Природен резерват Јатонг

Координати: 32°33′38.5″S 145°32′09.2″E / 32.560694° ЈГШ; 145.535889° ИГД / -32.560694; 145.535889
Од Википедија — слободната енциклопедија
Природен резерват Јатонг
Пример од растителноста
Држава/територија Нов Јужен Велс
Координати32°33′38.5″S 145°32′09.2″E / 32.560694° ЈГШ; 145.535889° ИГД / -32.560694; 145.535889
Површина1.072,4 км2 [1]
Порталwww.environment.nsw.gov.au/NationalParks/parkHome.aspx?id=N0497

Природниот резерват Јатонг е заштитен природен резерват кој е исто така национално и меѓународно призната биосфера сместена во централно-западниот регион на Нов Јужен Велс, во источна Австралија. 107.240 хектари биле наведени од УНЕСКО во 1977 година како биосферен резерват според Програмата за човекот и биосферата (МАБ). Резерватот е значаен за неговата биолошка разновидност и кај родните растителни и кај животинските видови.[2] Културното наследство и историските пасени активности додаваат на значењето на оваа локација како област за зачувување.

Резерватот е најобемен во Нов Јужен Велс и се граничи со природниот резерват Номбини во југоисточниот агол и е дел од важната област на птици во Централниот регион на Нов Јужен Велс.

Резервата се наоѓа на 130 километри јужно од централно-западниот град Кобар и 656 километри западно од Сиднеј.

Географија и клима[уреди | уреди извор]

Топографијата и пределот на природниот резерват Јатонг се типични за централниот дел на Нов Јужен Велс во неговата доминација на полусуви одлики. Резервата е поставена во рамките на две привремени биорегиони на биогеографска регионализација на Австралија (IBRA) на Кобар Пенеплајн и Мареј Дарлинг.[3][4] Географијата изложува мешавина од рамни, повлажни рамнини, гребени и опсези. Доминантен гребен систем е опсегот Меримерива, што е истакната одлика во пределот што се протега на југ низ југоисточниот агол на резерватот. Во овие региони доминираат типови на почва кои се движат од тенок песочен / камен на сртот до подебели коловијални, црвени и зелени типови кои покажуваат профили на контраст на текстура.

Резерватот е предмет на доминантна полусушна клима во регионот. Топлите и суви климатски модели доведуваат до топли лета и благи зими со стабилни просечни врнежи од дожд во текот на целата година.[5]

Регионалните биосфери делат нерамни граници и во непосредна близина на резерватот, што во голема мера влијае на еколошкиот карактер и структурата на резерватот. Овие географски и пејзажни својства обезбедуваат различни живеалишта и екосистеми во кои растат растителни и животински видови. Суптропските, суви и полусуви предели и суптилните климатски компоненти се фактор на влијание врз богатите растителни заедници. Ова е случај и со популацијата на животните, која исто така покажува богатство и разновидност. Главните вегетациони групи вклучуваат полусуви шуми, суви грмушки и тревни шуми. Животинските заедници се составени од мешани цицачи, птици и влекачи од кои некои се наведени како загрозени или ретки и на регионално и на национално ниво.

Флора[уреди | уреди извор]

Постојат низа растителни видови кои ги сочинуваат значајните мешани цветни заедници низ резерватот. Тековните записи покажуваат вкупно 460 видови во резерватот, од кои 12 имаат статус на заштита во Нов Јужен Велс.[6] Два вида, витла од кадрава кора (Acacia curranii) и плевел со пукнатини без крилја (Osteocarpum pentapterum), имаат ранлив и истребен список. Вегетационите заедници можат да се поделат врз основа на доминантни географски склопови во резерватот. Околу 50% од растителноста е од видови растителност на еукалиптус, кои вклучуваат зелен еукалиптус (Eucalyptus viridis), сив еукалиптус (Eucalyptus morrisii), бел еукалиптус (Eucalyptus dumosa), црвен еукалиптус (Eucalyptus socialis). Останатите вегетациони заедници на резерватот се видови шуми кои имаат две класи: тревна и полусушна шума. Тие вклучуваат бел чемпрес бор (Callitris glaucophylla), бомбичка (Eucalyptus populnea) и др.[2] И структурата на заедницата и разновидноста на растителноста низ целиот резерват претрпува мерлива промена како резултат на расчистување на земјиштето и активности на пасење. Неизвесноста го опкружува преевропскиот карактер на дистрибуција и разновидност на растителноста и затоа не е јасен целосниот степен до кој влијанија го сменија природниот состав на заедницата.

Заедниците на слама имаат карактеристичен вегетациски склоп кој претежно се состои од видови еукалипти.[7] Големото пасење и земјоделските активности по европските населби ја намалија дистрибуцијата на овие карактеристични заедници.[8] Степенот на недопрена слама во рамките на резерватот ја истакнува важноста за зачувувачките активности и за карактеристичните растителни заедници и за населената фауна.

Тумбарка
Птица (Amytornis striatus)

Резерватот е дом на разновиден спектар на животински видови со евидентирани вкупно 253 од нив, сите имаат заштитен статус во Нов Јужен Велс. Примери за видови цицачи вклучуваат боцкави мравојади (Tachyglossus aculeatus), (Petrogale penicillata), и жолтиот лилјак (Saccolaimus flaviventris). Три национално важни видови кенгури се присутни во резервато,; источно сивиот кенгур (Macropus giganteus), западно сивиот кенгур (Macropus fuliginosus) и црвен кенгур (Macropus rufus). Видовите влекачи се исто така добро претставени во резерватот и вклучуваат видови како што се: змијата (делма со мермерен лик) - (Delma australis), западниот сино-јазичен гуштер (Tiliqua occipitalis) и гуштерот воен змеј (Ctenophorus fordi).[9] Рептилите во регионот имаат предност на живеалиштата слично како на јазовичката.

Областа е богата со видови птици со 130 потврдени и понатамошна концентрација од 12 видови во разните живеалишта. Тековните записи го зголемуваат вкупниот број на видови птици присутни во областа до 162. Сите запишани видови птици се наведени како заштитени во Нов Јужен Велс, од овие 11 се заштитени, 1 загрозен и 4 признати на национално ниво. Меѓу значајните видови спаѓаат јазовичката (Leipoa ocellata), Црвениот обожаван свиркач (Pachycephala rufogularis), сивиот сокол (Falco hypoleucos), розовиот какадуа (Lophochroa leadbeateri) и птицата (Amytornis striatus).

Јазовичката доби значително внимание и статус на зачувување во и надвор од резерватот. Ова е резултат на комбинацијата на нарушување на човековите активности и специфичноста на побарувањата за живеалишта на птицата.[10] Стратегиите за управување во времето на планот за резерви на NPWS вклучуваа програми за размножување заедно со активности за намалување на заканувачките процеси и грабливите видови. Национален план за обновување насочен кон низа загрозени видови, не-специфични за резерватот, вклучува активности за заштита и унапредување на популацијата на птиците.[11] Акциите преземени во Нов Јужен Велс опфаќаат различни активности за зачувување и управување. Воведени животински видови, собирање и следење на податоците се главните пристапи земени во Нов Јужен Велс во обид да се зачува јазовичката.[12]

Многу воведени видови се јавуваат во областа и предизвикуваат некои измени во родниот вид што се населува во резерватот.[2][13] Главните воведени видови се: европската црвена лисица ( Vulpes vulpes ), диви мачки ( Felis catus ), диви кучиња ( Canis lupus familiaris ), диви свињи ( Sus scrofa ), коза ( Capra hircus ) и зајак ( Oryctolagos cuniculus ).

Опасности и закани по животната средина[уреди | уреди извор]

Коза разгледува низ Природниот резерват Јатонг

Појавата на шумски пожар е примарна опасност по животната средина што претставува директна закана за биоразновидноста на резерватот. Заканата од пожар е наведена како клучен процес на загрозување (КТП) од страна на Владата на Нов Јужен Велс бидејќи тоа би имало драстично влијание врз „губењето на структурата и составот на растителноста“.[14] Институцијата за управување со пожари е таа што ги разгледува биоразновидноста и културното наследство во пристапот кон справување со пожари. Големината и староста на резерватот овозможува поголем капацитет за суша и отпорност на пожар, што делумно се должи на возрасните класи на постојната растителност.

Втората загриженост во врска со заканите доаѓа од грабливувањето и нарушувањето на воведените видови. Грабливите закани за домородните видови се резултат на навиките на исхрана на воведените диви животни. И дивите кучиња и мачките, на пример, претставуваат закана за животинските видови во резерватот. Грабливоста на дивите мачки и лисици кај видовите птици е особено грижлива состојба за птиците што живеат во земјата и гнездат. Примери на видови птици кои се ранливи вклучуваат, Црвениот обожаван свиркач (Pachycephala rufogularis), јазовичката (Leipoa ocellata) и птицата (Amytornis striatus).[2] Козите и видовите зајаци претставуваат ризик и за растителните и за животинските заедници поради прекумерното пасење и конкуренција кај видовите. Ова е зголемена загриженост бидејќи домородните животни се потпираат на одредено живеалиште, како што е јазовичката. Конкуренцијата, прекумерното пасење и уништувањето на живеалиштата, исто така, доаѓа од трите видови кенгури присутни во резерватот.

Воведените и инвазивни растителни видови, исто така, претставуваат закана за структурата и опсегот на растителните заедници. Видови како што е лантана (Lantana camara L. sens. Lat), биту грмушката (Chrysanthemoides monilifera) и повеќегодишни треви се извор на конкуренција за автохтони растителни видови. Последователните ефекти врз навиката и зависните видови природни животни ја зголемуваат загриженоста за ширење на инвазивни видови.

Управување со резерватот[уреди | уреди извор]

Со природниот резерват Јатонг управува Националната служба за паркови и диви животни во Нов Јужен Велс (NPWS), агенција на Владата на Нов Јужен Велс. Менаџментните цели на резервниот план се заштита на цветните и фаунските заедници со пошироко разгледување на природното и културното наследство и јавните намени. Клучните области за управување ќе се фокусираат на природната и воведената флора и фауна заедно со размислувањата за управување со пожар. Втората област на загриженост се однесува на признавање на културните и историските својства на паркот. Традиционални сопствениците на земјиштето ќе бидат вклучени со работи и активности што се однесуваат на културните вредности, културно наследство и важни области. Развојот на информации и знаење за резерватот ќе произлезе од знаењето што го поседуваат традиционалните сопственици на земјиштето.

Важноста на резерватот привлече интерес од групите што се занимаваат со флора и фауна заедници во областа. Фондацијата за национални паркови и диви животни (FNPW) е вклучена во создавањето на резерватот и последователните активности за зачувување, особено на јазовичката. Резерватот е исто така наведен во базата на податоци за важна област на птици, што придонесува за следење на бројот на населението и затоа помага во идните напори за заштита и зачувување.

Активностите на управување во врска со заканите главно се фокусираат на контролирање на ефектот на навлегување и грабливост од воведени видови Акциите преземени од NPWS вклучуваат насочени планови за контрола на загрозени и ранливи домородни видови. Програми за мамка постојат и се насочени кон видови штетници како што се лисиците, диви кучиња и мачки.[15]

Поврзано[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

  • Yathong Nature Reserve, Nombinnie Nature Reserve and Round Hill Nature Reserve: Plan of management (PDF). NSW National Parks and Wildlife Service (PDF). Government of New South Wales. November 1996. ISBN 0-7310-0845-6. Архивирано од изворникот (PDF) на 2016-03-04. Посетено на 2021-04-20.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „Природен резерват Јатонг: Park management“. Office of Environment and Heritage. Government of New South Wales. Посетено на 30 September 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Yathong Nature Reserve, Nombinnie Nature Reserve and Round Hill Nature Reserve: Plan of management (PDF). NSW National Parks & Wildlife Service (PDF). Government of New South Wales. November 1996. ISBN 0-7310-0845-6. Архивирано од изворникот (PDF) на 2016-03-04. Посетено на 20 April 2014.
  3. „Cobar Peneplain Bioregion“. Office of Environment and Heritage. Government of New South Wales. 2011. Посетено на 29 April 2014.
  4. „Murray Darling Depression Bioregion“. Office of Environment and Heritage. Government of New South Wales. 2011. Отсутно или празно |url= (help)
  5. „Climate statistics for Australian locations“. Bureau of Meteorology. Australian Government. 2014. Посетено на 1 May 2014.
  6. Office of Environment and Heritage (2014). „Yathong NR - recorded entries“. NSW BioNet. Government of New South Wales. Посетено на 27 April 2014.
  7. Whitaker, R. H.; Niering, W. A.; Crisp, M. D. (1979). „Structure, pattern and diversity of a mallee community in New South Wales“. Vegetation. 39 (2): 65–76. doi:10.1007/bf00052018.
  8. Lindenmayer. D.; Burgman, M. (2005). „9: Vegetation loss and degradation“ (PDF). Practical Conservation Biology. CSIRO Publishing, Melbourne.
  9. Henle, K. (1987). „A survey of the herpetofauna of the yathong nature reserve“. Australian Zoologist. 24 (2): 94–99. doi:10.7882/az.1987.009.
  10. Frith, H. J. (1962). „Conservation of the Mallee Fowl, Leipoa ocellata Gould (Megapodiidae)“. CSIRO Wildlife Research. 7: 33–49. doi:10.1071/cwr9620033.
  11. Benshemesh, J. (2007). „National Recovery Plan for Malleefowl“ (PDF). Department for Environment and Heritage (PDF). Australian Government. Посетено на 30 April 2014.
  12. „Iconic species project - Malleefowl Leipoa ocellata“ (PDF). Office of Environment and Heritage. Government of New South Wales. 2013. Посетено на 26 April 2014.
  13. Priddel, D.; Wheeler, R. (2004). „An experimental translocation of brush-tailed bettongs (Bettongia penicillata) to western New South Wales“. Wildlife Research. 31 (4): 421–432. doi:10.1071/wr03050.
  14. „High frequency fire resulting in the disruption of life cycle processes in plants and animals and loss of vegetation structure and composition - profile“. Office of Environment and Heritage. Government of New South Wales. 2014. Посетено на 2 May 2014.
  15. „Upper Darling Region Pest Management Strategy 2003-2006“ (PDF). NSW National Parks and Wildlife Service. Government of New South Wales. 2006. Посетено на 3 May 2014.