Италијанска Регенција Карнаро

Од Википедија — слободната енциклопедија

   

Италијанската управа на Карнаро (италијански: Reggenza Italiana del Carnaro), исто така познат на италијански како Impresa di Fiume (буквален превод „Претпријатието на Фиме'), била самопрогласена држава во градот Фиме (сега Риека, Хрватска) предводена од Габриеле д'Анунцио помеѓу 1919 и 1920 година.

Импреса ди Фиме[уреди | уреди извор]

За време на Првата светска војна (1914–1918), Италија склучила пакт со сојузниците, Договорот од Лондон (1915), во кој и било ветено целото австриско приморје, но не и градот Фиме. По војната, на Париската мировна конференција, 1919 година, ова разграничување на територијата било потврдено, при што Фиме (или Риека) останала надвор од италијанските граници и споена во Кралството на Србите, Хрватите и Словенците.

Како националист, Габриеле Д'Анунзио бил налутен од она што тој го сметал за предавање на италијански град. На 12 септември 1919 година, тој водел сила од околу 2.600 војници и главно составена од поранешни или службени членови на бригадата Гранатиери ди Сардења на Кралската италијанска армија, како и италијански националисти и иредентисти. Многу членови на силите на Д'Анунзио биле наводно ветерани на битките кај Сонзо.

Тие биле успешни во преземањето на контролата врз градот и принудиле да се повлечат сојузничките (американски, британски и француски) окупаторски сили. Маршот од Рончи де Легионари до Фиуме, од страна на таканаречените „легионери“ на Д'Анунзио, станал познат како Impresa di Fiume („Фиумски потфат“ или „Фиме претпријатие“).

Габриеле Д'Анунзио (во средината; со бастун) и некои „легионери“ - во овој случај поранешни членови на корпусот Ардити (шок трупи) на италијанската армија, во Фиме во 1919 година. Десно од Д'Анунзио, свртен кон него, бил поручникот Артуро Аволио (командант на славниот вод Ардити од Првата светска војна).

Истиот ден, Д'Анунзио објавил дека ја припоил територијата кон Кралството Италија. Тој бил со ентузијазам пречекан од етничкиот италијански дел од населението на Фиме. На ова се спротивставила италијанската влада, која се обидела да изврши притисок врз Д'Анунзио да се повлече. Владата иницирала блокада на Фиме и побарала од заговорниците да се предале. За време на неговото време во Фиме во септември 1919 година, Филипо Томазо Маринети ги пофалил водачите на импресата како „ дезертери од напредна стража“ ( disertori in avanti ).

Модус вивенди[уреди | уреди извор]

На 8 декември, италијанската влада предложила modus vivendi со која се препознавала желбата на Фиме за анексија и ветувајќи дека „ќе го сметаат за прифатливо само решение кое е во склад со она што Фиме го изјавил дека го посакува“.[1] На 11 и 12 декември, Д'Анунзио се сретнал со генералот Пјетро Бадољо за да пробал да добие повеќе отстапки. Бадољо одбил, а Д'Анунзио рекол дека ќе го доставил modus vivendi до Италијанскиот национален совет на Фиме. Националниот совет го прифатил предлогот на 15 декември.[2]

По одлуката на Националниот совет, Д'Анунзио се обратил пред толпата од пет илјади луѓе и ги поттикнал да го отфрлат modus vivendi, ветувајќи дека ќе го ставил ова прашање на плебисцит. Плебисцитот се одржал на 18 декември, а и покрај насилството и неправилностите, резултатите биле убедливо во корист на модус вивенди. Д'Анунзио ги поништил резултатите, обвинувајќи го насилството на гласачките места и најавил дека сам ќе ја донел конечната одлука. Тој на крајот го отфрлил modus vivendi. Според Мајкл Ледин, Д'Анунзио ја донел оваа одлука затоа што немал доверба во италијанската влада и се сомневал во нивната способност да ги исполнат своите ветувања.[3]

Регентство[уреди | уреди извор]

Знак на Карнаро.

На 8 септември 1920 година, Д'Анунзио го прогласил градот за под италијанското регентство Карнаро со устав кој предвидувал дел од подоцнежниот италијански фашистички систем, со самиот себе како диктатор, со титулата Команданте.

Името Карнаро било преземено од Голфо дел Карнаро (Кварнерскиот Залив), каде што се наоѓал градот. Тоа било привремено проширено од страна на D'Annunzio со цел да го вклучил островот Veglia.

Устав[уреди | уреди извор]

Повелбата на Карнаро (Карта дел Карнаро на италијански) бил устав што ги комбинирал сорелиските национални синдикални, корпоративистички и демократски републикански идеи. Д'Анунзио често се сметал за претходник на идеалите и техниките на италијанскиот фашизам. Неговите експлицитни политички идеали се појавиле во Фиме кога тој ја напишал повелбата заедно со синдикалистот Алсесте Де Амбрис. Де Амбрис обезбедил правна и политичка рамка, на која Д'Анунзио ги додал своите вештини како поет. Повелбата ја означувал музиката како „верска и социјална институција“.

Корпорации[уреди | уреди извор]

Уставот воспоставил корпоратистичка држава[4] со девет корпорации да ги претставувале различните сектори на економијата, каде што членството било задолжително, плус симболична десетта корпорација смислена од Д'Анунзио, за да ги претставувала „супериорните поединци“ (на пр. поети, херои“ и „суперлуѓе“). Останатите девет биле како што следува:

  • Индустриски и земјоделски работници
  • Морепловци
  • Работодавците
  • Индустриски и земјоделски техничари
  • Приватни бирократи и администратори
  • Наставници и студенти
  • Правници и доктори
  • Државните службеници
  • Задругарски работници

Извршен[уреди | уреди извор]

Извршната власт би била доделена на седум министри ( ретори ):

  • Надворешни работи
  • Ризницата
  • Образование
  • Полицијата и правдата
  • Одбрана
  • Јавна економија
  • Пороѓај

Законодавно тело[уреди | уреди извор]

Законодавната власт била доделена на дводомен законодавен дом. Заедничките седници на двата совета (Аренго дел Карнаро) биле одговорни за договорите со странските сили, амандманите на уставот и назначувањето на диктатор во вонредни времиња.

