Висенте Бласко Ибањес

Од Википедија — слободната енциклопедија
Висенте Бласко Ибањес
Висенте Бласко Ибањес 1919
Роден/аВисенте Бласко Ибањес
29 јануари 1867(1867-01-29)
Валенсија, Шпанија
Починат/а28 јануари 1928(1928-01-28) (возр. 60)
Ментон, Франција
ПочивалиштеГробиштата во Валенсија
Јазикшпански
НационалностШпанец
Книжевно движењеРеализам

Висенте Бласко Ибањес (шпански: Vicente Blasco Ibáñez, 29 јануари 1867 – 28 јануари 1928 година) — новинар, политичар и најпродаваниот шпански романописец во различни жанрови, чија најраспространета и трајна слава во англиското говорно подрачје е од холивудските филмови адаптирани од неговите дела. Висенте Бласко Ибањес немаше навика детално да го објаснува процесот на уметничкото творештво, бидејќи делата, особено романите, ги сметал за солидна алатка во рацете на оние кои ја водат борбата за уметнички, општествени -политички и слични цели. Тој додаде воведни текстови на бројни романи од сите етапи, кои не се толку значајни за поетиката на романот или за естетиката на романот.[1].

Туку, колку што претставуваат драгоцени сведоштва за контекстот на нивното создавање и целите што писателот си ги поставил.Сепак, кога зборуваме за поетиката на романот и за естетиката на реализмот/природата воопшто. Лизмот на Висенте Бласко Ибањес, „Писмото до Хулио Сејадор“ („Cartaa Julio Cezador“, 1918) е незаменливо. Во него на почетокот истакнува дека целосно се согласува со својот татко со тоа што романот е реалност видена низ призмата на одреден темперамент но и огледалото што го носи романописецот за време на своето патување. Романописецот секако ја отсликува реалноста на посебен начин, во согласност со темпераментот на одата избирајќи се што е интересно и достојно за опис, притоа отфрлајќи ги претерувањата, недоследностите, бескорисноста, просечноста и досадата. Блашко Ибањес потсетува дека сите познати романописци, барем во почетните фази на нивното создавање, создавале под влијание на авторите тетка, на сите оние реалисти и натуралисти кои владееле со европските книги со децении жива сцена. Сепак, секој писател на крајот ќе го негува личното изразување испитувајќи ги сите предлози кои долго време биле неприкосновен закон.Овој шпански реалист ја изразува својата почит кон Зола како најголем авторитет на натурализмот, но не се согласува со оценката дека тој самиот е „шпанската зола“, истакнувајќи со навестување на разочарување што токму така го оценува шпанската книжевна критика, но сепак се оддалечи од естетиката на натурализмот и разви посебен литературен израз и ронедостатоци кои се посложени во однос на мислата, вклученоста и општеството од сите оние што произлегуваат во рамките на натуралистичката естетика (Alborg 1999: 474-475). Романопи вреќа, смета Блашко Ибањеш, тој го пишува делото затоа што има потреба од тоа, роден е задека, и ако се обиде да го потисне креативниот импулс или да престане да пишува, тоа нема да биде можно без сериозни последици за самиот писател и неговиот дух. Ја прави имагинацијата на романописците како камера, со објектив постојано подготвен и отворен за снимање на нови слики од околината. Токму така, без свесно знаење за процесите и нештата од околината, постепено на ум ми доаѓаат сите елементи на постоечката реалност. тие лебдат во умот на писателот, а подоцна, доколку е потребно, служат во процесот на литературното и уметничкото творештво. Разумот не игра важна улога во процесот на создавање на романот, туку во преден план е впечатокот, инстинктот, потсвеста, сите мистериозни, скриени и невидливи сили кои често ги носиме под заедничкото име „инспирација“ (Aalborg 1999: 476 ‒477).Како што педантно забележува Хуан Луис Алборг (1999: 478), начинот на кој е напишан овој текст, бројните стилски и содржински грешки, повторувања и недоследности, сведочат за искреноста на писателот и потребата од директно обраќање. Во преден план секогаш ја става личноста на писателот и сите елементи кои можат да бидат важни во процесот на создавање на едно дело, додека надворешните влијанија (ери, литературни школи) се елементи кои авторот може да ги има предвид во творечкиот процес, но тоа е личен по перспективата и призмата на писателското „јас“ е она што им дава облик и го одредува степенот на нивното влијание.[2].

Творештво[уреди | уреди извор]

  • „Кај нозете на Венера“
  • Аргентина и нејзината големина
  • Валенсијански приказни
  • Витезот на девицата
  • Стабилниот расказ на Ева (1902)
  • Натрапникот, за имиграцијата во Баскија
  • Исток
  • „Папата на морето“, за антипапата Бенедикт XIII, кој го основал својот двор во Пењискола.
  • Паразитот на возот, расказ (1902)
  • Во потрага по Големиот Кан
  • Меѓу портокаловите дрвја
  • Златно крилести духови
  • Мајски цвет
  • „Црниот пајак“ (1892)
  • Подрумот
  • Семејството на доктор Педраза (1922)
  • „Ордата“ (1905)
  • Ѕид
  • „Кралица Калафија“ (1924)
  • Аргонаутите
  • Четирите јавачи на апокалипсата
  • Мртвото правило
  • Месечина Бенамор
  • Романи од синиот брег
  • Крв и песок (Крв и песок), за матадор во љубовен триаголник. Снимен неколку пати.
  • Јужноамерикански ставови
  • Волја за живот
  • Околу светот на романописец, патопис

Наводи[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]