Македонска транскрипција на тибетското писмо

Македонската транскрипција на тибетското писмо — македонска верзија на кирилизација на тибетското писмо. Овој систем на транскрипција за користи за предавање на тибетски имиња и топоними на македонски јазик.

Краток опис

Тибетското писмо е абугида, што значи секој согласен знак има два гласа. Главните одлики на писмото се:

секој знак за согласка има два гласа: една согласка и гласот 'а'.
самогласките се пишуваат во вид на надредни знаци, немаат посебни знаци. Самогласките се пишуваат над, под, лево или десно од согласката.
согласните групи се пишуваат во вид на лигатури.

Македонска транскрипција

тибетски	МФА	македонска транскрипција	белешки
ཀ	[ká]	ка
ཁ	[kʰá]	ка	Нема во македонскиот јазик. После 'к', во тибетскиот, има грлен призвук. Грлениот призвук, бележен со мало 'h' не се предава. Ова важи за сите подолни согласки со грлен призвук.
ག	[ɡà/kʰà]	га или ка	Нема во македонскиот јазик 'ка' со призвук.
ང	[ŋà]	нга	Гласот 'нг' се среќава во зборот 'Бангладеш' на пример.
ཅ	[tɕá]	ча	Или мека 'ќа'.
ཆ	[tɕʰá]	ча	Нема во македонскиот јазик 'ча' ('ќа') со грлен призвук.
ཇ	[dʑà/tɕʰà]	џа	Или мека 'ча'. Нема во македонскиот јазик 'ча' со грлен призвук.
ཉ	[ɲà]	ња
ཏ	[tá]	та
ཐ	[tʰá]	та	Нема во македонскиот 'та' со грлен призвук.
ད	[dà/tʰà]	да или та	Нема во македонскиот 'та' со грлен призвук.
ན	[nà]	на
པ	[pá]	па
ཕ	[pʰá]	па	Нема во македонскиот 'па' со грлен призвук.
བ	[bà/pʰà]	ба или па	Нема во македонскиот 'па' со грлен призвук.
མ	[mà]	ма
ཙ	[tsá]	ца
ཚ	[tsʰá]	ца	Нема во македонскиот 'ца' со грлен призвук.
ཛ	[dzà/tsʰà]	ѕа или ца	Нема во македонскиот 'ца' со грлен призвук.
ཝ	[wà]	ва	Нема во македонскиот глас /w/. Овој глас е ист со англискиот w.
ཞ	[ʑà/ɕà]	жа или ша	Овие гласови се меки 'ж' и 'ш'. Нема такви во македонскиот, но многу слични се 'ш' и 'ж'.
ཟ	[zà/sà]	за или са
འ	[ɦà/ʔà]	'а или а	Грлен глас (мала пауза) проследен со 'а'.
ཡ	[jà]	ја
ར	[rà]	ра
ལ	[là]	ла
ཤ	[ɕá]	ша	Гласот 'ш' е помек во тибетскиот.
ས	[sá]	са
ཧ	[há]	ха	Помека х.
ཨ	[ʔá]	'а или а	првата опција е грлен глас (мала пауза) проследен со 'а'.
ི	[i]	и
ུ	[u]	у
ེ	[ɛ]	е
ོ	[o]	о

Тибетско писмо

Тибетското писмо има 30 самогласки, познати и како радикали. Во прилот се дадени тибетските согласки и самогласки со транслитерација по Вајли и МФА.

Согласки

ཀ ka /ká/	ཁ kha /kʰá/	ག ga /kà, kʰà/	ང nga /ŋà/
ཅ ca /tʃá/	ཆ cha /tʃʰá/	ཇ ja /tʃà/	ཉ nya /ɲà/
ཏ ta /tá/	ཐ tha /tʰá/	ད da /tà, tʰà/	ན na /nà/
པ pa /pá/	ཕ pha /pʰá/	བ ba /pà, pʰà/	མ ma /mà/
ཙ tsa /tsá/	ཚ tsha /tsʰá/	ཛ dza /tsà/	ཝ wa /wà/ (првично не била дел од писмото)^[1]
ཞ zha /ʃà/^[2]	ཟ za /sà/	འ 'a /hà/^[3]
ཡ ya /jà/	ར ra /rà/	ལ la /là/
ཤ sha /ʃá/^[2]	ས sa /sá/	ཧ ha /há/^[4]
ཨ a /á/

Самогласки

ཨa /á/

ི i /i/

ུ u /u/

ེ e/ɛ/

ོ o/o/

Наводи

↑ Старотибетскиот јазик немал глас /w/.
↑ ^2,0 ^2,1 Во случајот на 'zh' и 'sh', 'h' означува палатализација.
↑ h или апостроф (’) често означува аспирација (призвучност).
↑ Буквата h означува безвучна грлена струјна согласка.

Поврзано

Надворешни врски

Тибетско писмо Архивирано на 28 јануари 2013 г. на learntibetan.net

[1] Старотибетскиот јазик немал глас /w/.

[ReferenceA-2] 2,0 ^2,1 Во случајот на 'zh' и 'sh', 'h' означува палатализација.

[3] или апостроф (’) често означува аспирација (призвучност).

[4] Буквата h означува безвучна грлена струјна согласка.

[1]

[2]

[3]

[4]