Катедрала Сан Руфино

Од Википедија — слободната енциклопедија
Катедралата Сан Руфино

Катедралата во Асизи, e позната и како катедрала Сан Руфино, е главното место за католичкото проповедање во градот Асизи. Оваа катедрала претставува мајка црква на епархијата Асизи-Ночера Умбра-Гвалдо Тадино.

Црквата е изградена на истоимениот плоштад, првично како тераса создадена во римско време, можеби (но нема документирани докази) тоа бил форумот на римскиот град Асизи.

Историја[уреди | уреди извор]

Средновековните историчари укажувале на ова место како на место на римски храм посветен на Бона Матер. Сан Пјер Дамијани напишал дека на оваа локација имало базилика со остатоците од стариот град Сан Руфино од 412 година. Исто така напишал дека епископот Угоне (11 век) бил во отворено несогласување со населението затоа што сакал да ги пренесе чествувањата во тогашната катедрала Санта Марија Маџоре. Сепак на крајот победила одлуката на граѓаните на Асизи.

Во феудалниот град црквата Сан Руфино била потпора на „цитаделата на каноните“, а основата на сегашната црква веројатно потекнува некаде од осмиот век. За прв пат е обновена во поголема форми од самиот Угоне, кој на крајот во 1036 година на црквата и ја доделил титулата на катедрала. Во 1140 година започнала нова реконструкција врз основа на проект на архитектот Џовани од Губио, која траела неколку децении. Во 1210 година општината, која го користела дворот на црквата за состаноци, се надевала на брзо завршување на реконструкцијата. Често пати се појавувале несогласувања проследени со физички пресметки помеѓу населението од различни фракции поради долгото реконструирање и нецелосната градба. Во 1228 година главниот олтар бил осветен од страна на папата Григориј IX, а во 1253 година целата завршена црква била осветена од страна на папата Инокентиј IV. Во 1571 година внатрешноста на катедралата била реструктуирана според дизајнот на Галеацо Алеси, добивајќи ја нејзината сегашна форма.

Опис на катедралата[уреди | уреди извор]

Фасада[уреди | уреди извор]

Фасадата е едно од најзначајните дела на таканаречениот „умбриски“ романски стил и може да се спореди со современите примери од градот Сполето, како што се катедралите Дуомо и Сан Пјетро.

Долниот бенд води потекло од 12 век, заедно со трите порти опкружени со извајани лавови и грифини. Централната порта особено има богата орнаментика, особено во делот на повеќекратниот прстен украсен со релјефи на гранки, спирали, алегориски фигури и монструозни животни. Во делот на лунетата Христос е сместен и устоличен во клипеус, помеѓу сонцето, месечината, доилката Мадона и Сан Руфино. На десната порта постои лунета со две птици кои пијат од извор (симбол на христијанските души кои пијат од божествената благодат), додека на левата врата има поставено два лава поставени околу една вазна.

Над портите се протега хоризонтална лента со фигури на животни и дополнителни полици со човечки и зооморфни глави, а над неа постои галерија на која се забележуваат четири животни.

Централното подрачје го заземаат три елаборирани розови прозорци, околу кои постојат полици со одредени високи релјефи, а околу централниот предел се поставени се Симболите на евангелистите. Подолу се сместени три теламони. Областа на фасадата води потекло од крајот на 13 век. Таа е составена од триаголен фронтон крунис со готски лак во внатрешноста, каде најверојатно требало да се вметне слика или одреден мозаик. Лево од фасадата се издигнува величествената романска камбанарија, која е од времето на создавањето на градбата од страна на Угоне. Камбанаријата е украсена со двојни прозори.

Внатрешноста на катедралата[уреди | уреди извор]

Внатрешност на катедралата.
Презвитерија и апсида.

Внатрешноста на базиликата е поделена на три кораби кои се разделени со столбови. Сегашниот изглед потекнува од времето на обновувањето во 1571 година од страна на Галеацо Алеси.Единствено над сводовите можат да се видат траги од претходната црква, вклучувајќи ги и остатоците од претходната купола.

По реставрацијата страничните олтари биле отстранети. Изведбата на левиот ѕид открила делови од претходниот ѕид од римскиот период. Во сегашниот период, во внатрешноста на катедралата постојат десет помали маси наизменично поставени со статуи од пророци. Статуите се изработени од Агостино Силва[1] од периодот 1672 година.

Свртени кон контрафасадата во близина на централната порта се двете мермерни статуи кои ги претставуваат Свети Франциск од Џовани Дупре (1882) од левата страна и Санта Кјара од Амалија Дупре (1888) од десната страна.

