Голема кокцинија
Голема кокцинија ( латински: Coccinia grandis ), или индиска кокцинија [1] ( латински: Coccinia indica ), или тиндора (од гуџарати
- вид на ползечки растенија од семејството на тикви ( Cucurbitaceae ).
Структура[уреди | уреди извор]
Брзо растечки ползачи. Растат до неколку метри во должина. Може целосно да ги покрие грмушките и малите дрвја. Листовите се до 10 см во дијаметар, може да варираат во форма - од во облик на срце до пентагонални; дното е покриено со влакна, горните листови се мазни. Цветовите се во форма на ѕвонче, бели. Зрелото овошје е црвено, а незрелото овошје наликува на мала краставица. Корените акумулираат влага, што му овозможува на растението да преживее и во суша.
Животен циклус[уреди | уреди извор]
Голема кокцинија е лоза од различен пол. Машки и женски цветови растат на различни растенија. Тие се опрашуваат од инсекти, не е можно самоопрашување. Цветовите се појавуваат во август-септември.
Распространетост и живеалиште[уреди | уреди извор]
Потекнува од Централна Африка, Индија и Азија. Поради долгата историја на човечко одгледување, тешко е да се одреди точното место на потекло. Се смета за инвазивен плевел на Хаваи и Австралија. Расте добро во тропска клима со јасна промена во влажните и сушните сезони.
Практична употреба[уреди | уреди извор]
Младите лисја и ластари се користат како храна во Индија. Плодовите се собираат зелени за готвење (на пример, динстање или пржење). Зрелите црвени плодови може да се јадат и свежи. Вкусен и популарен зеленчук е во Азија.
Се користи во ајурведската медицина.
- Голема кокцинија (L.) Voigt, Hortus Suburbanus Calcuttensis 59. 1845.
Синоними[уреди | уреди извор]
- Предлошка:Bt
- Bryonia alceifolia Willd.
- Bryonia barbata Buch.-Ham. ex Cogn.
- Bryonia grandis L.
- Bryonia sinuosa Wall. nom. inval.
- Cephalandra grandis Kurz
- Cephalandra indica (Wight & Arn.) Naudin nom. illeg.
- Cephalandra moghadd (Asch.) Broun & Massey
- Cephalandra schimperi Naudin
- Coccinia helenae Buscal. & Muschl.
- Coccinia indica Wight & Arn. nom. illeg.
- Coccinia loureiriana M.Roem.
- Coccinia moghadd (J.F.Gmel.) Asch.
- Coccinia moimoi M.Roem.
- Coccinia palmatisecta Kotschy
- Coccinia schimperi Naudin
- Coccinia wightiana M.Roem.
- Cucumis pavel Kostel.
- Cucurbita dioica Roxb. ex Wight & Arn.
- Momordica bicolor Blume
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Вульф 1969.
- ↑ The Plant List: A Working List of All Plant Species, Посетено на 2016-06-16 „Источник“. Архивирано од изворникот на 2020-10-15. Посетено на 2021-04-19.
Литература[уреди | уреди извор]
- Вульф Е. В., Малеева О. Ф. Coccinia indica Wight et Arn. — Кокциния индийская // Мировые ресурсы полезных растений: пищевые, кормовые, лекарственные и др. / отв. ред. Ф. Х. Бахтеев; БИН АН СССР. — Л.: Наука, 1969. — 566 с. — 7500 экз.
- Steve Csurhes «Ivy gourd Coccinia grandis» // Biosecurity Queensland Department of Primary Industries and Fisheries, Queensland GPO Box 46, Brisbane Qld 4001 August 2008
- Coccinia grandis // Flora of China : [англ.] = 中国植物志 : in 25 vol. / ed. by Z. Wu, P. H. Raven, D. Hong. — Beijing : Science Press ; St. Louis : Missouri Botanical Garden Press, 2011. — Vol. 19 : Cucurbitaceae through Valerianaceae with Annonaceae and Berberidaceae. — P. 52. — 884 p. — ISBN 978-0-915279-34-0. — ISBN 978-1-935641-04-9 (vol. 19).
- Coccinia grandis // Flora of North America : North of Mexico : [англ.] : in 30 vol. / ed. by Страницата Предлошка:Comment/styles.css нема содржина.FNA Editorial Committee. — New York : Oxford University Press, 2015. — Vol. 6 : Magnoliophyta: Cucurbitaceae to Droseraceae. — 496 p. — ISBN 0-19-534027-2. — ISBN 978-0-19-534027-3.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Coccinia grandis (англ.): сведения о таксоне на сайте Tropicos.