Пирамида на Сенусрет III
 Пирамидата на Сенусрет III во 1890тите | |
| Сенусрет III, 12. династија | |
| Координати | 29°49′8″N 31°13′32″E / 29.81889° СГШ; 31.22556° ИГД |
| Изградба | 19 век п.н.е. |
| Тип | Разурната пирамида |
| Материјал | Ќерпич (јадро) варовнички блокови |
| Висина | 78 м |
| Основа | 105 м |
| Волумен | 288,488 м3 |
| Наклон | 56° 18' 35" |
Пирамидата на Сенусрет III (Лепсиус XLVII) ― староегипетска пирамида сместена во Дахшур и изградена за фараонот Сенусрет III од 12-та династија (19 век пр.н.е.).
Пирамидата е најсеверната меѓу оние на Дахшур и стои околу 1,5 километри североисточно од Црвената пирамида на Снофру. Подигната е на израмнето тло и составена од ќерпич, покриено со обвивка од бели варовнички блокови, кои се потпираат на темелите. Првпат била ископана во 1894 година од францускиот египтолог Жак де Морган, кој успеал да стигне до гробницата откако открил тунел ископан од стари разбојници на гробници.[1] Неодамнешната кампања ја водел Дитер Арнолд во текот на 1990-тите.
Пирамидски комплекс[уреди | уреди извор]
Изворниот проект ја вклучувал главната пирамида заедно со северна капела и мал источен мртовечки храм, сите опкружени со внатрешен ѕид. Надвор од овој простор биле седум гробници кои припаѓале на кралиците и принцезите на Сенусрет, а целиот комплекс повторно бил опкружен со надворешен ѕид; овој ѕид бил зголемен за време на работењето со цел да се смести голем храм на јужната страна и патека.[1] Остатоците од шест свети барки биле ископани надвор од надворешното просторје на јужната страна.[2]
Сега урнатиот источен храм бил со многу мала големина, можеби знак за опаѓање на традиционалниот погребен култ, како што предложил Арнолд. На преостанатите релјефи биле прикажани конвенционални сцени на приноси на устоличениот Сенусрет III. Јужниот храм најверојатно бил срушен за време на Новото Кралство и според неговите темели се состоел во колонадиран двор и внатрешно светилиште. Храмот на долината не бил откриен.[3]
Многу шахтовни гробници кои припаѓале на кралските жени биле откриени на северната и јужната страна на главната пирамида; се верувало дека на овие шахти има мастаби, додека Арнолд во 1997 година не покажал дека тие се состојат од сложена хипогеа од седум мали пирамиди. Истражувањата на северните гробници довеле до откривање на богатствата на принцезите Ситатор и Меререт (меѓу овие предмети, познатите пекторали со имињата на Сенусрет II, Сенусрет III и Аменемхат III сега изложени во музејот во Каиро), како и саркофазите на принцезите Менет и Сенетсебтиси и на кралицата Нефертенут.[2][4] Меѓу јужните гробници, најисточната била откриена во 1994 година и нејзиниот хипогеј довел до погребна комора сместена под главната пирамида. Тука, бил пронајден гранитен саркофаг, заедно со некои предмети што го носат името на Кенеметнеферџет I Верет, кралската мајка на Сенусрет III.[2]
Хипогеј[уреди | уреди извор]
Де Морган со месеци се борел да го најде првичниот влез; откако ископал неколку тунели насочени кон средината на споменикот, конечно го нашол тунелот на крадците. Еден од пасусите бил покриен со графити кои биле прилично туѓи за египетските канони, а најпознатиот меѓу нив претставува човечка глава со истакната фризура. Де Морган тврди дека тунелите и графитите биле направени од семитски разбојници на гробници за време на окупацијата на Хиксос. Од тунелите на крадците, де Морган успеал да го пронајде првичниот влез.[5]
Од влезот, кој се наоѓа на западната страна на пирамидата, долг надолен ходник водеше до претсобје што ги поврзувал складиштето на западниот ѕид со кралската комора на источниот ѕид, последното направено од гранит и обезбедено со гранитен саркофаг на западната страна, и ниша за канопскиот ковчег на јужната. Гранитните ѕидови на погребната комора биле обелени со гипс. Над комората Арнолд пронашол три носечки сводови направени од гранит (долниот), варовник (средниот) и тули од кал (горниот) кои требале да ја носат тежината на ѕидовите на основната комора со цел да се спречи уривање на покривот. Кралската комора содржела керамика и кама, додека гранитниот саркофаг бил празен. Можно е Сенусрет III никогаш да не бил погребан таму и дека можеби ја претпочитал својата абидоска гробница како негово последно место за починка, како што предложува недостатокот на систем за блокирање во овој хипогеј.[1]
Поврзано[уреди | уреди извор]
Наводи[уреди | уреди извор]
- Cimmino, Franco (1996). Storia delle Piramidi. Milano: Rusconi. ISBN 88-18-70143-6.
- Grimal, Nicolas (1992). A History of Ancient Egypt. Оксфорд: Blackwell Books. ISBN 9780631174721.
- Lehner, Mark (1997). The Complete Pyramids. Лондон: Thames and Hudson. ISBN 0-500-05084-8.
Дополнителна книжевност[уреди | уреди извор]
- Arnold, Dieter (2002). The Pyramid Complex of Senwosret III at Dahshur, Architectural Studies. New York: Metropolitan Museum of Art. ISBN 0-87099-956-7.
- de Morgan, Jacques (1895). Fouilles à Dahchour: Mars–Juin 1894. Виен: Adolphe Holzhausen.