Непотизам

Од Википедија — слободната енциклопедија

Непотизмот претставува фаворизирање роднини или пријатели при доделување на функции и почести без притоа да се води сметка за стручноста.[1] Зборот непотизам потекнува од латинскиот збор nepos, nepotis (со значење внук).

Видови на непотизам[уреди | уреди извор]

Папски непотизам[уреди | уреди извор]

Непотизмот името го добил според практиката на црквата во средновековието, кога Католичката некои папи и владици, кои според црковните закони немале право да стапат во брак, и затоа обично немале свои, на своите внуци им доделувале привилегирани позиции какви што овично според наследното право синовите ги добиваат или наследуваат од своите татковци.[2]

Неколку папи на своите внуци им доделувале титули кардинал. Често, ваквите назначувања биле начин за продолжување на папската династија. Во католичката црква постојат повеќе примери за оваа практика.[2][3][4]

Политички непотизам[уреди | уреди извор]

Непотизмот претставува често користено обвинување во политиката кога роднина на моќна политичка фигура искачува на значајна позиција без соодветни квалификации.

Белгија[уреди | уреди извор]

Во текот на изминатата деценија, во Белгија во пораст се критиките на јавноста кои се резултат на формирање на политички династии.[5][6] Овој феномен се манифестира со фактот што истакнати членови на партиите го контролаат за рангирањето на кандидатите на партиските изборни листи. Како оправдување за оваа појава се спомнува препознавањето на името на кандидатите за да се добијат повеќе гласови.[5]

Грција[уреди | уреди извор]

Ирска[уреди | уреди извор]

Многу членови на ирскиот парламент ги „наследуваат“ пратеничките места членови на потесните семејства.[7][8]

Канада[уреди | уреди извор]

Постојат многу примери на непотизам во канадската политика.[9][10][11][12][13][14][15][16][17][17][18][19][20][21][22]

САД[уреди | уреди извор]

  • Роберт Ф. Кенеди бил избран да биде Американскиот државен обвинител од страна на неговиот брат, претседателот Џон Ф. Кенеди, во 1960-61, позиција која тој ја имал пред да биде избран за сенатор.[23]
  • Поранешната прва дама на САД, Хилари Родам Клинтон како неизбран член на администрацијата на Бил Клинтон имала е првата сопруга на претседател на САД која добила официјална калнцеларија во запаеното крило на Белата Куќа.[24] Од позиција на прва дама на САД таа е одговорна за назначување на најмалку 11 функционери на високи позиции во администрацијата на својот сопруг.[25]

Шпанија[уреди | уреди извор]

Хуан Антонио Самаранч Салисач, син на Хуан Антонио Самаранч (поранешен претседател на Меѓународниот олимписки комитет во периодот од 1980 до 2001), е член на Меѓународниот олимписки комитет од 2001 година. Ќерката на Хуан Антонио Самаранч, Марија Тереза ​​Самаранч Салисач, е претседател на шпанската Федерацијата за спортови на мраз од 2005 година.[26]

Непотизам во индустријата за забава[уреди | уреди извор]

Надвор од полето на политиката непотизмот е присутен во голема мерка.

  • Холивудското семејството Копола вклучува многу истакнати режисери и глумци. Кариерите на Софија Копола, Николас Кејџ и Џејсон Шварцман се припишуваат на фаворизирањето од страна на Френсис Форд Копола, кој на неговата ќерка Софија ѝ доделил улога во третиод дел од филмот „Кум„.[27][28] Кејџ го променил своето презиме со цел да се дистанцира од ваквите обвинувања.[29] Покрај ова, претседателот Бил Клинтон ја назначил за одговорна за реформата на здравствениот систем на САД која планирал да ја спроведе.[30]

Литература[уреди | уреди извор]

