Ресурсна ефикасност

Од Википедија — слободната енциклопедија

Ефикасноста на ресурсите е максимизирање на дотокот на пари, материјали, персонал и други средства што може да ги набави лице или организација со цел да функционира ефикасно, со минимално потрошени и/или изгубени (природни) ресурси. Тоа значи користење на ограничените ресурси на Земјата на одржлив начин додека се минимизира влијанието врз животната средина .

Управување со ресурсите

Мотивација[уреди | уреди извор]

Извештајот од 2014 година на „Карбон доверба“ сугерираше дека предизвиците со ресурсите рапидно се интензивираат - на пример, може да има јаз од 40% помеѓу достапните резерви на вода и потребите за вода до 2030 година, а некои критични материјали би можеле да бидат во недостиг веднаш во 2016 година. Овие предизвици може да доведат до нарушувања во снабдувањето, растечки регулаторни побарувања, непостојана флуктуација на цените и на крајот може да ја загрозат одржливоста на постојните деловни модели.[1]

Поврзани концепти[уреди | уреди извор]

Мерките, методите и целите за ефикасноста на ресурсите се прилично слични на оние на продуктивноста на ресурсите/интензитетот на ресурсите и на малку понаклонетиот концепт на животната средина за еколошка ефикасност/еко-ефикасност.

Енергетска ефикасност[уреди | уреди извор]

Можни пристапи[уреди | уреди извор]

За да се постигнат и оптимизираат природните ресурси и енергетската ефикасност, предложени се неколку одржливи економски или производни шеми во текот на последните 50 години: циркуларна економија, лулка до лулка - или регенеративен дизајн, како и принципи на биомиметика. Заедничко за сите нив е вградената одржливост, во која (необновливото) трошењето на ресурси е исклучено со дизајнот. Тие се генерално изградени за да бидат холистички, робусно самоодржливи и да го почитуваат капацитетот на издршка на економскиот или еколошкиот систем.

Мерење на употребата на ресурсите и идентификација на жариштата[уреди | уреди извор]

Клучна алатка за ефикасноста на ресурсите е мерење на различни аспекти на користењето на ресурсите (на пр. Јаглероден отпечаток, воден отпечаток, отпечаток на земјата или употреба на материјал), потоа идентификување на „жариштата“ каде се користат најмногу ресурси или каде има најдобри можности да се намали ова употреба на ресурси. На пример, ПАОР (Програма за акција за отпад и ресурси) објави информации за жаришта за 50 намирници што веројатно ќе придонесат најмногу за влијанијата врз животната средина поврзани со потрошувачката на домаќинства во Велика Британија.[2] ПАОР создадоа низа алатки и упатства за да помогнат во подобрувањето на ефикасноста на деловните ресурси.[3]

Иницијативи и програми[уреди | уреди извор]

ПЖСОН[уреди | уреди извор]

Програмата за животна средина на Обединетите нации работи или ПЖСОН работи на унапредување на ефикасноста на ресурсите и одржливата потрошувачка и производство (ОПП) како во развиените, така и во земјите во развој. Фокусот е на постигнување зголемено разбирање и имплементација од страна на носителите на јавни и приватни одлуки, како и граѓанското општество, за политиките и акциите за ефикасност на ресурсите и ОПП. Ова вклучува промовирање на одржливо управување со ресурсите во перспектива на животниот циклус за добра и услуги.[4]

Европа 2020 година[уреди | уреди извор]

Главната иницијатива за ефикасна ресурси во Европа е дел од стратегијата Европа 2020, стратегијата за раст на ЕУ за паметна, инклузивна и одржлива економија. Го поддржува поместувањето кон одржлив раст преку економичност со ресурси-ефикасност, со ниско јаглеродна економија.[5]

Томскиот политехнички универзитет[уреди | уреди извор]

Во октомври 2012 година, Помехничкиот универзитет Томск (ПУТ) ја започна Програмата за развој на технологии со ефикасност на ресурсите за периодот 2013-2018 година.[6] Таа програма беше презентирана од ПУТ во 2009 година на рускиот федерален натпревар „Национален истражувачки универзитет“. Клучна точка на програмата на ПУТ беше објавата за формирање на средни училишта како универзитетски кадри од светски ранг и развој на технологии за економија со ефикасен ресурс.

ПУТ разви образовен модул „Ефикасност на ресурсите“, подготви и објави учебник „Принципи на ефикасност на ресурсите“, изборна предметна тема со исто име воведена во наставната програма (за сите дисциплини и области на додипломски студии).

ПУТ предвидува универзитетски развој во областа на ефикасни ресурсни технологии што обединува шест истражувачки и образовни кластери:

  1. Безбедно опкружување
    1. Неуништувачко испробување и дијагностика
    2. Материјали за екстремни услови
    3. Рециклирање на домашен и индустриски отпад
  2. Одржлива енергија
    1. Високотемпературни технологии за суперспроводливост за производство на енергија
    2. Јадрено и водородно гориво од новата генерација
    3. Хибридна симулација во производството на енергија
    4. Генерирање на ефикасни ресурси
  3. Медицинско инженерство
    1. Биоинженерство материјали и технологии
    2. Радијациски технологии во биоинженерство
    3. Електрофизички биомедицински комплекси
  4. Ресурси на планетата
    1. Ефикасно користење на минерални суровини со ресурси
    2. Чиста вода
    3. Зелена хемија
  5. Когнитивни системи и телекомуникации
    1. Когнитивен софтвер и хардверс систем
    2. Безжични телекомуникациски системи и технологии
  6. Општествени науки и хуманистички науки во инженерството
    1. Социјална наука и хуманистички компоненти на инженерството
    2. Механизми за иницирање на технички иновации и инженерско размислување

Ресурс Ефикасна Шкотска[уреди | уреди извор]

Ефикасна ресурси Шкотска е програма финансирана од шкотската влада, која им помага на деловните субјекти и јавниот и третиот сектор да заштедат пари со поефикасно користење на ресурсите.[7]

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ „Opportunities in a resource constrained world: How business is rising to the challenge“. The Carbon Trust. February 2014. Посетено на 22 July 2014.
  2. ↑ „Hotspot data for 50 grocery products“. Архивирано од изворникот на 2013-08-20.
  3. ↑ „Business Resource Efficiency Hub“. Архивирано од изворникот на 2017-09-20. Посетено на 2020-09-26.
  4. ↑ „Welcome to Resource Efficiency - Resource Efficiency“. www.UNEP.org. Архивирано од изворникот на 2017-07-22. Посетено на 5 May 2017.
  5. ↑ „Resource Efficiency - Environment - European Commission“. EC.Europa.eu. Посетено на 5 May 2017.
  6. ↑ „Resource Effisient Technologies Center of Exellence - Home“. res-eff.TPU.ru. Архивирано од изворникот на 2018-08-07. Посетено на 5 May 2017.
  7. ↑ „Resource Efficient Scotland“. Resource Efficient Scotland. Архивирано од изворникот на 2020-02-03. Посетено на 2020-09-26.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Ресурсна_ефикасност&oldid=4947426“