Град (Нестрам)
| Κάστρο | |
 Горнени и Долнени гледани од Горуша. Десно над Горнени е Градот | |
 | |
| Место | Нестрам, Костурско |
|---|---|
| Област | Егејска Македонија, Грција |
| Координати | 40°25′00″N 21°03′50″E / 40.4166° СГШ; 21.0639° ИГД |
| Надм. вис. | 1.017 м |
| Вид | тврдина |
| Историја | |
| Раздобје | антика |
| Белешки за наоѓалиштето | |
| Состојба | урнатини |
Град, често членувано Градо[1] Градот, Градут[2] или Крепоста[2] (грчки: Κάστρο, Γκρατ, Γκράδο[1]) — античка населба и средновековна тврдина чии остатоци се наоѓаат над селото Нестрам во Костурско, Егејска Македонија.[3]
Местоположба[уреди | уреди извор]
Тврината е сместена на врвот на мал зремнет рид веднаш источно од маалото Горнени и северно од маалото Долнени, на висина од 1.017 м.[4][5] На малата висорамнина е изграден параклисот „Св. Троица“, каде секоја година се празнува Духовден.[5]
Историја[уреди | уреди извор]
Во тврдината има остатоци од одбранбени бедеми, станбени објекти и водовод. Мештаните сметале дека му припаѓала на Самуиловииот војсководец Несторица, со чие име е поврзано и друго предание за името Нестрам.[2][6]
Во месноста Лоско под ридот се пронајдени поголем број округли плочки од хипокаустни столбови за бања, клинени цевки за аквадукт, столбови, капители, монети и други археолошки артефакти кои се чуваат во општинската археолошка збирка. Тоа ја поткрепува хипотезата дека станува збор за населба со Хиподамов уличен план. Тоа според грчки податоци е Град.[1]
Нестрамецот Кирил Радев напишал за тврдината:
| „ | „Градут“ или „Крепоста“ е чудна појава на големата природа. Това е висок пресечен конусовиден врв во близина населото. За да се стигне до висорамнината на „Градут“, некогаш опкружен со видоки камени ѕидини и најдени остатоци од водовод , се користи само едана коњска патека. На висорамнината се откриени остатоци од станбени градби во сопственост на феудалецот Несторица, проучен Самуилов војсководец, како и остатоци од складови за храна, амбари, плевни и други стопански градби. Се гледаат неколку пештери во карпите, кои служеле како природни складови во тврдината. Тврдината била срушена од Османлиите.[2] | “ |
Во 1995 година во Градо, при работа по селски пат случајно е откриен мозаичен под со геометриски украси. Есента истата година се спроведени проучувачки ископувања со кои се најдени остатоци од ѕидови и керамика. Мозаикот е израбботен од мермерни и сини камчиња. Датирањето е отежнато поради малата површина и застапените украсно-геометриски кои се повторуваат на многу мозаични подови од III до VI век.[1]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Το χωριό μας“. Πολιτιστικός Σύλλογος Νεστορίου «Νέστωρ». Посетено на 31 јануари 2021.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Радев, Кирил (1998). Лични бележки за село Нестрам, Костурско. – В: Извори за българската етнография, том 3: Етнография на Македония. Материали из архивното наследство. София: Македонски научен институт, Етнографски институт с музей, Академично издателство „Проф. Марин Дринов“. стр. 51.
- ↑ „Κάστρο του Λογγά“. Ελληνικά Κάστρα. Посетено на 29 декември 2020.
- ↑ Νέζης, Νίκος (2010). Τα ελληνικά βουνά : γεωγραφική εγκυκλοπαίδεια. Τόμος 2. Ηπειρωτική Ελλάδα. Πελοπόννησος - Στερεά Ελλάδα - Θεσσαλία - Ήπειρος - Μακεδονία - Θράκη. Αθήνα: Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας Αναρρίχησης : Κληροδότημα Αθ. Λευκαδίτη. стр. 364. ISBN 978-960-86676-6-2.
- ↑ 5,0 5,1 „Καστοριά – Νεστόριο – Νέα Κοτύλη – Παλιά Κοτύλη – Κυψέλη“. Ελλάδος Περιήγηση. Посетено на 20 јули 2022.
- ↑ Радев, Кирил (1998). Лични бележки за село Нестрам, Костурско. – В: Извори за българската етнография, том 3: Етнография на Македония. Материали из архивното наследство. София: Македонски научен институт, Етнографски институт с музей, Академично издателство „Проф. Марин Дринов“. стр. 52.