Македонска транскрипција на тибетското писмо
Македонската транскрипција на тибетското писмо — македонска верзија на кирилизација на тибетското писмо. Овој систем на транскрипција за користи за предавање на тибетски имиња и топоними на македонски јазик.
Краток опис[уреди | уреди извор]
Тибетското писмо е абугида, што значи секој согласен знак има два гласа. Главните одлики на писмото се:
- секој знак за согласка има два гласа: една согласка и гласот 'а'.
- самогласките се пишуваат во вид на надредни знаци, немаат посебни знаци. Самогласките се пишуваат над, под, лево или десно од согласката.
- согласните групи се пишуваат во вид на лигатури.
Македонска транскрипција[уреди | уреди извор]
| тибетски | МФА | македонска транскрипција | белешки |
|---|---|---|---|
| ཀ | [ká] | ка | |
| ཁ | [kʰá] | ка | Нема во македонскиот јазик. После 'к', во тибетскиот, има грлен призвук. Грлениот призвук, бележен со мало 'h' не се предава. Ова важи за сите подолни согласки со грлен призвук. |
| ག | [ɡà/kʰà] | га или ка | Нема во македонскиот јазик 'ка' со призвук. |
| ང | [ŋà] | нга | Гласот 'нг' се среќава во зборот 'Бангладеш' на пример. |
| ཅ | [tɕá] | ча | Или мека 'ќа'. |
| ཆ | [tɕʰá] | ча | Нема во македонскиот јазик 'ча' ('ќа') со грлен призвук. |
| ཇ | [dʑà/tɕʰà] | џа | Или мека 'ча'. Нема во македонскиот јазик 'ча' со грлен призвук. |
| ཉ | [ɲà] | ња | |
| ཏ | [tá] | та | |
| ཐ | [tʰá] | та | Нема во македонскиот 'та' со грлен призвук. |
| ད | [dà/tʰà] | да или та | Нема во македонскиот 'та' со грлен призвук. |
| ན | [nà] | на | |
| པ | [pá] | па | |
| ཕ | [pʰá] | па | Нема во македонскиот 'па' со грлен призвук. |
| བ | [bà/pʰà] | ба или па | Нема во македонскиот 'па' со грлен призвук. |
| མ | [mà] | ма | |
| ཙ | [tsá] | ца | |
| ཚ | [tsʰá] | ца | Нема во македонскиот 'ца' со грлен призвук. |
| ཛ | [dzà/tsʰà] | ѕа или ца | Нема во македонскиот 'ца' со грлен призвук. |
| ཝ | [wà] | ва | Нема во македонскиот глас /w/. Овој глас е ист со англискиот w. |
| ཞ | [ʑà/ɕà] | жа или ша | Овие гласови се меки 'ж' и 'ш'. Нема такви во македонскиот, но многу слични се 'ш' и 'ж'. |
| ཟ | [zà/sà] | за или са | |
| འ | [ɦà/ʔà] | 'а или а | Грлен глас (мала пауза) проследен со 'а'. |
| ཡ | [jà] | ја | |
| ར | [rà] | ра | |
| ལ | [là] | ла | |
| ཤ | [ɕá] | ша | Гласот 'ш' е помек во тибетскиот. |
| ས | [sá] | са | |
| ཧ | [há] | ха | Помека х. |
| ཨ | [ʔá] | 'а или а | првата опција е грлен глас (мала пауза) проследен со 'а'. |
| ི | [i] | и | |
| ུ | [u] | у | |
| ེ | [ɛ] | е | |
| ོ | [o] | о |
Тибетско писмо[уреди | уреди извор]
Тибетското писмо има 30 самогласки, познати и како радикали. Во прилот се дадени тибетските согласки и самогласки со транслитерација по Вајли и МФА.
Согласки[уреди | уреди извор]
| ཀ ka /ká/ | ཁ kha /kʰá/ | ག ga /kà, kʰà/ | ང nga /ŋà/ |
| ཅ ca /tʃá/ | ཆ cha /tʃʰá/ | ཇ ja /tʃà/ | ཉ nya /ɲà/ |
| ཏ ta /tá/ | ཐ tha /tʰá/ | ད da /tà, tʰà/ | ན na /nà/ |
| པ pa /pá/ | ཕ pha /pʰá/ | བ ba /pà, pʰà/ | མ ma /mà/ |
| ཙ tsa /tsá/ | ཚ tsha /tsʰá/ | ཛ dza /tsà/ | ཝ wa /wà/ (првично не била дел од писмото)[1] |
| ཞ zha /ʃà/[2] | ཟ za /sà/ | འ 'a /hà/[3] | |
| ཡ ya /jà/ | ར ra /rà/ | ལ la /là/ | |
| ཤ sha /ʃá/[2] | ས sa /sá/ | ཧ ha /há/[4] | |
| ཨ a /á/ |
Самогласки[уреди | уреди извор]
| ཨa /á/ | ི i /i/ | ུ u /u/ | ེ e/ɛ/ | ོ o/o/ |
Наводи[уреди | уреди извор]
Поврзано[уреди | уреди извор]
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Тибетско писмо Архивирано на 28 јануари 2013 г. на learntibetan.net