Подмолна гулапка

Од Википедија — слободната енциклопедија
(Пренасочено од Подмолна гулабка)

Подмолна гулапка (Russula badia) — неотровна но луѓето сепак ја избегнуваат оваа печурка поради нејзината лутина.

Шапка[уреди | уреди извор]

Russula badia (location: Poland, Stare Rybie)
Подмолна гулапка
Russula badia. Loation: Poland, Kamionna (województwo małopolskie)
Подмолна гулапка

Светла окер боја со големина од 5–12 cm, благо испупчена, скоро рамна, во средината вдлабена како јама или чинија. Ивицата е тапо заоблена, ребреста помеѓу 0,5 и 1 сантиметар. Кожичката во свежа состојба е набабрена,леплива и со мрсен сјај. Често на себе носи прилепени остатоци: иглички, листовии земја. Свежата кожа се симнува до половина. Загаситоцрвена, смеѓоцрвена и скоро црна, посебно на темето потемна и црна, често со костенлив тон, понекогаш и бледа и тогаш е црвенкасторазмачкана, месната до кожната основа.

Жабри[уреди | уреди извор]

Бело во нијанси на плодот на бадемот, потоа жолти, и на крај во староста светло окер. Скоро опаѓачки се жабрите, најшироки се на работ, 1,2 см. Работ е лесен, но често е кафеав или црвен на страната на работ. Многу е кревка.

Боја[уреди | уреди извор]

Од 5-10 / 1,5-3,5 сантиметри, цилиндричен, стомак или задебелен во клуп, заоблен на врвот или малку зашилен. Површината прво е заматена, потоа сјајна, надолжно ребрести, особено на горниот дел. Бела, но претежно кафеава или кармин розова во долната половина. Кора густа и тврда, јадрото помеко. подоцна сунѓересто-порозно.

Дршка[уреди | уреди извор]

Имаме прилично ретка красница, почесто во близина на дабови и слатки костени отколку кај борови. Го има повеќе во Медитеранот отколку во континенталните области.

Месо[уреди | уреди извор]

Цврсто или круто, суво и бело. Вкусот на почетокот е благ, но по една или две минути пеколно луто. Лутината трае долго откако ќе ја пробате. Мирисот на исечени лисја е слаб или во долниот дел од дршката, особено ако е предизвикан од црви, се чувствува малку како мирис на бор.

Хемиски реакции[уреди | уреди извор]

На месото, се јавуваат посветли месесто-виолетови,или по листовите како црвеникава мравка. На површината на дршката бојата е од лимон жолта, до месото бледо окер боја. На СВ, кожата станува посветла и посјајна, површината на дршката е одвоена розова, а месото, и во клобукот и во дршката, е црвено како кармин.

Микроскопија[уреди | уреди извор]

Спорите се кружни, 8-10 / 7,5-10 милји, со зашилени, не густи брадавици, изолирани или делумно поврзанисо ребра. Базидиумот 38-56 / 7,5-10,5 милји. 60-80 / 9-13 милји, со прачкасти приврзоци или гроздести.

Живеалиште[уреди | уреди извор]

Кај нас поретка гулабка. Расте најчесто покрај даб и питоми костени. Најчесто ја има во средоземните подрачја а поретко во континенталните, не се јаде заради неподносливата лутина. Расте во месеците: јуни, јули, септември и октомври.

Јадливост[уреди | уреди извор]

Не е јадлива поради неподносливата лутина.

Слични видови[уреди | уреди извор]

Иако е ретка, тука ви е прикажано за да се осигурате од изгореници во устата. Кога ќе наидете на темно црвена гулабка, пред да се решиме да ја пробаме, треба да ја смачкаме и да го намирисаме дното на дршката. Ако мирисот наликува на четинарно дрво, не гризете или не го проверувајте вкусот во устата. Најмногу наликува на црно виолетовата гулапка која се јаде, привремено е лута, но ливчињата имаат побела боја и листовите на шапката немаат мирис.

Извор[уреди | уреди извор]

  • Клуч за печурките; Иван Фохт; ИТРО „Напред“; Загреб 1986 година