Десен коридор[уреди | уреди извор]

  • Прв распон: Крстилница. Антички мермерен слив каде што се крстени Сан Франческо, Санта Кјара, Сан Габриеле дел'Адолората и можеби, во 1197 година, Фредерик II од Свевија. Фондот е украсен во 1882 година. На дрвениот апарат се претставени скулптури на алегориски фигури поврзани со четворицата евангелисти: Лав, Орел, Ангел, Бик. Школката, симбол на земниот аџилак, е направена во капачето, ангелите и запалените странични вазни го затвораат артефактот на врвот, оградата од ковано железо на дното.
  • Во вториот распон всушност е капелата на Сан Џузепе, потоа Олтарот на Сан Џузепе преставен со банер како и операта од Берто ди Џовани. Архитектурата е ограничена со шилести столбови кои преминуваат во архитрав. На страните има пути кои се потпираат на волути и алегориски фигури во штуко стилот. На врвовите на покривот постојат пар херувими кои држат цветни венци. Прозорецот е врамен со херми и со еден искршен триаголен тимпан украсен со херувими, а централен грб е претставен на средната стела. Во едикулата е сместена сликата што го прикажува Сан Џузепе меѓу украси од посакувани пути во штуко стил и свиток со фрески.
  • Третиот распон е всушност пристапна порта која води до капелата на Пресвета Тајна. Малата врата покрај капелата води до романската врата од десната страна и е истоветна со онаа од фасадата.
  • Во четвртиот залив е сместена капелата на Богородица на тагата. Архитектурата е ограничена со остри столбови надградени со црни тимпани со херувими и на завршните делови држат завои. На аголот е сместена полихромната статуа од 1672 година, која ја прикажува Богородица на тагата и делото поставено на позадината врз златен сончев изблик.
  • Петтиот залив е капелата на Сан Франческо. Архитектурата е ограничена со колони кои преминуваат во архитрав. На испакнатите делови доминираат алегориски фигури во штуко стил. Прозорецот врамен со херми и со триаголен тимпан е украсен со ангели, а централниот грб е претставен на средната стела. Во едикулата е сместена сликата на Сан Франческо од Асизи надградена со натпис ограничен со херувими и тимпан со надредени сводови и средна глава на путо. Штуката ги прикажува кардиналните доблести и е дело на Агостино Силва.
  • Шестиот распон претставува панел што го прикажува Христос во слава заедно со светците. Тоа е дело на Доно Дони од 1550 година. Таму е сместена и статуата која го прикажува Сан Руфино од Асизи, дело извајано од познатиот мермер со потекло од Карара, а создадено во 1823 година од французинот Пол Лемојн.

Олтар на Сан Франческо, Олтар на Богородица на тагите,

Порта на капелата Светата тајна, Олтар на Сан Џузепе, Крстилница (2 фотографии).

Лев коридор[уреди | уреди извор]

  • Во Првиот распон постојат остатоци од урнатините на некоја римска населба пронајдени во последната изведба на реставрацијата таканаречена цистерна која ги формирала темелите на средновековната камбанарија.
  • Вториот распон е всушност капелата на Санта Марија дела Консолазионе. Архитектурата е ограничена со шилести столбови премостени со архитрав. Испакнатите елементи се држат со изведба на дланки. Средната стела е составена од мермерен диск поддржан од херувими, надграден со мал тимпан и една апикална школка. Во едикулата се наоѓа сликата на која е прикажана Мадона со дете и светци од 1745 г, изработени од некој непознат автор.
  • Трет залив: капелата на Сан Емидио. Архитектура дизајнирана од страна на Џакомо Џорџети. Дел ограничен со двојно спарени столбови со украси во релјеф, наредени во конвексна перспектива и надграден со искршен триаголен тимпан. Средната стела е составена од тимпан со херувими на киматиумите, потпрена на ѕидот со мала едикула надградена со тимпан со искршен лак и апикална картуша. Во централната едикула е сместена сликата на платно на која се прикажанани Светите тројца, Мадона и светците кои се застапуваат за Асизи, дело изработено од страна на Франческо Апијани од 1752 година. Целиот артефакт се граничи со штуко-статуи на пророци направени во 1672 година од мајсторот Агостино Силва. Од десната страна е сместен приказот на кралот Давид.
  • Четвртиот залив претставува Капела на безгрешното зачнување. Архитектурата е ограничена со колони кои преминуваат во архитрав. На испакнатите елементи на искршениот лак од тимпан постојат големи навивачки ангели со раширени крилја. Средната стела е артефакт изработен во штуко стил што прикажува едикула со херми, еден заоблен тимпан со истакнати пути на завршниците. Централната едикула ја вклучува нишата со статуа која го прикажува Безгрешното зачнување надградено со школка и мали ангели. Рамката носи свиток на врвот надграден со двојно надреден тимпан, дело изработено од Агостино Силва.
  • Во Петтиот залив е сместена капелата на Пресветото Распетие. Дел ограничен со двојно спарени колони распоредени со конвексна перспектива која преминува во архитрав. Ангелите со раширени крилја кои носат симболи на Страста се поставени на проектираните елементи. Средната стела претсавува висок релјеф на кој е претставен ангел со плаштеница, надграден со заоблен тимпан со апикална школка, волути и испакнати херувими. На едикулата е сместена полихромната статуа што го прикажува Распетието, дело од 1561 година. Ова дело е поставено на позадината на златен сончев изблик надграден со елабориран картуш. Статуите во штуко стил се дело на Агостино Силва.
  • Во шестиот залив е сместена капелата на Сан Гаетано од Тиен. Архитектура ограничена со пиластри и надредени столбови соодветно надминати со спирални кадрици и искршен триаголен тимпан. Средната стела претставува мала едикула со претстава на Тријадата. Во централната едикула се наоѓа сликата на Дева Марија портретирана со мотиви од Сан Гаетано од Тиен, изработена од Франческо Рефини. Статуите во штуко стил се дело на Агостино Силва.