  1. Modern Language Association (MLA):"nepotism." The American Heritage New Dictionary of Cultural Literacy, Third Edition. Houghton Mifflin Company, 2005. 10 Aug. 2009. Dictionary.com.
  2. 2,0 2,1 „Article Nepotism“. New Catholic Dictionary. Архивирано од изворникот на 2013-08-31. Посетено на 2007-07-12.
  3. „Article Pope Alexander VI“. New Catholic Dictionary. Посетено на 2007-07-12.
  4. „Article Pope Paul III“. Catholic Encyclopedia. Посетено на 2007-07-12.
  5. 5,0 5,1 „Politiek België is familiezaak - Buitenland - Telegraaf.nl [24 uur actueel, ook mobiel] [buitenland]“. Telegraaf.nl. Архивирано од изворникот на 2011-06-08. Посетено на 2011-03-06.
  6. [1][мртва врска]
  7. For evidence of family connection, see speech by Paudge Brennan in the Dáil Éireann debates, Volume 246, 8 May 1970 Архивирано на 29 јануари 2011 г., on the Nomination of Members of Government
  8. „Ms. Áine Brady“. Oireachtas Members database. Архивирано од изворникот на 2009-05-06. Посетено на 4 January 2008.
  9. Notes by Alexander Mackenzie written on the back of his marriage certificate Архивирано на 30 септември 2007 г..
  10. http://bradford.gendepository.com/genealogies/richbradford.htm
  11. http://www.mhs.mb.ca/docs/people/tupper_js.shtml
  12. http://familytreemaker.genealogy.com/users/d/u/f/Robert-Duffin/GENE5-0018.html#CHILD254
  13. [2]
  14. http://www.nationalpost.com/scripts/story.html?id=16d0cefb-0a19-4815-80a0-ca78768f151b&k=95376[мртва врска]
  15. http://familytreemaker.genealogy.com/users/d/u/f/Robert-Duffin/GENE5-0014.html#CHILD185
  16. http://archives.cbc.ca/politics/parties_leaders/clips/7729/
  17. 17,0 17,1 http://www.rootsweb.ancestry.com/~onglenga/Genealogies/Bethune.pdf
  18. http://www.mhs.mb.ca/docs/people/macdonald_hj.shtml
  19. http://familytreemaker.genealogy.com/users/d/u/f/Robert-Duffin/GENE5-0008.html#CHILD94
  20. http://books.google.ca/books?id=D7mHrXlab44C&pg=PA139&lpg=PA139&dq=Charles+Stewart+Tupper+James+Stewart+Tupper&source=bl&ots=EufbaxiQhz&sig=Dd4XHShi59QpVp43gDHg4ZjgiwA&hl=en&ei=vv9gSsKcIdiCtgfUxvzpDA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3
  21. „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2011-07-16. Посетено на 2011-04-30.
  22. http://www.planinstitute.ca/?q=node/255
  23. Walter R. Mears and Hal Buell: The Kennedy Brothers: A Legacy in Photographs. Black Dog & Leventhal Publishers, Inc. September 2009 ISBN 1-60376-157-8
  24. „First Lady Biography: Hillary Clinton“. National First Ladies' Library. Архивирано од изворникот на 2012-04-14. Посетено на 2006-08-22.
  25. Williams, Jasim K (2006-10-30). „Hillary Rodham Clinton“. New York Post. Архивирано од изворникот на 2006-11-13. Посетено на 2008-04-27. Clinton had the first postgraduate degree through regular study and scholarly work. Eleanor Roosevelt had been previously awarded a postgraduate honorary degree. Clinton's successor Laura Bush became the second First Lady with a postgraduate degree.[мртва врска]
  26. „La larga carrera de un hombre polifacético“, El País, 21 April 2010. (шпански)
  27. „EXTRA: Nepotism in the Director's Chair at“. Hollywood.com. 2000-04-21. Архивирано од изворникот 2013-01-03. Посетено на 2011-03-06.
  28. „Nothing is true, everything is permitted - Coppola nepotism hate“. Spiritof1976.livejournal.com. Посетено на 2011-03-06.
  29. Nicolas Cage - imdb biography
  30. Bernstein 2007, стр. 170–175
Грешка во наводот: Ознаката <ref> со назив „kanada15“ определена во <references> групата „“ нема содржина..

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Викицитат има збирка цитати поврзани со: