Благопријатен инцидент
Дел од темата |
|---|
| Историја на Отоманското Царство |
.svg) |
Благопријатен инцидент или Ликвидација на јаничарскиот корпус, кој во текот на историјата на Отоманското Царство имал улога на преторијанска гарда, била првата и главна задача на владеењето на султанот Махмуд II помеѓу 1808 и 1826 година.
Настанување на јаничарите[уреди | уреди извор]
Султанот Мурат I основал јаничарски трупи околу 1363 година, за време на големото ширење на Отоманското Царство. Во почетокот, биле формирани од немуслимани, особено од христијанска младина и воени заробеници, што била практика преземена од Мамелуците. Јаничарите станале првата отоманска стоечка војска, заменувајќи ги снагите кои се состоеле главно од племенски воини на кои не можело да им се верува во поглед на лојалност и морал. Освен тоа, на секој слободен турски воин му било под чест да биде пешак.[1]
На почетокот на 17 век, јаничарскиот корпус престанал да функционира како елитна воена сила и станал привилегирана наследна класа, а нивното ослободување од плаќање даноци ги направило многу неповолни во очите на останатото население.[2] Бројот на јаничари се зголемил од 20.000 во 1575 година на 135.000 во 1826 година, околу 250 години подоцна.[3] Многумина не биле војници, но и понатаму земале плати од царството, како што налагал корпусот, бидејќи имал делотворно вето на државата и придонел за постојан пад на Отоманското Царство. Секој султан кој се обидел да го намали нивниот статус или моќ веднаш бил или убиен или сменет.[4]
Престанок на постоење[уреди | уреди извор]
Веднаш по ликвидацијата на јаничарскиот корпус, Отоманците биле принудени да ја прифатат Акерманската конвенција, а во Руско-турската војна (1828-1829), Отоманското Царство претрпело страшен пораз непознат во историјата. Следно, Одринскиот мир (1829), Хатишериф од 1829 година, Хатишериф од 1830 година, Босанското востание (1831-1832), Ункјарско-искелескиот договор и Хатишериф од 1833 година. Грција станува независна.
Мехмед-паша и Ибрахим-ага и претходно регрутирани „платеници“ отвориле артилериски оган врз бунтовничките јаничари и ги уништиле нивните куќи до земја, при што во судирот загинале околу 1000 јаничари. Во следните неколку дена во штабот на „бунтовниците“ биле донесени групи заробени јаничари, кои веднаш биле погубени на лице место. Јаничарите, спасени од крвавиот колеж, побарале безбедност во блиската Белградска Гора, но султановите луѓе ги опколиле и, палејќи ја вегетацијата од сите страни, живи ги спалиле.
За јавна изградба, како и за пропаганда на новиот османлиски поредок, придружена со реформи, преостанатите живи водачи на јаничарската побуна, или едноставно такви, биле јавно и импровизирани обесени. Последните 200 јаничари биле задавени според воените закони и нивните тела биле фрлени во масовна гробница.[5]
Претходно „реформаторите“ почнале да се шират гласини дека јаничарите како Евреи се занимавале со зеленашење, изнуда, грабежи и сводништво. Покрај тоа, тие се обвинети за пресоблекување во кафулиња и таверни, а се обвинети и за воените неуспеси на Отоманското Царство во последните 50 години. Век подоцна, Отоманското Царство останало во историјата.
Галерија[уреди | уреди извор]
-
Мустафа Кемал Ататурк како јаничар, Софија, 1914 година. -
Јаничар мускетар -
Приказ на јаничари (1) -
Приказ на јаничари (2) -
Приказ на јаничари (3) -
Приказ на јаничари (4) -
Приказ на јаничари (5) -
Приказ на јаничари од Јанина (Грција). -
Слика која го претставува регрутирањето јаничари на Балканот. -
Приказ на јаничарски готвач. -
Приказ на јаничари (6) -
Јаничарска униформа. -
Слика на јаничар со лав.
Поврзано[уреди | уреди извор]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ The New Encyclopedia of Islam, ed. Cyril Glassé, Rowman & Littlefield, 2008, p.129
- ↑ „Ottoman“. www.theottomans.org. Посетено на 2021-07-23.
- ↑ Nafziger, George F. (2001-12-11). Historical Dictionary of the Napoleonic Era (англиски). Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-6617-1.
- ↑ „Vaka I Hayriye Hayırlı Olay | Osmanlı Tarihi“. www.gozlemci.net. Архивирано од изворникот на 26. 11. 2020. Посетено на 2021-07-23. Проверете ги датумските вредности во:
|archive-date=(help) - ↑ буг. Ликвидација јаничарског корпуса Архивирано на 28 ноември 2020 г.