Изгледот на:Олтарот на Санта Марија дела Консолазионе, олтарот на Сант'Емидио, олтарот на безгрешното зачнување, олтарот на пресветото распетие и олтарот на Сан Гаетано од Тиен

Трансепт[уреди | уреди извор]

  • Десната рака всушност е капелата Сан Витале. Олтарот на Сан Витале со архитектура ограничена со двојно спарени колони надградени со архитрав. Постои и кутија надградена со апикален крст која претставува средна стела помеѓу запалените вазни. На едикулата е сместена сликата на Полагањето од крстот, дело изработено од Доно Дони во 1563 година.
  • Левата рака претставува капелата на Сан Руфино д'Арс. Олтарот на Сан Руфино д'Арс со архитектура е ограничен со двојно спарени колони надградени со архитрав. Нишата е надградена со апикален крст и формира средна стела помеѓу запалените вазни. На аголот се наоѓа сликата на Распетието изработено од страна на Доно Дони.

Олтарот на Сан Руфино д'Арс, Високиот олтар и Олтарот на Сан Витале

Апсида[уреди | уреди извор]

По должината на ѕидовите на апсидата се наоѓаат дрвените хорски постаменти од шеснаесеттиот век со резби изработени од страна на Пјерџакомо да Сансеверино (1520). Во центарот постои големата оргула од 1841 година изработена од Антонио и Франческо Мартинели да Умбертид. Издигнувањето на олтарот наспроти апсидемот, карактеризиран е со триаголен тимпан и во него е сместен дел од цевките на инструментот во едикулата. Во центарот на презвитериумот е епископското столче во кое доминира големото Распетие.

Под масата на олтарот наспроти популумот, остатоците од Сан Руфино од Асизи се чуваат во саркофаг. Претходно тие биле сместени во врежан римски саркофаг, кој сè уште е видлив во делот на криптата. Последниот изглед е добиен со модификациите направени на претходната градба од времето на епископот Угоне од XI век и одговара на презвитериумот на античката претходно постоечка базилика, видлива во темелите со реставрации извршени по земјотресот во 1997 година. До него се пристапува преку скали, во непосредна близина на крстилницата, преку делот од новиот Епархиски музеј.

Капелата на Мадона дел Пјанто се наоѓа во непосредна близина. Во неа се наоѓа дрвената копија на Пиета од петнаесеттиот век во полихромна теракота изработена од непознат германски скулптор. Оригиналната скулптура, која според верувањето на традицијата од 1494 година била видена како плаче[2], била украдена во 1982 година.

Капелата на Светата тајна[уреди | уреди извор]

  • Капела на светата тајна претставува просторија изградена во 1511 година и усовршена од страна на Џакомо Џорџети во 1663 година. Тоа е сала украсена со платна и фрески на тема Евхаристијата што го прави најунитарното барокно дело во Асизи. На влезната врата се наоѓа Жртвата на Илија, дело изработено од страна на Џовани Андреа Карлоне, исто така автор и на сликите на платно сместени на десната страна. Тоа се сликите на: Агар во пустината, Давид во молитва, Илија и ангелот, Рождество, Вечера во Емаус, Воскресение, Тобија и ангелот, Давид ја прима облеката на Алхимелех и Жртвата на Исак.

