената фамилија Apodanthaceae.[8] Fabidae се нарекуваат и фабиди или еврозиди I. Истото важи и за Malvidae, што се нарекуваат и малвиди или еврозиди II.

Филогенија

[уреди | уреди извор]

Филогенијата прикажана подолу е усвоена од Ванг и др., а имињата на редовите се преземени од страницата на Групата за истражување на филогенијата на скриеносемените растенија[1].[6]


Vitales


еврозиди 
Fabidae 

Zygophyllales



клад „COM“

Celastrales



Oxalidales



Malpighiales



азотоврзувачки клад 

Fabales




Rosales




Fagales



Cucurbitales







Malvidae sensu lato 
65% 

Geraniales



Myrtales





Crossosomatales




Picramniales


Malvidae sensu stricto 

Sapindales




Huerteales




Brassicales



Malvales









„Азотоврзувачкиот клад“ содржи голем број на актиноризни растенија (со израстоци на корењата кои содржат бактерии што го врзуваат азотот, и така го помагаат растот во посиромашни почви). Не сите растенија во кладот се актиноризни.

  1. 1,0 1,1 1,2 Hengchang Wang, Michael J. Moore, Pamela S. Soltis, Charles D. Bell, Samuel F. Brockington, Roolse Alexandre, Charles C. Davis, Maribeth Latvis, Steven R. Manchester, and Douglas E. Soltis (10 март 2009), „Rosid radiation and the rapid rise of angiosperm-dominated forests“, Proceedings of the National Academy of Sciences, 106 (10): 3853–3858, Bibcode:2009PNAS..106.3853W, doi:10.1073/pnas.0813376106, PMC 2644257, PMID 19223592CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link) CS1-одржување: датум и година (link)
  2. Robert W. Scotland and Alexandra H. Wortley (2003), „How many species of seed plants are there?“, Taxon, 52 (1): 101–104, doi:10.2307/3647306, JSTOR 3647306
  3. Douglas E. Soltis, Pamela S. Soltis, Peter K. Endress, and Mark W. Chase (2005), Phylogeny and Evolution of the Angiosperms, Sunderland, MA, USA: Sinauer, ISBN 978-0-87893-817-9CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  4. Davies, T.J., Barraclough, T.G., Chase, M.W., Soltis, P.S., Soltis, D.E., and Savolainen, V. (2004), „Darwin's abominable mystery: Insights from a supertree of the angiosperms“, Proceedings of the National Academy of Sciences, 101 (7): 1904–1909, Bibcode:2004PNAS..101.1904D, doi:10.1073/pnas.0308127100, PMC 357025, PMID 14766971CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  5. Susana Magallón and Amanda Castillo (2009), „Angiosperm diversification through time“, American Journal of Botany, 96 (1): 349–365, doi:10.3732/ajb.0800060, PMID 21628193
  6. 6,0 6,1 6,2 Peter F. Stevens (2001-), [[Група за истражување на филогенијата на скриеносемените растенија|Филогенија на скриеносемениците]] Проверете ги датумските вредности во: |date= (help); URL–wikilink conflict (help)
  7. 7,0 7,1 Philip D. Cantino, James A. Doyle, Sean W. Graham, Walter S. Judd, Richard G. Olmstead, Douglas E. Soltis, Pamela S. Soltis, and Michael J. Donoghue (2007), „Towards a phylogenetic nomenclature of Tracheophyta (PDF), Taxon, 56 (3): 822–846, doi:10.2307/25065865, Архивирано од изворникот (PDF) на 2021-07-11, Посетено на 2012-09-21CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  8. Daniel L. Nickrent, „Apodanthaceae“, The Parasitic Plant Connection