Карл Хорлеман
Барон Карл Хорлеман (27 август 1700–9 февруари 1753 година) бил шведски архитект.
Биографија[уреди | уреди извор]
Хорлеман е роден во Стокхолм, син на градинарскиот архитект и раководител на кралските паркови и градини Јохан Хорлеман, кој бил облагороден во 1698 година. Својата архитектонска обука ја започнал под Горан Џошуа Аделкрантс (1668-1739). Откако добил државна стипендија, тој ја напуштил Шведска и заминал на студии во странство во 1721 година, прво заминал за Париз, каде што поминал четири години како студент на Кралската француска академија за архитектура и Француската академија за уметност. Подоцна продолжил во Италија и бил повикан назад во Шведска додека бил во Венеција во 1727 година.
Во 1728 година, по смртта на Никодемус Тесин Помладиот, Хорлеман бил назначен за судски нарачател и последователно во 1741 година, откако синот на Тесин, Карл Густаф Тесин, бил назначен за член на тајниот совет, негов наследник како судски надзорник. Тој бил избран за член на Кралската шведска академија на науките во 1744 година, бил прогласен за барон во 1747 година и назначен за мајстор на церемониите на кралските ордени во 1748 година. Хорлеман ја завршил Кралската палата во Стокхолм, започната од Никодемус Тесин помладиот откако пожарот го уништил средновековниот замок, во 1697 година. Тој бил особено одговорен за ентериерите и вработувал голем број квалификувани занаетчии за работата. Работата на ентериерите на палатата имала корисен ефект врз состојбата на производството на мебел и другите занаети во Шведска и помогнало да се воведе рококо стилот во земјата.
Хорлеман ја обновил и катедралата во Упсала и делови од замокот Упсала, од кои и двете биле сериозно оштетени во пожарот во градот Упсала од 1702 година, а урнатините на замокот исто така се користеле како каменолом за проектот за палатата во Стокхолм. Во име на Универзитетот во Упсала, тој ја изградил куќата конзисторија (конзистентната куќа) и зградата на конзерваториумот за ботаничката градина Линеј.
Личен живот[уреди | уреди извор]
Хорлеманска фарма за руда на Улица на кралицата 88A во центарот на Стокхолм била семејната куќа Хорлеман. Имотот бил во сопственост на доцните 1600-ти на таткото на Карл Хорлеман, Јохан Хорлеман. Куќата била повторно изградена и опремена со нов ентериер во 1748 година од страна на Карл Хорлеман во врска со неговата свадба.
Во 1748 година се оженил со социјалистичката и дама Хенрика Јулијана вон Ливен (1709-1779). Хорлеман починал во 1753 година и бил погребан во црквата Клара во Стокхолм. Неговото последно големо дело, направено во годината на неговата смрт, било дизајнирањето на новата црква во Ландскрона, подоцна наречена црква Софија Албертина.
Работa[уреди | уреди извор]
Меѓу другите негови дела се куќата Фредрикшов, Стокхолм (1731), Оранжеријата, Линаеанската градина, Упсала (1744), главната кула на индустриските работи Холменторнет, Норшепинг (1750), замокот Сетуна во близина на Упсала (1752), Опсерваторијата во Стокхолм (1753), Замокот Хорнингшолм (ц.1746) во Морко во Општина Содертеје, и "Портата на Кларот" (1748), замокот Турехолм (1740-тите) во Општина Троса, замокот Океро (1752-1757) (завршен од страна на Карл Густаф Тесин по смртта Хорлеман) во Седерманланд, и кралскиот влез на Суоменлина островот тврдина надвор од Хелсинки, во Финска (тогаш дел од Кралството Шведска), а која била објавена на финскиот 1000 ФИМ банкноти издадени во 1986 година.
Галерија на дела од Карл Харлеман[уреди | уреди извор]
-
Куќата Фредрикшов, Стокхолм (1731) -
Оранжерија, Линеска градина, Упсала (1744) -
Кула Холменторнет, индустриски работи, Норшепинг (1750) -
Сотуна Манор во близина на Упсала (1740-ти?) -
Стара опсерваторија, Стокхолм (1753) -
Манор Акеро, Седерманланд (1752–57) -
Летна резиденција Свиндерсвик, Начка (1740-ти) -
Замокот Хорнингхолм, Морко (околу 1746) -
Замокот Турехолм (1740-ти) -
Црквата Софија Албертина, Ландскрона (1753)
Извори[уреди | уреди извор]
- Göran Alm (1993) Карл Харлеман och den svenska rokokon (Lund: Signum)ISBN 978-9187896163
- Riitta Koskinen (2013) Suomalainen kartano (Хелсинки: SKS)