Фреските во апсидата и на сводот се изработени-едната од страна на Џакомо Џорџети, а втората која е Алегоријата на верата е изработена од страна на Џовани Антонио Греколини (XVIII век). Во лунетот на контрафасадата на капелата постои платно со „Тајната вечера“ изработено од Емануел од Комо. Оргулите пак кои се наоѓаат кај хорската мансарда од позлатено и врежано дрво се од 1602 година.

Оргули[уреди | уреди извор]

Оргула на параклисот на Светата тајна

Во катедралата има три оргули:

  • Главниот оргула се наоѓа подигната во центарот на апсидата, а била изградена во 1848 - 51 година од страна на браќата Мартинели од Умбертид, недопрена по своите оригинални одлики. Таа се состои од вкупно 33 регистри (од кои бројни се искршени-оштетени) поставени на два прирачници и педалата. Фоничниот материјал е затворен во дрвена кутија обоена во имитиран мермер, со прозорска конзола, под фасадните цевки.[3]
  • Хорската оргула, која пристигнала од црквата Санта Марија Маџоре, за која е изградена во 1971 година, од страна на компанијата Чичи. Таа е со механички менувач, има 8 регистри поставени на една рачна и секако постои и педала.[4]
  • Во капелата на Светата тајна, на хорската мансарда над влезот, има уште еден инструмент, кој потекнува од 1645 година и веројатно е дело на Томазо Кампана. Овој инструмент е опремен со дрвена кутија во барокен стил украсена со релјефи и позлата. Има 10 регистри поставени на еден прирачник како и соодветна педала.[5]
Сан Руфино

Сакристија[уреди | уреди извор]

Во сакристијата, до која може да се пристапи од десната страна на апсидата, се сместени некои уметнички дела како што се: Безгрешното зачнување и Сан Филипо Нери, Платното на Сан Франческо кој го благословува Асизи изработени од страна на Чезаре Сермеи - таму постојат и други дела изработени од истиот автор. Во сакристијата постојат и дела на Џироламо Маринели, Џакомо Џорџети, Мартин Нолер и Балдасаре Орсини. Од оваа просторија, една мала врата од левата страна води кон подземниот ораториум наречен Сан Франческо. Тоа е местото каде што светецот се одмарал пред да започне да проповеда.

Крипта[уреди | уреди извор]

Криптата на Сан Руфино претставува просторија поделена на три кораби и во неа се зачувани фрагментарни фрески од 11 век со симболи на евангелистите и еден римски саркофаг од 3 век н.е. Во минатото во него се наоѓало телото на Сан Руфино.

Епархиски музеј[уреди | уреди извор]

Во непосредна близина на катедралата се наоѓа познатиот епархискиот музеј.

Архивско поглавје[уреди | уреди извор]

Во непосредна близина на музејот се наоѓа Капитуларскиот архив, полн со илуминирани ракописи и документи кои потекнуваат уште од 963 година.

Галерија со слики[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „Agostino Silva“ на германски, француски и италијански во „Историски речник на Швајцарија“.
  2. Cammilleri & cap. 21 dicembre.
  3. „Assisi - Cattedrale di San Rufino“. marcovalentini.it. line feed character во |title= во положба 9 (help)
  4. „Assisi - Cattedrale di San Rufino“. marcovalentini.it. line feed character во |title= во положба 9 (help)
  5. „Assisi - Cappella del SS. Sacramento in Cattedrale“. marcovalentini.it. line feed character во |title= во положба 9 (help)

Библиографија[уреди | уреди извор]

  • Guida illustrata di Assisi. Terni: Casa Editrice Francescana. ISBN no Проверете ја вредноста |isbn=: invalid character (help).
  • L'organo maggiore di S. Rufino in Assisi. Assisi: Accademia Properziana del Subasio. ISBN no Проверете ја вредноста |isbn=: invalid character (help).
  • Assisi: guida con pianta della città. Città d'Italia. Firenze: Plurigraf. ISBN 88-7280-218-0.
  • Umbria. Guida d'Italia (7. изд.). Milano: Touring Club Italiano. ISBN 978-88-365-3894-2.
  • Tutti i giorni con Maria, calendario delle apparizioni. Milano: Edizioni Ares. ISBN 978-88-815-59-367.

Други проекти[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]