Натриум амалгам
Натриум амалгам, вообичаено означен Na(Hg), ― легура на жива и натриум. Поимот амалгам е користен за легури, меѓуметални соединенија и раствори (и цврсти раствори и течни раствори) кои вклучуваат жива како главна состојка. Натриум амалгамите често се користат во реакциите како силни редуцирачки агенси со подобри својства на ракување во споредба со цврстиот натриум. Тие се помалку опасно реактивни кон водата и всушност често се користат како водена суспензија.
Натриум амалгам бил користен како реагенс уште во 1862 година.[1] Методот на синтеза бил опишан од Џ. Алфред Ванклин во 1866 година.[2]
Структура и состави[уреди | уреди извор]
Ниту една посебна формула не е доделена на „натриум амалгам“. Na 5 Hg 8 и Na 3 Hg се добро дефинирани соединенија. Во натриумовите амалгами, растојанијата Hg-Hg се зголемуваат на околу 5 Å наспроти околу 3 A за самата жива.[3] Обично амалгамите се класифицираат според тежинскиот процент на натриум. Амалгамите со 2% Na се цврсти материи на собна температура, додека некои поразредени амалгами остануваат течни.[4]
Подготовка[уреди | уреди извор]
Металниот натриум се раствора во жива егзотермично, т.е. со ослободување на топлина, затоа, образувањето на натриум амалгамот е познато опасно за стварање на искри.[5] Постапката предизвикува месно вриење на живата и поради оваа причина образувањето обично се изведува во аспиратор и често се изведува со помош на безвоздушни техники, како што е синтезата под безводен течен парафин. Натриум амалгамот може да се подготви во лабораторија со растворање на натриум метал во жива или обратно.[6][7][8]
Употреба[уреди | уреди извор]
Натриум амалгамот е користен во органската хемија како моќно средство за намалување, кое е побезбедно за ракување од самиот натриум. Се користи за Емдеовото разградување, а исто така и за редукција на ароматичните кетони до хидроли.[9]
Натриум амалгам е користен во дизајнот на натриумската ламба со висок притисок што обезбедува натриум за да ја произведе соодветната боја и жива за приспособување на електричните особености на светилката.
Електролиза на ќелии од жива[уреди | уреди извор]
Натриум амалгамот е нуспроизвод на хлор произведен со електролиза на ќелии од жива. Во оваа ќелија, саламура (концентриран раствор на натриум хлорид) се електролизира помеѓу течна жива катода и титан или графитна анода. Хлорот се образува на анодата, додека натриумот образуван на катодата се раствора во жива, правејќи натриум амалгам. Вообичаено, овој натриум амалгам се извлекува и реагира со вода во „клетка за разградување“ за да произведе водороден гас, концентриран раствор на натриум хидроксид и жива што треба да се рециклира низ постапката. Во принцип, целата жива треба целосно да се рециклира, но неизбежно недостасува мал дел. Поради загриженоста за оваа жива бега во животната средина, постапката на ќелија од жива главно се заменува со растенија кои користат помалку токсична катода.
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Atkinson, E. (1862). „XLI. Chemical notices from foreign journals“. The London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science. 24 (161): 305–311. doi:10.1080/14786446208643359.
- ↑ Wanklyn, J. Alfred (1866). „XII.—On a new method of forming organo-metallic bodies“. J. Chem. Soc. 19: 128–130. doi:10.1039/JS8661900128.
- ↑ Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2. изд.). Butterworth-Heinemann. ISBN 0080379419.
- ↑ Keith R. Buszek "Sodium Amalgam" in Encyclopedia of Reagents for Organic Synthesis, 2001, John Wiley. doi:10.1002/047084289X.rs040
- ↑ W.4r B. Renfrow Jr and C. R. Hauser (1993). „Sodium triphenylmethyl“. Organic Syntheses.; Collective Volume, 2, стр. 607
- ↑ 3% Na in Hg: Babcock, S. H.; Lankelma, H. P.; Vopicka, E. (1939). Sodium Amalgam. Inorg. Synth. Inorganic Syntheses. 1. стр. 10. doi:10.1002/9780470132326.ch4. ISBN 978-0-470-13232-6.
- ↑ види ги Забелешките во Richard N. McDonald and Charles E. Reineke (1988). „trans-3,5-Cyclohexadiene-1,2-dicarboxylic acid“. Organic Syntheses.; Collective Volume, 6, стр. 461
- ↑ Постапка за правење Na(Hg) со додавање на Na во Hg: Tony C. T. Chang, Myron Rosenblum, and Nancy Simms (1993). „Vinylation of Enolates with a Vinyl Cation Equivalent“. Organic Syntheses.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link); Collective Volume, 8, стр. 479
- ↑ Bachmann, W. E. (February 1933). „The Mechanism of Reduction by Sodium Amalgam and Alcohol. I. The Reduction of Aromatic Ketones to Hydrols“. Journal of the American Chemical Society (англиски). 55 (2): 770–774. doi:10.1021/ja01329a051. ISSN 0002-7863.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Оксфорд MSDS Архивирано на 17 декември 2011 г.