  • Совет на најдобрите (Consiglio degli Ottimi): Избран со универзално гласање за 3-годишен мандат, со 1 советник на 1000 жители, овој совет бил одговорен за законодавството во врска со граѓанската и кривичната правда, полицијата, вооружените сили, образованието, интелектуалниот живот и односите меѓу централната власт и комуни.
  • Совет на корпорации (Consiglio dei Provvisori): Составен од 60 членови избрани од девет корпорации за 2-годишен мандат, овој совет бил одговорен за законите што го регулирале бизнисот и трговијата, работните односи, јавните услуги, транспортот и трговскиот превоз, тарифите и трговијата, јавни работи, медицински и правни професии.

Судството[уреди | уреди извор]

Судската власт била доделена на судовите:

  • Врховен суд ( Корте дела Рагионе, буквално „Суд на разумот“)
  • Комунални судови ( Буони Уомини, буквално „Добри луѓе“)
  • Работен суд ( Џудичи дел Лаворо, „Судии по трудово право“)
  • Граѓански суд ( Џудици Тогати, „Судии облечени во наметка“)
  • Кривичен суд ( Giudici del Maleficio, каде што „Maleficio“ била литературна форма за „неправилност“, но може да значи и „клетва“)

Влијание[уреди | уреди извор]

Бенито Мусолини бил под влијание на делови од уставот и од стилот на водство на Д'Анунзио како целина. Д'Анунцио бил опишан како Јован Крстител на италијанскиот фашизам,[5] бидејќи буквално целиот ритуал на фашизмот бил измислен од Д'Анунзио за време на неговата окупација на Фиме и неговото раководство на италијанското регентство Карнаро.[6] Тие вклучувале обраќање на балконот, римски поздрав, извици „Еиа, еиа, еиа! Алала !“ преземено од крикот на Ахил во Илијада, драматичниот и реторички дијалог со толпата и употребата на религиозни симболи во новите секуларни средини.[5] Тоа го вклучувало и неговиот метод на владеење во Фиме: економијата на корпоративната држава; сценски трикови; големи емотивни националистички јавни ритуали; и црни следбеници, Ардити, со нивните дисциплинирани, ѕверски одговори и силна репресија на несогласувањето.[7] Дури се велело дека тој ја започнал практиката на насилно дозирање на противниците со големи количини рицинусово масло, многу ефикасен лаксатив, за да ги понижил, оневозможи или убиел, практика која станала вообичаена алатка на црните кошули на Мусолини.[8][9]

Загинување[уреди | уреди извор]

Одобрувањето на Договорот од Рапало на 12 ноември 1920 година го претворил Фиме во независна држава, Слободна држава Фиме.

Д'Анунзио го игнорирал Договорот од Рапало и објавил војна на самата Италија. На 24 декември 1920 година , кралската италијанска армија, предводена од генералот Енрико Кавиља, започнала напад од целосен размер против Фиме: по неколкучасовни интензивни борби, било прогласено примирје за Божиќ; битката потоа продолжила на 26 декември. Бидејќи легионерите на Д'Анунцио одбивале да се предадат и силно се спротивставувале на нападот користејќи митралези и гранати, италијанските шпицови Андреа Дорија и Дуилио отвориле оган врз Фиме и го бомбардирале градот три дена. Д'Анунзио поднел оставка на 28 декември, а Регенцијата капитулирала на 30 декември 1920 година, окупирана од италијанските сили.

Слободната држава Фиме официјално ќе траела до 1924 година, кога Фиме бил формално припоен кон Кралството Италија според условите на Римскиот договор. Административната поделба била наречена Провинција Фиме.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Ledeen, Michael A. (2002). D'Annunzio: The First Duce. New Brunswick, NJ: Transaction Publishers. стр. 134.
  2. Ledeen, Michael A. (2002). D'Annunzio: The First Duce. New Brunswick, NJ: Transaction Publishers. стр. 135–136.
  3. Ledeen, Michael A. (2002). D'Annunzio: The First Duce. New Brunswick, NJ: Transaction Publishers. стр. 136–137.
  4. Parlato, Giuseppe (2000). La sinistra fascista (италијански). Bologna: Il Mulino. стр. 88.
  5. 5,0 5,1 Ledeen, Michael Arthur (2001). „Preface“. D'Annunzio: the First Duce (2, illustrated. изд.). Transaction Publishers. ISBN 9780765807427.
  6. Paxton, Robert O. (2005). „Taking Root“. The Anatomy of Fascism. Vintage Series (reprint. изд.). Random House, Inc. стр. 59–60. ISBN 9781400040940.
  7. The United States and Italy, H. Stuart Hughes, Harvard University Press, Cambridge, MA, 1953, pp. 76 and 81–82.
  8. Richard Doody, „Stati Libero di Fiume – Free State of Fiume“. Архивирано од изворникот на 8 March 2009. Посетено на 2002-08-24., The World at War.
  9. Cali Ruchala, "Superman, Supermidget": the Life of Gabriele D'Annunzio, Chapter Seven: The Opera“. Архивирано од изворникот на 10 February 2005. Посетено на 2006-11-06., Degenerate magazine, Diacritica (2002).

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Викиизвор на англиски јазик содржи текст на тема: